Odpowiedzialność porządkowa pracowników
Pracownicy w związku ze świadczoną pracą podlegają odpowiedzialności porządkowej uregulowanej przepisami Kodeksu pracy.
Ustawowe przesłanki odpowiedzialności pracowników.
Zgodnie z art. 108 § 1 Kodeksu pracy za nieprzestrzeganie przez pracownika ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów przeciwpożarowych, a także przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy, pracodawca może stosować karę upomnienia czy karę nagany. To do pracodawcy należy decyzja jaki rodzaj kary nałoży na pracownika, przepisy nie regulują bowiem za jaki czyn winno się ukarać upomnieniem a za jaki naganą. Zgodnie z art. 108 § 2 za nieprzestrzeganie przez pracownika przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy lub przepisów przeciwpożarowych, opuszczenie pracy bez usprawiedliwienia, stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości lub spożywanie alkoholu w czasie pracy – pracodawca, poza karami wskazanymi w § 1 może również stosować karę pieniężną, przy czym kara pieniężna za jedno przekroczenie, jak i za każdy dzień nieusprawiedliwionej nieobecności, nie może być wyższa od jednodniowego wynagrodzenia pracownika, a łącznie kary pieniężne nie mogą przewyższać dziesiątej części wynagrodzenia przypadającego pracownikowi do wypłaty.
Procedura odwoławcza od kary porządkowej.
Warto pamiętać, że w sytuacji, gdy zastosowanie kary nastąpiło z naruszeniem przepisów prawa (dotyczy to zarówno procedury karania jak i niezasadności ukarania), pracownik może w ciągu 7 dni od dnia zawiadomienia go o ukaraniu wnieść bezpośrednio do Pracodawcy sprzeciw. O uwzględnieniu lub odrzuceniu sprzeciwu decyduje pracodawca (po rozpatrzeniu stanowiska reprezentującej pracownika zakładowej organizacji związkowej, jeśli takowa jest). Nieodrzucenie sprzeciwu w ciągu 14 dni od dnia jego wniesienia jest równoznaczne z uwzględnieniem sprzeciwu, to Pracodawca zatem winien kontrolować jego upływ. Pracownik, który wniósł sprzeciw, może w ciągu 14 dni od dnia zawiadomienia o odrzuceniu tego sprzeciwu wystąpić do sądu pracy o uchylenie zastosowanej wobec niego kary. Należy pamiętać, że niezłożenie sprzeciwu zamyka Pracownikowi drogę sądową.
Skutki odwołania lub braku odwołania od udzielonej kary porządkowej.
W razie uwzględnienia sprzeciwu wobec zastosowanej kary pieniężnej lub uchylenia tej kary przez sąd pracy, pracodawca jest obowiązany zwrócić pracownikowi równowartość kwoty tej kary. W przypadku, gdy pracownik nie odwołał się do Sądu albo Sąd jego odwołanie oddalił karę uważa się za niebyłą, a odpis zawiadomienia o ukaraniu usuwa z akt osobowych pracownika po roku nienagannej pracy. Pracodawca może, z własnej inicjatywy lub na wniosek reprezentującej pracownika zakładowej organizacji związkowej, uznać karę za niebyłą przed upływem tego terminu.
Przykładowy wyrok w prowadzonej przez Kancelarię sprawie sądowej dot. uchylenia kary nagany