Prawo do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy

Klientka Kancelarii otrzymała decyzję Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego odmawiającą przyznania jej prawa do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy. W decyzji KRUS uznał, że ubezpieczona nie jest trwale lub okresowo całkowicie niezdolna do pracy w gospodarstwie rolnym.

Stan faktyczny sprawy - odwołanie od decyzji odmawiającej prawa do renty rolniczej

W sprawie ubezpieczonej Komisja Lekarska Kasy w poprzednich okresach orzekała, iż ubezpieczona jest osobą czasowo niezdolną do pracy, następnie zaś, że jest okresowo całkowicie niezdolna do pracy w gospodarstwie rolnym, aż w końcu uznała wnioskodawcę za trwale całkowicie niezdolną do pracy w gospodarstwie rolnym nadal, wskazując, iż po badaniu podmiotowo – przedmiotowym oraz po przeanalizowaniu przedstawionej dokumentacji leczenia i badań dodatkowych, stopień naruszenia sprawności organizmu powoduje całkowitą trwałą niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym. O niezdolności do pracy powtarzały kolejne orzeczenia Komisji Lekarskiej Kasy, aż do orzeczenia, którym to, w ocenie Komisji, wnioskodawca nie jest osobą całkowicie niezdolną do pracy w gospodarstwie rolnym.

W konsekwencji Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, na podstawie przedmiotowego orzeczenia odmówił prawa do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym klientce Kancelarii.

Wskazać należy, iż wnioskodawca jest osobą pozostającą w leczeniu ok 20 lat. Ma znaczne ograniczenie sprawności ruchowej kolan i kręgosłupa pomimo leków i rehabilitacji. Wymaga leczenia w poradni chirurgii naczyniowej i posiada orzeczenie o niepełnosprawności.

Istotny w niniejszej sprawie jest fakt, iż wnioskodawca pobierała już rentę rolniczą przy uznaniu KRUSu jej całkowitej niezdolności do pracy.

Stan prawny w omawianej sprawie - Komu przysługuje renta rolnicza z tytułu niezdolności do pracy?

Zgodnie z art. 21 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników, renta rolnicza z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który jest trwale lub okresowo całkowicie niezdolny do pracy w gospodarstwie rolnym, jeżeli podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez wymagany okres. Stosownie natomiast do art. 22 przedmiotowej ustawy rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy przyznaje się, jako rentę stałą, jeżeli całkowita niezdolność ubezpieczonego do pracy w gospodarstwie rolnym jest trwała i nie orzeczono celowości przekwalifikowania zawodowego.

Uwaga!

Nawet jeśli gorszy stan zdrowotny powoduje ograniczenie zdolności do pracy rolniczej, lecz nie czyni jej niemożliwą, to brak jest przesłanki do ustalenia prawa do renty rolniczej (zob. wyrok Sądu Najwyższego z 27 stycznia 2011 r., I UK 207/10; wyrok Sądu Najwyższego z 28 października 2010 r., II UK 111/10; wyrok Sądu Najwyższego z 10 marca 2011 r., II UK 306/10).

Czym jest niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników?

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników oznacza taki stan nasilenia dolegliwości chorobowych, który wyklucza podjęcie jakichkolwiek czynności związanych z pracą w gospodarstwie rolnym. Ustawodawca w systemie rolniczym nie daje ochrony rentowej w przypadku częściowej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym. Oznacza to, że dopiero taki stopień niezdolności do pracy, określanej jako całkowita, wyznacza granicę w kwalifikacji rzeczywistej sprawności psychofizycznej ubezpieczonego do pracy w gospodarstwie rolnym. Za całkowicie niezdolnego do pracy w gospodarstwie rolnym uważa się ubezpieczonego, który z powodu naruszenia sprawności organizmu utracił zdolność do osobistego wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym (art. 21 ust. 5 ustawy rolniczej).

Dopiero taki stopień niezdolności do pracy, określanej jako całkowita, wyznacza granicę w kwalifikacji rzeczywistej sprawności psychofizycznej ubezpieczonego do pracy w gospodarstwie rolnym.

Uwaga!

Przywrócona renta rolnicza nie oznacza innej, nowej renty rolniczej, lecz to samo świadczenie, do którego prawo poprzednio ustało. Wyjątkowość instytucji przywrócenia renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy polega na tym, że wyłączną przesłanką "odżycia" prawa do świadczenia po jego uprzednim ustaniu wskutek odzyskania zdolności do pracy jest ponowne zaistnienie tylko jednej z przesłanek warunkujących prawo do renty rolniczej, tj. całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym.

Orzeczenie Sądu Okręgowego w Lublinie - przyznanie prawa do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy

W sprawie ubezpieczonej opinię wydali biegli specjaliści z zakresu schorzeń występujących u odwołującej, po przeprowadzeniu szczegółowych badań i analizie jej dokumentacji medycznej. Biegli lekarze sądowi w swojej opinii uznali, że klientka kancelarii w wyniku posiadanych schorzeń jest całkowicie niezdolna do pracy w gospodarstwie rolnym wobec czego Sąd przyznał ubezpieczonej prawo do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy. Zdaniem Sądu Okręgowego opinie przedstawione przez biegłych stanowiły wiarygodny dowód w sprawie i były wystarczającą podstawą do ustalenia, że stan zdrowia ubezpieczonej uzasadniał uznanie jej za osobę całkowicie niezdolną do pracy w gospodarstwie rolnym. Nadto wskazał, że istotnie, schorzenia, na które odwołująca cierpi, są poważne, a stopień ich zaawansowania kwalifikował ją do kategorii osób całkowicie niezdolnych do pracy w gospodarstwie rolnym.