Odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i przyznanie prawa do emerytury wcześniejszej - wyrok z uzasadnieniem

Wydaną decyzją Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił Klientowi Kancelarii prawa do wcześniejszej emerytury uzasadniając, iż na dzień 1 stycznia 1999 roku wnioskodawca nie udowodnił co najmniej 25-letniego stażu pracy i 15-letniego okresu pracy w warunkach szczególnych wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Organ rentowy uznał staż pracy w wymiarze 24 lat i 7 miesięcy nie uznając żadnego okresu wykonywania pracy w szczególnych warunkach. W świadectwach pracy złożonych przez wnioskodawcę nie została zawarta informacja o charakterze pracy zgodnie z rozporządzeniem lub nie było wskazanych przepisów resortowych oraz przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w oparciu, o które zakwalifikowano pracę, jako świadczoną w warunkach szczególnych.

Klient złożył odwołanie od decyzji ZUS-u nie zgadzając się z zaskarżoną decyzją i wnosząc o jej zmianę poprzez przyznanie prawa do emerytury. Powód przepracował ponad 18 lat w zakładach pracy jako kierowca samochodu ciężarowego typu cysterna, kierowca samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 oraz jako kierowca autobusu.

Kluczowe w sprawie były zeznania Klienta oraz świadków, które pozwoliły ustalić że wnioskodawca pracował w sumie przez 7 miesięcy w gospodarstwie rolnym należącym do jego dziadków. Świadkowie również zgodnie zeznali, że ubezpieczony w spornym okresie zatrudniony był w zakładach, w których jeździł wyłącznie samochodami ciężarowymi o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 ton, oraz dodatkowo autobusem, którym dowoził do zakładu pracowników przed rozpoczęciem pracy i rozwoził ich do domu po zakończeniu pracy. Po dodaniu 7 miesięcy pracy w gospodarstwie rolnym do uznanych przez organ rentowy 24 lat i 7 miesięcy pracy, staż pracy wyniósł 25 lat i 3 miesiące.

Sąd zaznaczył, iż dla określenia, czy dana praca wykonywana jest w warunkach szczególnych i w szczególnym charakterze nie ma znaczenia nazwa stanowiska pracy, ale charakter faktycznie wykonywanych czynności. Materiał dowodowy potwierdził, że Klient przepracował ponad 18 lat w szczególnych warunkach jako kierowca samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Prace te znajdują się w Wykazie A stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku prac wykonywanych w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego.

Sąd Okręgowy w Lublinie zmienił zaskarżoną decyzję ZUS-u i ustalił Klientowi Kancelarii prawo do wcześniejszej emerytury.

Zagadnienie poruszone w powyższej sprawie opisujemy w temacie: Emerytura w niższym wieku emerytalnym.

Poniżej zamieszczamy wyrok w postaci elektronicznej dotyczący opisanej sprawy:

Wyrok w sprawie o przyznanie prawa do emerytury wcześniejszej

Sygn. akt VIII U ##/19

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia # grudnia 2018 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie odmówił #### #### prawa do emerytury na podstawie art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2018 roku, poz. 1270, ze zmianami) oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 roku, Nr 8, poz. 43, ze zmianami), z uwagi na to, że na dzień 1 stycznia 1999 roku wnioskodawca nie udowodnił, co najmniej 25-letniego stażu pracy i 15-letniego okresu pracy w warunkach szczególnych, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy oraz był członkiem otwartego funduszu emerytalnego. Organ rentowy wskazał, że za udowodniony uznał staż pracy w wymiarze 24 lat, 7 miesięcy i 8 dni oraz że nie udowodniono żadnego okresu wykonywania pracy w szczególnych warunkach (k. 21 t. III akt ZUS).

Odwołanie od powyższej decyzji złożył #### ####. Z jego treści wynika, że nie zgadza się z zaskarżoną decyzją i wnosi o jej zmianę poprzez przyznanie prawa do emerytury. W uzasadnieniu wskazał, że wykonywał pracę w warunkach szczególnych w okresach od dnia 30 sierpnia 1980 roku do dnia 8 maja 1983 roku, od dnia 29 maja 1983 roku do dnia 14 czerwca 1989 roku oraz od dnia 1 maja 1992 roku do dnia 31 grudnia 1998 roku. Nadto wskazał, że w okresach od dnia 1 sierpnia 1976 roku do dnia 1 listopada 1976 roku, od dnia 22 maja 1977 roku do dnia 11 lipca 1977 roku oraz od dnia 23 maja 1980 roku do dnia 29 sierpnia 1980 roku pracował w gospodarstwie rolnym należącym do dziadków (k. 3-9 a.s.).

Powyższe odwołanie zostało zarejestrowane w repertorium „U” za rok 2019, pod pozycją 353.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wnosił o jego oddalenie podnosząc argumenty, które legły u podstaw zaskarżonej decyzji (k. 12-13 a.s.).

Kolejną decyzją z dnia 24 stycznia 2019 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie ponownie odmówił #### #### prawa do emerytury na podstawie art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze z uwagi na to, że na dzień 1 stycznia 1999 roku. Jakkolwiek wnioskodawca złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa, to nie udowodnił, co najmniej 25-letniego stażu pracy i 15-letniego okresu pracy w warunkach szczególnych, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Organ rentowy ponownie za udowodniony uznał staż pracy w wymiarze 24 lat, 7 miesięcy i 8 dni dodając, że nie udowodniono żadnego okresu wykonywania pracy w szczególnych warunkach (k. 7 t. IV akt ZUS).

Odwołanie od powyższej decyzji złożył #### ####. Z jego treści wynika, że nie zgadza się z zaskarżoną decyzją i wnosi o jej zmianę poprzez przyznanie prawa do emerytury. W uzasadnieniu wskazał, że wykonywał pracę w warunkach szczególnych w okresach od dnia 30 sierpnia 1980 roku do dnia 8 maja 1983 roku, od dnia 29 maja 1983 roku do dnia 14 czerwca 1989 roku oraz od dnia 1 maja 1992 roku do dnia 31 grudnia 1998 roku. Nadto wskazał, że w okresach od dnia 1 sierpnia 1976 roku do dnia 1 listopada 1976 roku, od dnia 22 maja 1977 roku do dnia 11 lipca 1977 roku oraz od dnia 23 maja 1980 roku do dnia 29 sierpnia 1980 roku pracował w gospodarstwie rolnym należącym do dziadków (k. 25-38 a.s.).

Powyższe odwołanie zostało zarejestrowane w repertorium „U” za rok 2019, pod pozycją 862.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wnosił o jego oddalenie podnosząc argumenty, które legły u podstaw zaskarżonej decyzji (k. 42-43 a.s.).

Postanowieniem z dnia 12 marca 2019 roku, na podstawie art. 219 k.p.c. zarządzono połączenie sprawy sygn. akt VIII U ##/19 ze sprawą sygn. akt VIII U ##/19, celem łącznego rozpoznania i orzekania (postanowienie - k. 45 a.s.).

Na rozprawie w dniu 9 lipca 2019 roku wnioskodawca dodatkowo wniósł o uwzględnienie, jako okresu wykonywania pracy w szczególnych warunkach okresu zatrudnienia od dnia 15 czerwca 1989 roku do dnia 30 kwietnia 1992 roku w „ENERGOPOL-LUBLIN” S.A. w Lublinie (k. 55 a.s.), natomiast na rozprawie w dniu 10 października 2019 roku wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego (k. 85 a.s.). Organ rentowy konsekwentnie wnosił o oddalenie odwołania (k. 82v. a.s.).

Sąd Okręgowy w Lublinie ustalił i zważył, co następuje:

#### #### urodził się w dniu # grudnia 1958 roku. Jest uprawniony do świadczenia przedemerytalnego (decyzja – k. 88 t. II akt ZUS).

W dniach # listopada 2018 roku i # stycznia 2019 roku złożył wnioski o emeryturę (k. 1-3 t. III akt ZUS i k. 1-3 t. IV akt ZUS).

Po dokonaniu analizy okresów podlegania ubezpieczeniu, organ rentowy w obu przypadkach uwzględnił wnioskodawcy do prawa do emerytury okres 24 lat, 7 miesięcy i 8 dni, w tym 24 lata, 2 miesiące i 4 dni okresów składkowych oraz 5 miesiące i 4 dni okresów nieskładkowych (raport – k. 17-21 t. III akt ZUS i karta przebiegu zatrudnienia – k. 6 t. IV akt ZUS)

Nie uwzględnił żadnego okresu wykonywania pracy w szczególnych warunkach, wskazując, że
1) okres od dnia 1 maja 1992 roku do dnia 31 grudnia 1998 roku z tytułu zatrudnienia w PRI „ENERGOPOL-LUBLIN” S.A. nie został uwzględniony z uwagi na okoliczność, iż w świadectwie pracy z dnia 30 kwietnia 2005 roku pracodawca nie wskazał na przepisy resortowe oraz przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w oparciu, o które zakwalifikowano pracę, jako świadczoną w warunkach szczególnych, a została tam zawarta jedynie informacja, że praca wykonywana była na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego o ciężarze dopuszczalnym powyżej 3,5 tony - wykaz A, Dział VIII poz. 2 pkt. 2 (k. 14 t. III akt ZUS);
2) okres od dnia 30 sierpnia 1980 roku do dnia 8 maja 1983 roku oraz okres od dnia 29 maja 1983 roku do dnia 14 czerwca 1989 roku z tytułu zatrudnienia w Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w Krasnymstawie nie został uwzględniony z uwagi na okoliczność, iż w świadectwie pracy w warunkach szczególnych z dnia 15 czerwca 2012 roku nie została zawarta informacja o charakterze pracy zgodnie z rozporządzeniem (k. 13 t. III akt ZUS).

Wraz z drugim wnioskiem o emeryturę z dnia # stycznia 2019 roku skarżący złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa (pkt 2 wniosku o emeryturę – k. 2 t. IV akt ZUS).

Wobec powyższych ustaleń Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zaskarżonymi decyzjami z dnia 24 grudnia 2018 roku i z dnia 24 stycznia 2019 roku odmówił skarżącemu prawa do emerytury (k. 21 t. III akt ZUS i k. 7 t. IV akt ZUS).

Sąd Okręgowy ustalił, że wnioskodawca #### #### ukończył szkołę podstawową w dniu 12 czerwca 1973 roku (świadectwo – k. 5 t. III akt ZUS). Następnie kontynuował naukę w Zasadniczej Szkole Zawodowej, którą ukończył w czerwcu 1975 roku (zeznania wnioskodawcy – k. 54v.-55v. i 84v.-85 a.s.).

Dziadkowie wnioskodawcy #### i #### małżonkowie #### w latach 1956-1985 prowadzili gospodarstwo rolne o powierzchni 3,70 ha, położone we wsi ####, gmina Werbkowice (zaświadczenie Starostwa Powiatowego w Hrubieszowie – k. 10 t. III akt ZUS).

W okresie uczęszczania do szkoły podstawowej i zawodowej, a także w dalszym okresie czasu wnioskodawca był zameldowany w Lublinie, nie był zameldowany na terenie gminy Werbkowice, gdzie znajdowało się gospodarstwo rolne jego dziadków (zaświadczenie Wójta Gminy Werbkowice – k. 9 t. III akt ZUS, zeznania wnioskodawcy – k. 54v.-55v. i 84v.-85 a.s.).

Rodzina skarżącego składała się z rodziców, starszego o rok brata i młodszej o 2 lata siostry. W gospodarstwie rolnym w ####, położonym 130-140 km od Lublina zamieszkiwali wyłącznie dziadkowie skarżącego. Okresowo w czasie wolnym od nauki i zatrudnienia w gospodarstwie tym, mimo zameldowania w Lublinie, mieszkał tam również wnioskodawca. Ze względu na wiek i stan zdrowia dziadków skarżącego wymagali oni pomocy w prowadzeniu gospodarstwa rolnego. Oprócz #### #### pomoc taką świadczyło w miarę możliwości również jego rodzeństwo (brat w 1977 roku został powołany do odbycia zasadniczej służby wojskowej, a siostra kontynuowała naukę) i rodzice (zatrudnieni poza rolnictwem) (zeznania wnioskodawcy – k. 54v.-55v. i 84v.-85 a.s., zeznania świadka #### #### – k. 82v.-83 a.s., zeznania świadka #### #### – k. 83-83v. a.s.).

Po zakończeniu nauki w Zasadniczej Szkole Zawodowej #### #### od dnia 21 czerwca 1975 roku do dnia 31 lipca 1975 roku był zatrudniony w Lubelskim Przedsiębiorstwie Budownictwa Przemysłowego w Lublinie w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku cieśli (świadectwo pracy – k. 10 t. II akt ZUS).

Od dnia 1 sierpnia 1976 roku do dnia 1 listopada 1976 roku mieszkał wraz z dziadkami i pracował w ich gospodarstwie rolnym (zeznania wnioskodawcy – k. 54v.-55v. i 84v.-85 a.s., zeznania świadka #### #### – k. 82v.-83 a.s., zeznania świadka #### #### – k. 83-83v. a.s.).

Następnie od dnia 2 listopada 1976 roku do dnia 21 maja 1977 roku skarżący był zatrudniony w Lubelskich Zakładach Naprawy Samochodów w Lublinie, w pełnym wymiarze czasu pracy, na stanowisku stolarza ręcznego (świadectwo pracy – k. 11 t. II akt ZUS).

W okresie od dnia 22 maja 1977 roku do dnia 11 lipca 1977 roku mieszkał wraz z dziadkami i pracował w ich gospodarstwie rolnym (zeznania wnioskodawcy – k. 54v.-55v. i 84v.-85 a.s., zeznania świadka #### #### – k. 82v.-83 a.s., zeznania świadka #### #### – k. 83-83v. a.s.).

Od dnia 12 lipca 1977 roku do dnia 22 maja 1980 roku był zatrudniony w Fabryce Samochodów w Lublinie, w pełnym wymiarze czasu pracy, na stanowisku robotnika transportu i kierowcy (świadectwo pracy – k. 12 t. II akt ZUS).

W okresie od dnia 23 maja 1980 roku do dnia 29 sierpnia 1980 roku ponownie mieszkał wraz z dziadkami i pracował w ich gospodarstwie rolnym (zeznania wnioskodawcy – k. 54v.-55v. i 84v.-85 a.s., zeznania świadka #### #### – k. 82v.-83 a.s., zeznania świadka #### #### – k. 83-83v. a.s.). Od następnego dnia, to jest od dnia 30 sierpnia 1980 roku podjął zatrudnienie w Wojewódzkim Zakładzie Transportu Mleczarskiego (świadectwo pracy – k. 13 t. II akt ZUS).

W gospodarstwie rolnym uprawiano buraki cukrowe, ziemniaki, pszenicę oraz żyto. Około 30-40 arów stanowiła łąka, z której pozyskiwano siano. Hodowano krowę, jałówkę, konia, dwie sztuki trzody chlewnej oraz kury i kaczki. Gospodarstwo wyposażone było w prosty sprzęt, typu pług i brona (zeznania wnioskodawcy – k. 54v.-55v. i 84v.-85 a.s., zeznania świadka #### #### – k. 82v.-83 a.s., zeznania świadka #### #### – k. 83-83v. a.s.).

Wnioskodawca w powyższych okresach wykonywał w tym gospodarstwie obrządek, wyprowadzał krowę na pastwisko, przygotowywał sieczkę dla koni, karmił trzodę chlewną. Oprócz tego pracował w polu przy pieleniu i przerywaniu buraków cukrowych oraz płużkowaniu ziemniaków. Kosił łąkę. W czasie żniw kosił zboże za pomocą kosy, zwoził snopki, po czym uczestniczył w młóceniu zboża oraz wykonywał z pomocą konia orkę. Następnie zbierał buraki cukrowe i ziemniaki. Praca w gospodarstwie rolnym zajmowała mu co najmniej 4 godziny dziennie, zaś w okresie wzmożonych prac polowych było to zazwyczaj 8-13 godzin, pracował dopóki było widno (zeznania wnioskodawcy – k. 54v.-55v. i 84v.-85 a.s., zeznania świadka #### #### – k. 82v.-83 a.s., zeznania świadka #### #### – k. 83-83v. a.s.).

#### #### uzyskał prawo jazdy kategorii „C” w dniu 12 lutego 1980 roku, a kategorii „D” w dniu 19 września 1985 roku (prawo jazdy okazane na rozprawie – vide k. 85 a.s.).

W dniu 30 sierpnia 1980 roku wnioskodawca został zatrudniony w Spółdzielni Transportu Wiejskiego Oddziale Nr 1 w Lublinie, w Dziale Głównego Dyspozytora, w pełnym wymiarze czasu pracy, na czas nieokreślony, na stanowisku kierowcy samochodowego (akta osobowe – k. 67 a.s., a w szczególności: umowa o pracę z dnia 30 sierpnia 1980 roku). Na powyższym stanowisku pracował do dnia 8 maja 1983 roku oraz w okresie od dnia 29 maja 1983 roku do dnia 14 czerwca 1989 roku, to jest do końca zatrudnienia w powyższym zakładzie pracy, który z dniem 1 grudnia 1990 roku połączył się z Okręgową Spółdzielnią Mleczarską w Lublinie, następnie przejętą przez Okręgową Spółdzielnię Mleczarską w Krasnymstawie (zeznania wnioskodawcy – k. 54v.-55v. i 84v.-85 a.s., świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach – k. 13 t. III akt ZUS, akta osobowe – k. 67 a.s., a w szczególności: angaże z dnia: 18 października 1980 roku, 18 grudnia 1980 roku, 28 kwietnia 1981 roku, 11 października 1982 roku, 10 lutego 1984 roku, 27 czerwca 1985 roku, 31 października 1986 roku, 19 grudnia 1987 roku, 23 maja 1988 roku, 22 października 1988 roku, 29 marca 1989 roku).

Wnioskodawca obowiązki pracownicze wykonywał za pomocą samochodu ciężarowego marki „JELCZ” typu cysterna o pojemności 7.500 litrów. Przewoził mleko na terenie województwa lubelskiego. Do jego obowiązków należało napełnienie cysterny. W tym celu podjeżdżał do odpowiedniego punktu w zlewni mleka, następnie pracownik zlewni lub kierowca podłączał do cysterny elektryczną pompę. Napełnianie cysterny w zlewni trwało około 15-20 minut, po czym wnioskodawca jechał albo do kolejnej zlewni, albo gdy cysterna była już pełna, odwoził mleko do Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej. W spółdzielni wagowe podłączały węże do cysterny żeby zlać mleko, a skarżący w tym czasie czekał 30-60 minut na rozładowanie mleka i rozpoczynał kolejny kurs. Bywało tak, że za pomocą innych samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony wnioskodawca rozwoził gotowe produkty do sklepów. Zdarzały się awarie samochodu. Skarżący otrzymywał wówczas pojazd zastępczy. Samochodów do przewozu mleka było około 12, a kierowców od 8 do 10. Czas pracy polegający wyłącznie na prowadzeniu pojazdu nie był mniejszy niż 8 godzin. Było bardzo dużo pracy. Nie było przestojów (zeznania wnioskodawcy – k. 54v.-55v. i 84v.-85 a.s., zeznania świadka #### #### – k. 84 a.s.).

W okresie od dnia 15 czerwca 1989 roku do dnia 30 kwietnia 1992 roku wnioskodawca był zatrudniony w Przedsiębiorstwie Robót Inżynieryjnych „ENERGOPOL-LUBLIN” w Lublinie, w pełnym wymiarze czasu pracy, w Bazie Transportu, na stanowisku kierowcy (akta osobowe – k. 71 a.s., a w szczególności: umowa o pracę z dnia 14 czerwca 1989 roku). Na tym stanowisku pracował do końca zatrudnienia w powyższym zakładzie (który od dnia 1 maja 1992 roku funkcjonował jako Przedsiębiorstwo Robót Inżynieryjnych „ENERGOPOL-LUBLIN” S.A. w Lublinie), to jest do dnia 30 kwietnia 2005 roku (świadectwa pracy – k. 14 i 15 t. II akt ZUS, akta osobowe – k. 71 a.s., a w szczególności: angaże z dnia: 26 września 1989 roku, 18 października 1990 roku, 1 stycznia 1991 roku, 25 lipca 1991 roku, 15 września 1992 roku, 1 marca 1993 roku, 1 maja 1993 roku, 24 listopada 1993 roku, 29 czerwca 1994 roku, 1 czerwca 1995 roku, 1 lipca 1996 roku, 28 sierpnia 1997 roku, 3 kwietnia 2000 roku, 26 czerwca 2004 roku, podanie z dnia 14 kwietnia 1992 roku, umowa z dnia 1 maja 1992 roku).

W Przedsiębiorstwie Robót Inżynieryjnych „ENERGOPOL-LUBLIN” w Lublinie, a następnie w Przedsiębiorstwie Robót Inżynieryjnych „ENERGOPOL-LUBLIN” S.A z siedzibą w Lublinie, wnioskodawca swoje obowiązki pracownicze wykonywał za pomocą samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony marki „JELCZ” oraz autobusu o liczbie miejsc około 60, również marki „JELCZ” (zeznania wnioskodawcy – k. 54v.-55v. i 84v.-85 a.s., zeznania świadka #### #### – k. 83v.-84 a.s.).

Jako kierowca autobusu wnioskodawca rozpoczynał pracę przed 6 rano. Około 6 rano zabierał pierwszych pracowników. Jego kurs obejmował tylko obszar miasta Lublin. Pracownicy byli dowożeni do zakładu na godzinę 7 rano. O godzinie 15.15-15.25 wnioskodawca rozpoczynał rozwożenie pracowników do domów, a do bazy (betoniarni) wracał około godziny 17. Autobus przez noc parkował w należącej do zakładu betoniarni, położonej niedaleko miejsca zamieszkania skarżącego (zeznania wnioskodawcy – k. 54v.-55v. i 84v.-85 a.s., zeznania świadka #### #### – k. 83v.-84 a.s.).

O godzinie 7 rano, po zakończeniu pracy, jako kierowca autobusu, skarżący przesiadał się do samochodu ciężarowego marki „JELCZ” i rozpoczynał pracę. Do jego zadań należało przewożenie różnego rodzaju materiałów (a także barakowozów), niezbędnych na realizowanych przez przedsiębiorstwo budowach na terenie województwa lubelskiego. Ta część pracy skarżącego obejmowała minimum 8 godzin (zeznania wnioskodawcy – k. 54v.-55v. i 84v.-85 a.s., zeznania świadka #### #### – k. 83v.-84 a.s.).

Stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił w oparciu o powołane dowody z dokumentów, w tym z dokumentów zawartych w aktach osobowych wnioskodawcy (umowy o pracę i świadectwa pracy, pisma pracodawcy, angaże). Ich autentyczność w toku procesu nie była kwestionowana przez strony. Ich forma oraz treść nie wzbudziła ponadto wątpliwości, co do ich autentyczności z urzędu, wobec czego zostały one uznane za wiarygodne w całości i jako takie stanowiły pełnowartościowe źródło informacji o okolicznościach faktycznych w sprawie.

Wyjątek stanowią: świadectwo pracy z dnia 30 kwietnia 2005 roku gdzie pracodawca nie wskazał na przepisy resortowe oraz przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w oparciu, o które zakwalifikowano pracę, jako świadczoną w warunkach szczególnych (k. 14 t. III akt ZUS) oraz świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych z dnia 15 czerwca 2012 roku, gdzie nie została zawarta informacja o charakterze pracy zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku (k. 13 t. III akt ZUS). Wobec tego dokumenty te nie zostały sporządzone we właściwy sposób i nie mogły przesądzić o uznaniu dokumentowanych nimi okresów za okresy wykonywania pracy w szczególnych warunkach.

Sąd obdarzył wiarą zeznania świadków #### #### oraz #### ####, które zostały złożone przez osoby obce dla stron, nie zainteresowane wynikiem sprawy. Zeznania te są przekonywujące, gdyż pochodzą od osób zamieszkujących w pobliżu gospodarstwa rolnego należącego do dziadków skarżącego. Zeznania są logiczne, spójne i wzajemnie się uzupełniają zarówno, co do faktu pracy #### #### w gospodarstwie rolnym należącym do dziadków, jak i zakresu i rodzaju wykonywanych przez niego czynności. Pozostają również w związku z zeznaniami wnioskodawcy i tym samym uwiarygodniają je. Świadkowie pochodzą z tej samej wsi, gdzie znajdowało się gospodarstwo rolne dziadków skarżącego, zamieszkiwali w niewielkiej od niego odległości. Z tego powodu świadkowie znają skarżącego od wielu lat i orientują się, co do warunków, rodzaju i czasu jego codziennej pracy nie tylko w przedmiotowym gospodarstwie, ale także, co do innych okoliczności i faktów związanych z jego życiem (nauka w szkole podstawowej i zawodowej, ilość rodzeństwa, stan zdrowia dziadka uniemożliwiający zaangażowanie w prowadzenie gospodarstwa). Z zeznań świadków wynika, że wnioskodawca wykonywał różnego rodzaju prace w gospodarstwie rolnym wymagane dla jego prawidłowego funkcjonowania, począwszy od plewienia i przerywania przez, koszenie łąki, żniwa, zbiór ziemniaków i buraków cukrowych, młócenie zboża, karmienie zwierząt. Potwierdzili, że w okresach spornych, kiedy wnioskodawca pracował w gospodarstwie rolnym dziadków, w gospodarstwie tym również zamieszkiwał. Zgodnie wskazali, że wykonanie niezbędnych obowiązków w gospodarstwie pochłaniało, co najmniej 4 godziny dziennie. Tym samym za wiarygodne należało uznać twierdzenia wnioskodawcy, iż miał możliwość wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym wymiarze, co najmniej czterech godzin dziennie.

Sąd obdarzył wiarą zeznania świadków #### #### oraz #### ####, są to osoby obce dla stron, nie zainteresowane wynikiem sprawy, ich zeznania są spójne i logiczne. Obaj świadkowie byli zatrudnieni w zakładach pracy w których pracował skarżący: #### #### pracował w latach 1978-2005 w „Energopol-u”, jako kierowca operator dźwigu, a #### #### w Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w latach 1965-1993, jako kierowca samochodu ciężarowego.

Wskazane okoliczności pozwalają, w ocenie Sądu, na przyjęcie, że świadkowie posiadają niezbędne wiadomości dotyczące okoliczności zatrudnienia ubezpieczonego w zakresie jego obowiązków oraz warunków, w jakich były wykonywane, w spornym okresie. Zeznania świadków były logiczne oraz wzajemnie się uzupełniały, wobec czego Sąd uznał je za wiarygodne. Należy wskazać, że organ rentowy nie podniósł okoliczności, które mogłyby godzić w wiarygodność ich zeznań. Świadkowie zgodnie zeznali, że ubezpieczony, w obu zakładach jeździł wyłącznie samochodami ciężarowymi o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 ton, a w „Energopol-u” dodatkowo autobusem o liczbie miejsc około 60, którym dowoził do zakładu pracowników prze rozpoczęciem pracy i rozwoził ich do domu po zakończeniu pracy. Dodali, że czas pracy kierowcy znacząco przekraczał 8 godzin dziennie.

Powyższa ocena dotyczy również zeznań samego ubezpieczonego, skoro były one zgodne z wiarygodnymi zeznaniami świadków. Ubezpieczony wiarygodnie opisał swoje obowiązki w obu zakładach pracy i gospodarstwie rolnym. Brak jest jakichkolwiek przesłanek do kwestionowania jego zeznań.

Odwołanie jest zasadne.

Zgodnie z art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2018 roku, poz. 1270, ze zmianami) mężczyznom urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęły okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż powszechny wiek emerytalny oraz okres składkowy i nieskładkowy wynoszący, co najmniej 25 lat. Emerytura przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Przepis art. 32 ust. 2 cytowanej ustawy stanowi, że za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie, których osobom wymienionym w ust. 2 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych (art. 32 ust. 4 ustawy).

Zgodnie z § 2 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 roku, Nr 8, poz. 43, ze zmianami) okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Według § 3 cytowanego rozporządzenia okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury, zwany dalej „wymaganym okresem zatrudnienia”, uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczanymi do okresów zatrudnienia. Natomiast § 4 ust. 1 rozporządzenia stanowi, że pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:
1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,
2) ma wymagany okres zatrudnienia, w tym, co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Jednocześnie przepis § 1 ust. 2 rozporządzenia stanowi, że właściwi ministrowie, kierownicy urzędów centralnych oraz centralne związki spółdzielcze w porozumieniu z Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych ustalają w podległych i nadzorowanych zakładach pracy stanowiska pracy, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazach A i B.

Reasumując, aby nabyć prawo do emerytury skarżący musiał spełnić łącznie następujące przesłanki:
1) osiągnąć obniżony do 60 lat wiek emerytalny;
2) nie przystąpić do otwartego funduszu emerytalnego lub złożyć wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa;
3) na dzień i stycznia 1999 roku udowodnić:
a) co najmniej 15-letni okres wykonywania prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze oraz
b) staż pracy w wymiarze, co najmniej 25 lat.

Ubezpieczony ukończył wymagane 60 lat (w dniu 16 grudnia 2018 roku) oraz w dniu 14 stycznia 2019 roku złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Pierwszą sporną kwestią w niniejszym postępowaniu było ustalenie, czy wnioskodawca legitymuje się 25-letnim okresem składkowym i nieskładkowym. W ocenie Sądu wnioskodawca spełnia ten warunek. Z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy oraz z treści zeznań wnioskodawcy, potwierdzonych zeznaniami przesłuchanych w sprawie świadków wynika, iż w okresach: od dnia 1 sierpnia 1976 roku do dnia 1 listopada 1976 roku (3 miesiące i dzień), od dnia 22 maja 1977 roku do dnia 11 lipca 1977 roku (miesiąc i 20 dni) oraz od dnia 23 maja 1980 roku do dnia 29 sierpnia 1980 roku (3 miesiące i 7 dni), łącznie 7 miesięcy i 28 dni pracował stale w gospodarstwie rolnym należącym do jego dziadków.

Zgodnie z art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 roku o ubezpieczeniu społecznym rolników (tekst jednolity: Dz. U. z 2019 roku, poz. 299, ze zmianami) domownikiem rolnika jest osoba mu bliska, która po ukończeniu 16 roku życia pozostaje z nim we wspólnym gospodarstwie domowym – lub zamieszkuje na terenie jego gospodarstwa lub w bliskim sąsiedztwie – oraz stale pracuje w tym gospodarstwie nie będąc związana z rolnikiem stosunkiem pracy.

Nie ulega wątpliwości, że wnioskodawca nie prowadził w spornych okresach własnego gospodarstwa rolnego, nie miał też opłaconych składek na ubezpieczenie społeczne rolników. Jednakże w ocenie Sądu, co najmniej cztery godziny dziennie codziennie pracował w gospodarstwie rolnym dziadków we wskazanych przez niego okresach. W spornych okresach wnioskodawca nie miał żadnego innego źródła utrzymania. Nie prowadził w tym czasie własnej działalności gospodarczej, miał przerwy w zatrudnieniu. Jak wynika z zeznań skarżącego oraz z zeznań świadków pracował i mieszkał stale razem z dziadkami w ich gospodarstwie. Ustalony na podstawie wymienionych wyżej dowodów dobowy wymiar czynności obciążających wnioskodawcę i brak zatrudnienia poza rolnictwem bezwzględnie świadczą, że był dyspozycyjny i w wymiarze co najmniej czterech godzin każdego dnia wykonywał różne czynności w gospodarstwie tak, aby prawidłowo funkcjonowało. Co istotne jego rodzice byli zatrudnieni poza rolnictwem, brat odbywał zasadniczą służbę wojskową, a siostra kontynuowała naukę, zatem nie mogli w takim stopniu uczestniczyć w pomocy w prowadzeniu gospodarstwa rolnego, jak skarżący.

Zgodnie z art. 5 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, przy ustalaniu prawa do emerytury i renty i obliczaniu ich wysokości uwzględnia się, z zastrzeżeniem ust. 2-5, następujące okresy:
1) składkowe, o których mowa w art. 6 ustawy;
2) nieskładkowe, o których mowa w art. 7 ustawy.

Stosownie do art. 10 ust 1 cytowanej ustawy, przy ustalaniu prawa do emerytury oraz przy obliczaniu jej wysokości uwzględnia się również następujące okresy, traktując je, z zastrzeżeniem art. 56, jak okresy składkowe:
1) okresy ubezpieczenia społecznego rolników, za które opłacono przewidziane w odrębnych przepisach składki;
2) przypadające przed dniem 1 lipca 1977 roku okresy prowadzenia gospodarstwa rolnego po ukończeniu 16 roku życia;
3) przypadające przed dniem 1 stycznia 1983 roku okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia.

Przesłanką zaliczenia pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia jest wymiar czasu pracy przekraczający cztery godziny dziennie (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 28 lutego 1997 roku., II UKN 96/96 LEX nr 30567; z dnia 7 listopada 1997 roku, II UKN 318/97, LEX nr 33101; z dnia 13 listopada 1998 roku, II UKN 299/98, LEX nr 35438, z dnia 9 listopada 1999 roku, II UKN 190/99, LEX nr 45278 i z dnia 7 maja 2015 roku, III UK 172/14, LEX nr 1746873).

W sprawie ustalono, że w spornych okresach dobowy wymiar czasu pracy skarżącego, przekraczał, co najmniej cztery godziny dziennie. Z tego też względu sporne w niniejszym postępowaniu okresy są okresami pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia, a tym samym stanowią okresy składkowe.

Łącznie z udowodnionym w toku niniejszego postępowania okresem składkowym wnioskodawca legitymuje się stażem pracy w wymiarze 25 lat, 3 miesięcy i 6 dni.

Przechodząc do oceny, czy ubezpieczony spełnia warunek legitymowania się, co najmniej 15-letnim stażem pracy w warunkach szczególnych należy wskazać, że skarżący występując do organu rentowego o przyznanie świadczenia emerytalnego przedłożył na okoliczność wykonywania prac w szczególnych warunkach w spornych okresach świadectwo pracy i świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach.

Należy mieć na uwadze, że błędne wystawienie wskazanych dokumentów lub nawet brak, nie stanowią wystarczającej podstawy do przyjęcia, że pracownik nie wykonywał pracy w takich warunkach. Obowiązek sporządzenia dokumentacji w tym zakresie obciąża pracodawcę, w związku, z czym wyciąganie wobec pracownika jakichkolwiek negatywnych konsekwencji braku lub błędnego jej sporządzenia byłoby dla niego nazbyt krzywdzące. W postępowaniu sądowym nie znajdują zastosowania ograniczenia w zakresie dopuszczalnych źródeł dowodowych, ustanowione na potrzeby postępowania przed Zakładem Ubezpieczeń Społecznych, a wynikających z rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno–rentowe (Dz. U. z 2011 roku, Nr 237, poz. 1412). Zasadniczym bowiem celem postępowania sądowego jest rozstrzygnięcie sprawy po dostatecznym, wszechstronnym wyjaśnieniu jej okoliczności spornych. Ułatwia to art. 473 k.p.c., który wprost stanowi, iż w postępowaniu przed sądem w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych nie stosuje się przepisów ograniczających dopuszczalność dowodu ze świadków i przesłuchania stron. Powyższe oznacza, że każdy fakt może być dowodzony wszelkimi środkami, które Sąd uzna za pożądane, a ich dopuszczenie za celowe (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 10 marca 1984 roku, sygn. III UZP 6/84, LEX nr 14625; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 września 1984 roku, sygn. III UZP 48/84, LEX nr 14630, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 lipca 1997 roku, sygn. II UKN 186/97, OSNP 1998/11/342; wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 29 stycznia 2013 roku, sygn. III AUa 808/12, LEX nr 1313299). Z przedstawionym poglądem i wynikającymi z niego wnioskami Sąd Okręgowy w pełni się zgadza.

Stosownie do utrwalonego orzecznictwa Sądu Najwyższego, prawo do emerytury w wieku niższym od powszechnego z tytułu wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest ściśle związane z szybszą utratą zdolności do zarobkowania z uwagi na szczególne warunki lub szczególny charakter pracy. Praca taka, świadczona stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy, przyczynia się do szybszego obniżenia wydolności organizmu, stąd też wykonująca ją osoba ma prawo do emerytury wcześniej niż inni ubezpieczeni. Prawo to stanowi przywilej i odstępstwo od zasady wyrażonej w art. 27 ustawy emerytalnej, a zatem regulujące je przepisy należy wykładać w sposób gwarantujący zachowanie celu uzasadniającego to odstępstwo (wyroki Sądu Najwyższego z dnia 22 lutego 2007 roku, I UK 258/06, OSNP 2008 nr 5-6, poz. 81; z dnia 17 września 2007 roku, III UK 51/07, OSNP 2008 nr 21-22, poz. 328; z dnia 6 grudnia 2007 roku, III UK 62/07, LEX nr 375653). W związku z tym nie jest dopuszczalne uwzględnianie przy ustaleniu okresów pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, wymaganych do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym, innych równocześnie wykonywanych prac w ramach dobowej miary czasu pracy, które nie oddziaływały szkodliwie na organizm pracownika. Od tej reguły istnieją odstępstwa. Jedno z nich dotyczy sytuacji, kiedy inne równocześnie wykonywane prace stanowią integralną część (immanentną cechę) większej całości dającej się zakwalifikować pod określoną pozycję załącznika do rozporządzenia (wyroki Sądu Najwyższego z dnia 6 grudnia 2007 roku, III UK 62/07, LEX nr 375653 i z dnia 5 maja 2009 roku, I UK 4/09, LEX nr 509022).

Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, iż w okresie od dnia 30 sierpnia 1980 roku do dnia 8 maja 1983 roku (2 lata, 8 miesięcy i 9 dni) oraz w okresie od dnia 29 maja 1983 roku do dnia 14 czerwca 1989 roku (6 lat i 17 dni) w czasie zatrudnienia w Spółdzielni Transportu Wiejskiego Oddziale Nr 1 w Lublinie (następnie Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w Lublinie, następnie Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w Krasnymstawie), skarżący stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace kierowcy samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Wykaz A prac wykonywanych w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego, stanowiący załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku, wymienia w dziale VIII, pod pozycją 2 między innymi prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Natomiast akt resortowy, to jest uchwała nr 16/83 Zarządu Centralnego Związku Spółdzielni Mleczarskich z dnia 27 czerwca 1983 roku w sprawie stanowisk pracy, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach w spółdzielczości mleczarskiej (Biuletyn CZSML z 1983 roku, Nr 5, poz. 34) w Wykazie A, Dziale VIII „W transporcie i łączności” pod poz. 2 w punkcie 1 wskazuje na stanowisko kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony.

Faktem jest, że wnioskodawca brał udział w napełnianiu cysterny mlekiem i jej opróżnianiu. Wówczas nie kierował pojazdem. W wyroku z dnia 31 sierpnia 2017 roku (III UK 188/16, LEX nr 2390698) Sąd Najwyższy wskazał, że praca na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony polega na wykonywaniu przewozu drogowego, co jednak nie może być utożsamiane wyłącznie z kierowaniem pojazdem. Jego zadaniem jest bowiem bezpieczne przetransportowanie określonych towarów, z czym niewątpliwie wiąże się obowiązek zabezpieczenia przewożonego ładunku, co może polegać zarówno na nadzorze nad prawidłowym załadowaniem i rozładowaniem samochodu, jak i na osobistym wykonywaniu takich czynności. Wykonywanie takich czynności było i jest integralną częścią obowiązków pracownika zatrudnionego na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego. W aktualnym stanie prawnym znalazło to wyraźne potwierdzenie w przepisach ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 roku o czasie pracy kierowców (tekst jednolity: Dz. U. z 2012 roku, poz. 1155, ze zmianami. Zgodnie bowiem z art. 6 ust. 1 tej ustawy, czasem pracy kierowcy jest czas od rozpoczęcia do zakończenia pracy, która obejmuje wszystkie czynności związane z wykonywaniem przewozu drogowego, w szczególności (poza prowadzeniem pojazdu - pkt 1), między innymi, załadowywanie i rozładowywanie oraz nadzór nad załadunkiem i wyładunkiem (pkt 2). Skoro zaś czynności polegające na załadowaniu i rozładowaniu (nadzoru nad załadunkiem i rozładunkiem) prowadzonego pojazdu są obowiązkami pracowniczymi osoby zatrudnionej na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, to nie ma żadnych podstaw do stwierdzenia, że wykonując je, świadczy jakąś inną pracę niż pracę kierowcy takiego samochodu, wymienioną w stanowiącym załącznik do rozporządzenia wykazie A, dział VIII, poz. 2. Do żadnych innych wniosków nie uprawnia okoliczność, że w punkcie wykazu, w którym zakwalifikowano pracę kierowcy (między innymi samochodu ciężarowego) do prac w warunkach szczególnych, nie wymieniono czynności ładowania towaru, co zdaniem Sądu Najwyższego wyrażonym w uzasadnieniu wyroku z dnia 28 sierpnia 2014 roku (II UK 537/13, LEX nr 1521351) miałoby świadczyć o tym, że nie są to czynności integralnie związane z pracą kierowcy, wobec czego praca w warunkach szczególnych łączona z takimi czynnościami nie jest wykonywana w pełnym wymiarze. Powołany punkt wykazu A nie dotyczy bowiem pracy polegającej na prowadzeniu samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony, lecz pracy kierowcy takiego pojazdu, z uwzględnieniem jej specyfiki, wymuszającej wykonywanie przez pracownika zatrudnionego na takim stanowisku także innych czynności niż samo prowadzenie pojazdu. Oprócz czynności związanych z załadunkiem i rozładunkiem towaru, praca kierowcy samochodu obejmuje również np. czynności spedycyjne, obsługę codzienną pojazdów i przyczep, inne prace podejmowane w celu wykonania zadania służbowego lub zapewnienia bezpieczeństwa osób, pojazdu i rzeczy, niezbędne formalności administracyjne, czy utrzymanie pojazdu w czystości (art. 6 ust. 1 ustawy o czasie pracy kierowców). Wszystkie te czynności wpisują się integralnie w zakres pojęcia „prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony”. Nie są więc innymi czynnościami łączonymi z pracą kierowcy samochodu ciężarowego w warunkach szczególnych, lecz świadczeniem takiej pracy, podobnie jak prowadzenie pojazdu. Tym samym ich wykonywanie nie może prowadzić do stwierdzenia nieświadczenia przez kierowcę w tym charakterze pracy stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Wskazać również należy, iż w dniu 31 stycznia 2018 roku Sąd Najwyższy w składzie 7 sędziów podjął uchwałę (III UZP 8/17, (LEX nr 2433060), w której wskazał, że praca w transporcie kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, który ubocznie wykonywał czynności konwojenta, ładowacza lub spedytora w odniesieniu do przewożonych towarów, jest pracą w szczególnych warunkach (art. 32 ust. 1 w związku z art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jednolity tekst: Dz. U. z 2017 roku, poz. 1383, ze zmianami w związku z poz. 2 Działu VIII wykazu A stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, Dz. U. Nr 8, poz. 43, ze zmianami).

Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało również, iż w okresie od dnia 15 czerwca 1989 roku do dnia 30 kwietnia 1992 roku w Przedsiębiorstwie Robót Inżynieryjnych „ENERGOPOL-LUBLIN” w Lublinie (2 lata, 10 miesięcy i 16 dni) i w okresie od dnia 1 maja 1992 roku do dnia 31 grudnia 1998 roku w Przedsiębiorstwie Robót Inżynieryjnych „ENERGOPOL-LUBLIN” S.A. w Lublinie (6 lat i 8 miesięcy), wnioskodawca stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace kierowcy samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony oraz prace kierowców autobusów o liczbie miejsc powyżej 15. Wykaz A prac wykonywanych w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego, stanowiący załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku, wymienia w dziale VIII, pod pozycją 2 między innymi prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, specjalizowanych, specjalistycznych (specjalnych), pojazdów członowych i ciągników samochodowych balastowych, autobusów o liczbie miejsc powyżej 15, samochodów uprzywilejowanych w ruchu w rozumieniu przepisów o ruchu na drogach publicznych, trolejbusów i motorniczych tramwajów. Natomiast akt resortowy, to jest zarządzenie Nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 1 sierpnia 1983 roku w sprawie wykazu stanowisk pracy w zakładach pracy nadzorowanych przez Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowalnych, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach, uprawniające do wcześniejszego przejścia na emeryturę oraz do wzrostu emerytury lub renty (Dz. Urz. MBiPMB z 1983 roku, Nr 3, poz. 6) wskazuje szczegółowe stanowiska zawarte w Wykazie A cytowanego wyżej rozporządzenia i wśród stanowisk opisanych w Dziale VIII, w pozycji 2, w pkt. 2 figuruje stanowisko kierowcy samochodu ciężarowego, a w pkt 4 kierowcy autobusu o licznie miejsc siedzących większej niż 15.

Fakt wykonywania przez ubezpieczonego pracy w szczególnych warunkach w spornych okresach znajduje potwierdzenie w zebranym w sprawie materiale dowodowym, został on zwłaszcza potwierdzony zeznaniami świadków. Zaznaczyć przy tym trzeba, iż dla określenia, czy dana praca wykonywana jest w warunkach szczególnych i w szczególnym charakterze nie ma znaczenia nazwa stanowiska pracy, ale charakter faktycznie wykonywanych czynności. Tak też wypowiedział się Sąd Najwyższy w orzeczeniu z dnia 21 kwietnia 2004 roku (II UK 337/03, LEX nr 127855).

Łącznie wnioskodawca legitymuje się stażem pracy wykonywanej w szczególnych warunkach w wymiarze 18 lat, 3 miesięcy i 12 dni. Tym samym spełnia on wszystkie przesłanki niezbędne do ustalenia prawa do emerytury.

W myśl postanowień art. 100 ust. 1 ustawy emerytalnej, prawo do świadczeń określonych w ustawie powstaje z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do nabycia tego prawa. Wobec tego prawo do emerytury przysługuje wnioskodawcy od dnia 14 stycznia 2019 roku, to jest od dnia, w którym złożono wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Mając powyższe na uwadze oraz na podstawie art. 47714 § 2 k.p.c. Sąd Okręgowy orzekł, jak w pkt I sentencji.

O kosztach procesu Sąd Okręgowy orzekł na postawie art. 98 § 1 i 3, art. 99 k.p.c. oraz § 9 ust. 2 rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2018 roku, poz. 265, ze zmianami), w pkt II sentencji wyroku.