Sprawa o podleganie ubezpieczeniom społecznym
zmiana zaskarżonej decyzji organu rentowego

Sygn. akt VIII u ##/22

U Z A S A D N I E N I E

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie decyzją z dnia # września 2022 roku, nr UBS-O-###/2022, stwierdził, że #### #### nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą od dnia # września 2021 roku. w uzasadnieniu organ przytoczył, że #### #### dokonała zgłoszenia do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych, dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego oraz do ubezpieczenia zdrowotnego od dnia # września 2021 roku do dnia # lutego 2022 roku i od dnia # maja 2022 roku. Od daty # września 2021 roku posiada też aktywny wpis w ewidencji działalności gospodarczej. Organ po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego, analizie dokumentów i wyjaśnień ubezpieczonej uznał, że zgromadzony materiał nie potwierdza, aby prowadziła pozarolniczą działalność w zakresie pozaszkolnych form edukacji, jak wynika z wpisu z CEIDG. Powołując się na wyjaśnienia organ wskazał, że po jednym miesiącu utraciła klucz licencyjny do programu partnerskiego co oznacza, że nie mogła przeprowadzić lekcji. Dodatkowo studia podyplomowe, osłabienie stanu zdrowia i praca na etacie ograniczyły czas na prowadzenie działalności. Zdaniem organu ubezpieczona nie wykazała też, aby faktycznie i osobiście podejmowała działania w zakresie marketingu i reklamy w mediach społecznościowych. Wobec tego organ uznał, że nie prowadziła działalności gospodarczej od dnia # września 2021 roku (decyzja – akta ZUS).

#### #### złożyła odwołanie od powyższej decyzji, w którym zakwestionowała rozstrzygnięcie organu rentowego. Odnosząc się do swojej sytuacji wskazała, że w miesiącu wrześniu 2021 roku założyła działalność i podpisała umowę z franczyzodawcą. Następnie podjęła czynności mające na celu rozreklamowanie oferowanych usług, co polegało na samodzielnym przygotowywaniu materiałów reklamowych i ich dystrybucji, a kolejno zaczęła prowadzić stronę na portalu Facebook. w działaniach tych franczyzodawca nie udzielił jej pomocy. Dodatkowo w tym czasie, do końca lutego 2022 roku, była zobowiązana ukończyć studia podyplomowe, aby dodatkowo zwiększyć swoje kompetencje. w lutym 2022 roku zachorowała na COVID-19, a wobec braku zainteresowania usługami była zmuszona podjąć pracę na pełny etat. Pomimo tego po pracy nadal reklamowała swoją działalność. Dalej w maju 2022 roku wykryto u niej naczyniaka kręgosłupa, co ograniczyło możliwość pracy przy komputerze. w tym czasie podjęła liczne próby organizowania lekcji pokazowych online oraz w szkołach i placówkach edukacyjnych. Finalnie takie zajęcia udało się zorganizować od miesiąca września 2022 roku, czego efektem było pozyskanie 3 klientów. Jak dodała działania na rzecz firmy były podejmowane nieustannie, każdego miesiąca (odwołanie k. 3-7).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, argumentując jak w decyzji (odpowiedź na odwołanie k. 9-10).

Sąd Okręgowy w Lublinie ustalił, co następuje.

#### #### w dniu # sierpnia 2021 roku zawarła umowę o udzieleniu wsparcia z Polską Fundacją Ośrodków Wspomagania Rozwoju Gospodarczego „OIC Poland”, jako uczestnik projektu współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego. Na mocy tej umowy uzyskała bezzwrotne wsparcie w postaci środków finansowych na rozpoczęcie działalności gospodarczej i wsparcia pomostowego. Składały się na nie dotacja w wysokości ### złotych, którą była zobowiązana wykorzystać zgodnie z harmonogramem rzeczowo-finansowym inwestycji stanowiącym część biznesplanu, a także wsparcie pomostowe w kwocie ### złotych, płatne w miesięcznych ratach. Okres realizacji przedsięwzięcia został określony od dnia # sierpnia 2021 roku do dnia # sierpnia 2022 roku. Jednym z warunków rozliczenia otrzymanego wsparcia było zweryfikowanie przez beneficjenta (OIC Poland) faktu nieprzerwanego prowadzenia działalności gospodarczej przez wymagany okres 12 miesięcy na podstawie wygenerowanego dokumentu z CEIDG lub KRS. Dodatkowo wnioskodawczyni zobowiązała się, aby w terminie 12 miesięcy od zarejestrowania działalności gospodarczej zatrudnić dodatkową osobę na umowę o pracę (umowa o udzieleniu wsparcia k. 65).

W dniu # września 2021 roku #### #### zarejestrowała pozarolniczą działalność gospodarczą pod firmą „#### #### #### ####”. z tego tytułu dokonała zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych, w tym dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, a także do ubezpieczenia zdrowotnego. Profil działalności gospodarczej miał dotyczyć prowadzenia kursów z zakresu treningu pamięci i koncentracji uwagi na zasadzie licencji udzielonej ubezpieczonej przez licencjodawcę. w dniu # września 2021 roku wnioskodawczyni zawarła umowę licencyjną z #### spółką cywilną #### i #### ####. Przedmiotem umowy było udzielenie #### #### licencji na organizację i prowadzenie zajęć edukacyjnych dla dzieci, młodzieży i osób dorosłych metodą #### (zeznania #### #### k. 59v; umowa licencyjna k. 16; informacje z konta płatnika w KSI ZUS).

Po zawarciu umowy wnioskodawczyni podjęła czynności techniczne w celu zorganizowania swojej działalności. Założyła adres e-mail, stronę www oraz zapoznała się z instrukcją techniczną oprogramowania licencjodawcy. w dniu # września 2021 roku uzyskała zaświadczenie o statusie Autoryzowanego Trenera Szkoły Pamięci #### i została upoważniona do prowadzenia zajęć z zakresu treningu pamięci i koncentracji uwagi metodą ####. Przeszła też szkolenie z zakresu obsługi platformy Zoom. w październiku 2021 roku otrzymała także klucz licencyjny do programu partnerskiego, który był niezbędny do prowadzenia zajęć. Ponadto podjęła działania marketingowe, które samodzielnie wykonywała i koordynowała. Wnioskodawczyni sporządziła ulotki promujące naukę metodą opracowaną przez ####, a także wizytówki, które drukowała we własnym zakresie. Materiały zachęcały do zapisania na kurs dzieci w wieku od 7 do 14 lat. Pod koniec października zaczęła kolportować te materiały na wyznaczonym terenie, tj. w powiecie świdnickim i lubelskim oraz w mieście Lublin. Rozprowadzała je głównie do szkół podstawowych, a także placówek takich jak przedszkola, poradnie psychologiczno-pedagogiczne, czy fundacje. w październiku 2021 roku wnioskodawczyni utworzyła także stronę na portalu społecznościowym Facebook o nazwie „#### #### #### ####”. Od tego miesiąca rozpoczęła umieszczanie na nim reklam kursu z treningu pamięci i koncentracji uwagi, materiałów promujących metody nauki przez nią oferowane oraz różnego rodzaju ciekawostek zachęcających do skontaktowania się i zapisania dzieci na kurs. w ramach przyznanej dotacji wnioskodawczyni w dniu # października 2021 roku zakupiła na cele prowadzenia działalności pozarolniczej laptop, smartfon, projektor oraz urządzenie wielofunkcyjne, a w dniu # października 2021 roku samochód. Te wydatki zostały rozliczone szczegółowym zestawieniem towarów i usług, których zakup został dokonany ze środków w ramach projektu (zeznania #### #### k. 59v-60, 80; zeznania #### #### k. 77v; materiały promocyjne k. 16, 18, 41; certyfikat k. 41; szczegółowe zestawienie towarów k. 65).

W listopadzie 2021 roku wnioskodawczyni otrzymała informację od licencjodawcy, że nie otrzyma klucza licencyjnego do oprogramowania na dalszy okres, ponieważ nie pozyskała żadnego klienta. Negocjacje z kontrahentem nie przyniosły skutku, a wnioskodawczyni nie przeprowadziła żadnego kursu do końca 2021 roku. w tym czasie uczęszczała na dwa rodzaje studiów podyplomowych. w dniu # lutego 2022 roku ukończyła 2-semestralne studia podyplomowe w zakresie choreoterapii, zaś w dniu # lutego 2022 roku ukończyła 2-semestralne studia podyplomowe w zakresie neurodydaktyki. Ponadto w dniach #-# kwietnia 2022 roku ukończyła kurs w wymiarze 30 godzin dydaktycznych z zakresu choreoterapii (zeznania #### #### k. 60; zeznania #### #### k. 77v; świadectwa ukończeniu studiów, certyfikat k. 41).

W całym 2021 roku wnioskodawczyni nie uzyskała przychodu, zaś koszty poniesione wyniosły łącznie ### złotych. Na koszty składały się zakupy paliwa do samochodu, abonament telekomunikacyjny, opłaty administracyjne i licencyjne na rzecz licencjodawcy, obsługa księgowa, a także składki na ubezpieczenia społeczne. Koszty składek na ZUS od września do grudnia oraz opłata za księgowość za grudzień 2021 roku zostały częściowo sfinansowane w ramach wsparcia pomostowego uzyskanego z projektu z funduszy unijnych. Ponadto od dnia # grudnia do dnia # grudnia 2021 roku ubezpieczona przebywała na zwolnieniu lekarskim (zeznania #### #### k. 60v-61; faktury, zeznanie PIT/B k. 41; wykaz zwolnień lekarskich k. 83; rozliczenie wsparcia pomostowego k. 65; kpir za 2021 r. – akta ZUS).

Od początku 2022 roku wnioskodawczyni również nie wykazywała żadnych zdarzeń gospodarczych i ograniczyła się tylko do drukowania ulotek i publikowaniu postów na portalu Facebook. w tym czasie, w miesiącach styczniu i lutym 2022 roku chorowała na COVID-19, co dodatkowo nie pozwalało jej na prowadzenie działalności zarobkowej. Za okres od lutego do czerwca z własnych środków zakupiła też klucz licencyjny do oprogramowania. Warunkiem tego było pozyskanie co najmniej jednego klienta, którym został syn ubezpieczonej. Zawarła umowę ze swoim mężem, w ramach której wykazała przeprowadzenie kursu dla swojego syna za cenę odpowiadającą kwocie klucza licencyjnego. Nie wykazała tych zdarzeń w księdze przychodów i rozchodów. Klucz zamierzała wykorzystać do zajęć pokazowych, których ostatecznie nie zorganizowała. w marcu oraz kwietniu 2022 roku nawiązała też współpracę z #### spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, od której zakupiła usługi reklamowe obejmujące pakiet usług reklamowych i marketingowych na konsultację dotyczącą projektowania i tworzenia strategii reklamy i marketingu, drukowanie plakatów, ulotek i wizytówek oraz dystrybucję tych produktów w wyznaczonych przez zlecającego miejscach. w rozwieszaniu plakatów pomagał jej także mąż #### ####.

Wnioskodawczyni w dniach #-# marca, #-#, # kwietnia, #-#, #-# czerwca, #-#, #-# lipca, #-#, #-# sierpnia i #-# września 2022 roku przebywała na zwolnieniach lekarskich (zeznania #### #### k. 60, 61, 80-80v; zeznania #### #### k. 77v-78; zaświadczenie k. 16, wykaz-k. 83).

Przez cały ten okres ubezpieczona utrzymywała się z oszczędności oraz dzięki pomocy rodziny i pracy męża. Natomiast w okresie od dnia # marca 2022 roku do dnia # maja 2022 roku podjęła pracę na umowę o pracę na stanowisku specjalisty ds. administracyjnych w pełnym wymiarze czasu pracy. Po zakończeniu zatrudnienia skarżąca ponownie skupiła się na działalności reklamowej. Dodatkowo w czerwcu 2022 roku nawiązała kontakt z #### ####, która w ramach działalności gospodarczej prowadzi szkołę języków obcych „#### przy ul. #### #### w Świdniku. w wyniku rozmów ubezpieczona nawiązała z nią porozumienie, w ramach którego mogła prowadzić zajęcia z kursu #### w sali lekcyjnej, którą dysponuje szkoła językowa, w zamian za co ubezpieczona zobowiązała się do sprzątania lokalu. Takie rozwiązanie ustalone zostało ustnie. Szkoła językowa wynajmuje łącznie 3 sale w bloku mieszkalnym od osoby prywatnej na podstawie umowy najmu, a #### #### uzyskała zgodę właściciela na użyczenie jednej z nich ubezpieczonej.

Wnioskodawczyni w dniu # lipca 2022 roku wydała #### #### skierowanie na badanie lekarskie w zakresie orzeczenia zdolności do pracy. w dniu # lipca 2022 roku #### #### spisała umowę o pracę z #### #### na czas określony do dnia # sierpnia 2022 roku. w umowie wskazano, iż ubezpieczona zatrudniła pracownika na stanowisku asystentki ds. marketingu w wymiarze ¼ etatu za wynagrodzeniem w kwocie ### złotych. Od września spisano kolejną umowę o pracę, która przewidywała wymiar 1/88 etatu i wynagrodzenie w kwocie ### złotych. Zgodnie z pisemnym zakresem obowiązków #### #### była zobowiązana do pozyskiwania klientów, drukowania i dystrybucji materiałów reklamowych, pomocy w tworzeniu koncepcji na rzecz reklamy i marketingu w sieci oraz poprzez marketing szeptany. #### #### mogła wykorzystać w tej pracy swoją bazę klientów w szkole językowej, a także umieścić w wynajmowanym lokalu ulotki i plakaty reklamujące usługi wnioskodawczyni. #### #### wspólnie z ubezpieczoną ustalała treść plakatów reklamowych, drukowała i rozwieszała w wybranych miejscach, a także pomagała w prowadzeniu strony na portalu Facebook. w okresie wakacyjnym #### #### zawieszała swoją działalność gospodarczą (zeznania #### #### k. 60v, 80v-81; zeznania #### #### k. 76-76v; zeznania #### #### k. 78-78v; umowy o pracę k. 16, zakres obowiązków k. 18; informacje z konta płatnika w KSI ZUS).

W sierpniu 2022 roku wnioskodawczyni po raz pierwszy umówiła klientów na spotkanie, na którym miała zostać przeprowadzona lekcja pokazowa. Spotkanie zostało wyznaczone na październik 2022 roku, odbyło się w siedzibie Szkoły Językowej „####” w Świdniku i trwało około 1 godziny. Zostało zorganizowane dla 5 dzieci i przeprowadzone przez wnioskodawczynię, która prezentowała wybrane techniki pamięciowe. Lekcja pokazowa była nieodpłatna. w dniu # października 2022 roku #### ####, w wyniku lekcji pokazowych, pozyskała trzech klientów, z którymi zawarła umowy o przeprowadzenie kursu ####. Umowy zostały następnie przedłużone. Zajęcia odbywały się w Szkole Językowej „####” jeden raz w tygodniu, zazwyczaj w piątki lub soboty, w różnych godzinach. Lekcje trwały około 1,5 godziny i były prowadzone dla grupy 5 dzieci. Dodatkowo wnioskodawczyni udostępniała materiały do nauki online (zeznania #### #### k. 60, 80v; zeznania #### #### k. 75v-76; zeznania #### #### k. 76v; zeznania #### #### k. 78v; zeznania #### #### k. 79-79v; zeznania #### #### k. 79v-80; umowy o uczestnictwo w kursie k. 16).

W październiku 2022 roku ubezpieczona wygenerowała pierwszy przychód z działalności tytułem opłat za zajęcia od klientów. w całym 2022 roku uzyskała przychód w wysokości ### złotych, zaś koszty wyniosły łącznie ### złote. Na koszty składały się zakupy usługi druku, usługi reklamowej, paliwa do samochodu, materiałów biurowych, abonamentu telekomunikacyjnego, opłaty administracyjne i licencyjne na rzecz licencjodawcy, obsługa księgowa, zakup pakietu #### ####, gier planszowych, wymiany części eksploatacyjnych samochodu, kurs choreopatii oraz wynagrodzenie pracownika. Koszty te zostały częściowo sfinansowane w ramach wsparcia pomostowego uzyskanego z projektu z funduszy unijnych. w kolejnym 2023 roku wnioskodawczyni kontynuowała prowadzenie działalności gospodarczej (zeznania #### #### k. 60v-61; kpir za 2022 r., faktury, dowody wpłat KP k. 41; rozliczenie wsparcia pomostowego k. 65).

Ustaleń faktycznych w sprawie Sąd dokonał na podstawie dowodów z zeznań wnioskodawczyni i świadków, a także w oparciu o dokumenty.

Zeznania złożone w toku sprawy przez świadków oraz przez ubezpieczoną prezentowały właściwie bezsporny stan faktyczny. Poza niewielkimi rozbieżnościami osoby przesłuchane przytaczały takie same fakty związane z działalnością wnioskodawczyni, które znajdowały oparcie w dowodach z dokumentów, zaś przedmiotem sporu była w zasadzie ocena tych faktów z punktu widzenia, czy świadczą o rzeczywistym, zorganizowanym i zarobkowym charakterze działalności pozarolniczej.

Jak chodzi o zeznania klientów, rodziców dzieci uczestniczących w spotkaniu pokazowym i następnie w lekcjach prowadzonych przez wnioskodawczynię, to Sąd uznał je za wiarygodne. Świadek #### #### zeznała, że w trakcie rozmowy z wnioskodawczynią w sierpniu 2022 roku zainteresowała się oferowanymi przez nią usługami i przyprowadziła dzieci na spotkanie. #### #### również wskazała, że była uczestnikiem tego spotkania, zaś o usługach metodą #### dowiedziała się z reklamy z portalu Facebook. Podobnie jak #### ####. w tym zakresie zeznania są spójne, zaś fakt uczestnictwa w regularnych zajęciach przez dzieci #### #### oraz #### #### potwierdzają umowy o prowadzenie zajęć.

Zeznania świadka #### #### Sąd co do zasady również obdarzył wiarą. Przedstawiła ona zasady współpracy z wnioskodawczynią, która polegała na udostępnianiu jej sali swojej szkoły językowej w zamian za usługi sprzątania. Zeznania potwierdziły, że w październiku 2022 roku odbyły się w niej lekcje pokazowe, a następnie wnioskodawczyni rozpoczęła regularne świadczenie usług w postaci zajęć z treningu pamięci i koncentracji uwagi dla dzieci. Świadek przyznała też, iż ma wiedzę, że wcześniej lekcje pokazowe się nie odbywały. Osobnym wątkiem jest zatrudnienie świadka przez ubezpieczoną i wykonywanie przez nią pracy asystentki ds. marketingu. Sąd ma wiedzę, że w tym zakresie toczy się osobne postępowanie, jednak jest to wątek niewiele wnoszący do niniejszej sprawy. Faktem jest bowiem, że wnioskodawczyni nawiązała współpracę z #### ####, która pomagała jej w sposób bezpośredni dotrzeć do klientów z wykorzystaniem swojej szkoły językowej, jak również konsultowała prowadzenie strony na Facebooku oraz udostępniła salę na lekcje pokazowe. Forma tej współpracy nie jest przedmiotem sprawy, nie podlega ocenie w niniejszym postępowaniu i  ma mniejsze znaczenie wobec faktu, że jej początek stanowił przejaw zorganizowania działalności i podjęcia decyzji o konieczności dotarcia do szerszej liczby osób, co przyniosło wymierny efekt.

Zeznania #### ####, męża wnioskodawczyni, w przeważającej mierze zasługiwały na obdarzenie wiarą. Świadek przytoczył jakie czynności były podejmowane od początku zawarcia umowy z licencjodawcą i zarejestrowania działalności. Potwierdził, że wnioskodawczyni z dotacji zakupiła środki trwałe, a poza tym rozpoczęła drukowanie i roznoszenie materiałów reklamowych, w czym pomagał też świadek. Przyznał, że trudnością w prowadzeniu zasadniczej działalności był brak klucza licencyjnego. Wskazał też, że na początku 2022 roku ubezpieczona właściwie nie podejmowała żadnych czynności z powodu choroby, zaś po tym czasie ponownie zajęła się przygotowywaniem materiałów reklamowych, a żadne zajęcia pokazowe, czy to osobiste, czy online, nie zostały przeprowadzone. Pomimo tego, że jeszcze w marcu 2022 roku ubezpieczona wykupiła klucz licencyjny celem zorganizowania takich zajęć. Zeznania zatem potwierdzają, że do okresu wakacyjnego 2022 roku wnioskodawczyni wykonywała wyłącznie czynności marketingowe. Nie jest natomiast prawdą stwierdzenie, że roznoszenie ulotek i rozwieszanie plakatów przyniosło efekt, ponieważ pojawiły się osoby chętne (k. 78). Takie osoby pojawiły się dopiero w sierpniu i wrześniu 2022 roku, a kanałem ich pozyskania nie były plakaty. w dalszej części, w której świadek przytaczał okoliczności związane z regularnym prowadzeniem zajęć w siedzibie szkoły językowej od października 2022 roku, zeznania są zgodne z całokształtem materiału dowodowego.

Przytoczone przez wnioskodawczynię #### #### okoliczności także były właściwe niesporne. Opisała podejmowane przez siebie czynności począwszy od września 2021 roku, które oprócz zarejestrowania działalności, a następnie rozliczenia dotacji poprzez zakup środków trwałych, skupiały się na działalności reklamowej. Ubezpieczona przyznała, że do końca 2021 roku nie pozyskała klienta i przychodu, a w międzyczasie utraciła klucz licencyjny do programu, który był niezbędny dla zorganizowania lekcji pokazowych. Taki stan rzeczy trwał aż do okresu wakacyjnego w 2022 roku. z materiału dowodowego w postaci dokumentów wynika bezsprzecznie, że jej działalność, poza fizycznym rozwieszaniem plakatów i roznoszeniem ulotek, ograniczała się właściwie do umieszczania pojedynczych wpisów na portalu Facebook, jednak bez większej, z góry określonej strategii marketingowej, która miałaby przynieść klientów. Nie zmienił tego fakt stworzenia pozorów pozyskania klientów w osobie syna, co przyniosło jej dostęp do klucza licencyjnego. Wnioskodawczyni nie wykorzystała bowiem tego klucza zgodnie z zamiarem, jako że nie zorganizowała żadnej lekcji pokazowej aż do października 2022 roku. Dodatkowo w tym czasie wnioskodawczyni uczestniczyła w studiach podyplomowych i realizowała dwa kierunki, a także jeden kurs. Na początku 2022 roku zachorowała, co jak przyznał jej mąż, „wyłączyło ich z działań”. Natomiast już od marca 2022 roku podjęła zatrudnienie w ramach umowy o pracę na pełen etat. w międzyczasie ubezpieczona nawiązała współpracę z agencją reklamową, jednak polegało to jedynie na rozwoju działalności marketingowej, za którą nie szły wymierne efekty. Przytaczane przez wnioskodawczynię relacje wskazują, że do lipca 2022 roku jej działania były wyłącznie reklamowe i miały na celu promowanie oferowanych usług, jednak nawet nawiązanie współpracy z profesjonalną agencją nie przyniosło efektów. Działania te, w ocenie Sądu, nie odpowiadały istocie prowadzonej działalności. Nie można ich też określać działaniami przygotowawczymi, ponieważ ich charakter przez niemal rok czasu nie przynosił efektów, a mimo to pozostawał niezmienny. Dopiero w lipcu 2022 roku ubezpieczona podjęła konkretne działania, wydała skierowanie na badania lekarskie, spisała umowę o pracę z #### #### , w sierpniu umówiła pierwszych klientów, zaś w październiku zorganizowała spotkanie pokazowe. w sierpniu wnioskodawczyni w ramach bezpośredniej rozmowy z #### #### pozyskała osobę zainteresowaną usługami, a we wrześniu w ramach reklamy na portalu Facebook dwie kolejne. Tym sposobem pozyskała stałych klientów i od października 2022 roku rozpoczęła prowadzenie właściwej działalności. Sąd nie zgadza się więc ze stanowiskiem wnioskodawczyni, że od września 2021 roku podejmowała czynności w ramach działalności gospodarczej w sposób stały i zorganizowany, zaś trudności były przejściowe, okresowe i nie wpłynęły na tę działalność (k. 80). Takiego charakteru jej działania nabrały dopiero od miesiąca lipca 2022 roku, gdy realnie doprowadziły do potencjalnego pozyskania klientów. Od tego miesiąca podejmowała skonkretyzowane czynności przygotowawcze, bezpośrednio związane z charakterem działalności, zaś w okresie wcześniejszym były one bierne, ograniczone i polegały na przypadkowym umieszczaniu wpisów na portalu społecznościowym.

Dowody z dokumentów nie budziły wątpliwości co do formy i treści, a ich wiarygodność nie została skutecznie podważona przez strony. Wynikające z nich okoliczności nie były sporne, zwłaszcza jak chodzi o dokumenty związane z wynikiem finansowym działalności w postaci ksiąg rachunkowych, czy zeznań składanych na potrzeby rozliczenia podatku dochodowego. Dokumenty potwierdzają okoliczności i warunki założenia działalności gospodarczej, a wydruki wskazują na podejmowane czynności reklamowe. w okresie od września 2021 roku do czerwca 2022 roku działalność marketingowa była właściwe jedynym rodzajem aktywności wnioskodawczyni, co potwierdzają zarówno dokumenty, jak i zeznania.

Zwraca uwagę fakt, że jak wynika z dokumentacji przeważająca część ponoszonych kosztów, tak w ujęciu ilościowym jak i jakościowym, w ogóle nie była związana z zasadniczym profilem prowadzonej działalności, ponieważ dotyczyła opłat za eksploatację samochodu, abonament telekomunikacyjny, obsługę księgową, czy zakup gier planszowych. Sąd nie odmawia ubezpieczonej możliwości ujmowania tego rodzaju wydatków w kosztach prowadzonej działalności, jednak nie są to wydatki bezpośrednio związane z istotą działalności w tym sensie, że rodzaj tych wydatków nie był niezbędny dla jej prowadzenia i zarobkowania. Nawet gry planszowe, o ile mają charakter edukacyjny, o tyle wykraczają poza przedmiot oferowanych usług, ponieważ zgodnie z umową licencyjną wnioskodawczyni mogła prowadzić zajęcia z wykorzystaniem wyłącznie materiałów ####.

Część okoliczności faktycznych została ustalona na podstawie danych przywoływanych przez organ rentowy w decyzji, które wynikały z informacji zawartych na koncie płatnika składek prowadzonego w formie elektronicznej, które są środkiem dowodowym w postępowaniu administracyjnym i sądowym. Stan faktyczny w zakresie, który wynikał z tych środków dowodowych nie był sporny w sprawie.

Sąd Okręgowy w Lublinie zważył, co następuje.

Przechodząc do oceny prawnej przywołać należy przepisy regulujące tytuł do ubezpieczeń społecznych dla osób prowadzących pozarolniczą działalność, tj. art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. 2023, poz. 1230, tekst jednolity ze zmianami, zwana dalej ustawą systemową), zgodnie z którym obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność. Na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy systemowej osoby te podlegają obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu, natomiast na podstawie art. 11 ust. 2 ustawy systemowej dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu. w świetle art. 13 pkt 4 ustawy osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone. Organ rentowy, w świetle art. 68 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy systemowej jest natomiast uprawniony do kontrolowania i kwestionowania istnienia tytułu do ubezpieczeń społecznych.

Ustawa systemowa w art. 8 ust. 6 pkt 1 definiuje osobę prowadzącą pozarolniczą działalność jako osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 roku - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. 2023, poz. 221, tekst jednolity ze zmianami) lub innych przepisów szczególnych. w myśl art. 3 tej ustawy działalnością gospodarczą jest zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły. z definicji działalności gospodarczej wynikają zatem jej trzy cechy konstytutywne: zorganizowanie, ciągłość i zarobkowy charakter. w zaskarżonej decyzji oraz w toku postępowania organ rentowy argumentował, że począwszy od miesiąca września 2021 roku działalność wnioskodawczyni nie wykazywała żadnej z tych cech, a formalne utrzymywanie „pustego wpisu” miało na celu jedynie uzyskanie świadczeń z ubezpieczenia chorobowego. Orzecznictwo jest zbieżne co do wykładni wskazanych cech działalności gospodarczej i taką ocenę podziela również Sąd rozpoznający niniejszą sprawę. Zorganizowany charakter działalności gospodarczej odznacza się skonstruowaniem ram formalnych jej prowadzenia, a także, zależnie od przedmiotu działalności, wykazaniem elementów wchodzących w skład przedsiębiorstwa, rozumianego jako zespół składników materialnych i niematerialnych. Zorganizowanie oznacza więc, że wykonywanie działalności jest zaplanowane pod względem prawnym i faktycznym (wyrok SA w Szczecinie z dnia 30 października 2014 r., III AUa 110/14, Lex nr 1682899). z kolei ciągłość prowadzenia działalności oznacza trwałe, powtarzające się czynności, które podejmowane są w ramach prowadzonej działalności gospodarczej oraz zamiar jej prowadzenia w dłuższym okresie (wyrok SA w Łodzi z dnia 18 listopada 2014 r., III AUa 71/14, Lex nr 1602948). Zarobkowy charakter działalności oznacza z kolei, że musi być ona nastawiona na zysk, który powinien co najmniej pokryć koszty założenia i prowadzenia przedsięwzięcia. Zastrzec trzeba, że nawet przynoszenie strat przez daną działalność nie pozbawia jej statusu działalności gospodarczej, jednak istotny jest zamiar osiągnięcia dochodu (wyrok SN z dnia 30 października 2018 r., i UK 277/17, Lex nr 2570510; wyrok SA w Białymstoku z dnia 25 kwietnia 2018 r., III AUa 234/18, Lex nr 2546194).

Należy dodać, że działalność gospodarcza jest określona zarówno sytuacją faktyczną, jak i sytuacją prawną, jednak ocena, czy jest wykonywana należy przede wszystkim do sfery ustaleń faktycznych. Stanowi więc kategorię obiektywną, niezależną od woli nie tylko ubezpieczonego, ale także organu rentowego (wyroki SA w Lublinie z dnia 24 maja 2017 r., III AUa 1154/16, Lex nr 2302272; SA w Szczecinie z dnia 14 marca 2019 r., III AUa 26/19, Lex nr 2776053). Dopiero faktyczne prowadzenie działalności jest powiązane z zaistnieniem tytułu do ubezpieczeń, a zatem jeśli zgodnie z ustaleniami nie można stwierdzić, że przedsiębiorca wypełnia wszystkie konstytutywne cechy działalności, to tytuł nie powstanie.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt poczynionych ustaleń faktycznych Sąd Okręgowy doszedł do przekonania, że warunki formalne w postaci utrzymywania wpisu w CEIDG, a także wypełnianie obowiązków publicznoprawnych i regulowanie należności stąd wynikających było jedynym, a przez to niewystarczającym warunkiem, jaki wnioskodawczyni dopełniła, aby wykazać prowadzenie działalności gospodarczej w okresie do czerwca 2022 roku. Na marginesie Sąd zauważa, iż ubezpieczona m.in. w dniach od #-# czerwca , #-# czerwca oraz od #-# lipca przebywała na zwolnieniach lekarskich. Dopiero w kolejnych dniach tj. od dnia # lipca 2022 roku jej działania przybrały charakter skonkretyzowany, ukierunkowany na istotę działalności rozumianą jako przedmiot oferowanych i rzeczywiście realizowanych usług.

Zdaniem Sądu #### #### w lipcu 2022 roku poprzez wydanie skierowania w dniu # lipca 2022 roku, a następnie zatrudnienie pracownika, a kolejno w sierpniu 2022 roku, poprzez pozyskanie pierwszych chętnych osób na przygotowanie zajęć pokazowych, uwidoczniła realną możliwość rozpoczęcia działalności gospodarczej. Od tego miesiąca jej działania nabrały zorganizowanego, z góry zaplanowanego charakteru, który zmierzał do realizacji oferowanych usług. Na tym etapie były to jeszcze czynności przygotowawcze, ale odznaczały się czytelnym zamiarem zorganizowania regularnych zajęć, do czego ostatecznie doszło w październiku 2022 roku. Wnioskodawczyni we wrześniu pozyskała kolejnych przypuszczalnych klientów w drodze marketingu internetowego, po czym rozpoczęła organizowanie sali, przedmiotu zajęć pokazowych, a także zadbała o pozyskanie klucza licencyjnego niezbędnego do ich przeprowadzenia. Zatem w ocenie Sądu miesiąc lipiec 2022 roku jest pierwszym, w którym w przypadku wnioskodawczyni można mówić o podjęciu zorganizowanej, ciągłej działalności zarobkowej, zmierzającej do świadczenia usług w dłuższym terminie zgodnie z pierwotnym założeniem.

Sąd zmienił zatem zaskarżoną decyzję i stwierdził, że #### #### podlega obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą od dnia # lipca 2022 roku, który był dniem podjęcia konkretnych, zorganizowanych działań zmierzającej do świadczenia usług . w tym dniu skarżąca wydała skierowanie na badania lekarskie, a następnie spisała umowę o pracę z osobą, z która uzgodniła możliwość i miejsce prowadzenia zajęć.

Jak natomiast chodzi o okres poprzedzający, to przez 10 miesięcy od września 2021 roku do pierwszej dekady lipca 2022 roku działania wnioskodawczyni nie nosiły znamion prowadzenia działalności gospodarczej. Nie były one zorganizowane, trwałe i obliczone na zamiar ich wykonywania w dłuższym okresie.

Po pierwsze do końca 2021 roku wnioskodawczyni skupiła się wyłącznie na działalności reklamowej. Jedynym przejawem jej aktywności w tym czasie było drukowanie ulotek i plakatów, a następnie sporządzanie postów na stworzonej przez siebie stronie na portalu Facebook. Co prawda wnioskodawczyni dokonała zakupu środków trwałych, jednak miało to miejsce dopiero w październiku, a dodatkowo ubezpieczona była do tego zobowiązana na potrzeby rozliczenia dotacji. Zakup tych środków w żaden sposób nie zmienił sytuacji, ponieważ nie były one wykorzystywane na cele działalności, a wspomogły działalność jedynie reklamową. Bez znaczenia dla oceny są przy tym lokalne uwarunkowania rynkowe i niski poziom świadomości ewentualnych klientów, na co powoływała się ubezpieczona. Nie może to tłumaczyć zupełnego braku efektów pracy przez tak długi czas. Wszak ubezpieczona celem pozyskania dotacji musiała sporządzić biznesplan i wykazać jego oczekiwaną efektywność, a zatem istniały rzeczywiste, uargumentowane podstawy do rozpoczęcia i rozwoju aktywności, do czego jednak nie doszło. Jej faktyczna bierność zawodowa nie wpisywała się w typowe fluktuacje rynkowe, wedle których można mówić o przejściowym przestoju, ale była permanentna, trwała i bez żadnych nawet potencjalnych efektów na przestrzeni niemal roku czasu. Nie było bowiem tak, że wnioskodawczyni miała trudności z pozyskaniem klientów w niektórych miesiącach, tylko w ogóle nie rozpoczęła prowadzenia działalności zgodnie z jej profilem. i to pomimo faktu, że zarejestrowała ją z początkiem września, tj. z początkiem roku szkolnego, gdy dzieci zapisywane są na dodatkowe zajęcia. Wnioskodawczyni w ogóle nie planowała tego wykorzystać, a działalność promującą swoje lekcje rozpoczęła dopiero w październiku. Nie broni się więc tłumaczenie, że trudno było pozyskać klientów w trakcie roku szkolnego. Wnioskodawczyni rozpoczęła szkolenie z metody #### już wcześniej, a przez to miała możliwość odpowiedniego, wyprzedzającego zaplanowania działalności reklamowej i przygotowania się do nowego roku szkolnego. Co zresztą znamienne w tym wątku, to ubezpieczona dopiero w dniu # września 2021 roku uzyskała zaświadczenie o statusie Autoryzowanego Trenera #### #### #### i od tej daty została upoważniona do prowadzenia zajęć z zakresu treningu pamięci i koncentracji uwagi metodą ####. Zatem do tego czasu licencjodawca nie pozawalał jej na wykorzystanie swojej metody.

Po drugie wnioskodawczyni już w listopadzie 2021 roku straciła możliwość prowadzenia działalności zgodnie ze swoim zamierzeniem, ponieważ utraciła klucz licencyjny. Tymczasem zgodnie z przedstawionym w toku sprawy założeniem planowała wykorzystać ten klucz, aby organizować zajęcia pokazowe nie dla klientów, z którymi zawarto już umowę, ale dla potencjalnych klientów. Natomiast licencjodawca udostępniał klucz dopiero po zawarciu umowy. Tym samym wnioskodawczyni nie miała realnej możliwości zorganizowania zajęć, ponieważ nie miała klucza. Taki stan trwał do marca 2022 roku, a więc przez kolejne 4 miesiące, w trakcie których ponownie jedyną aktywnością było tworzenie postów na portalu społecznościowym. Niemniej po odzyskaniu klucza wnioskodawczyni nie wykorzystała tego faktu i nie zorganizowała żadnych lekcji pokazowych. Dodatkowo w styczniu i lutym chorowała, a od marca podjęła pełnoetatowe zatrudnienie. Co więcej, w lutym ukończyła rozpoczęte wcześniej dwa kierunki na studiach podyplomowych oraz kurs. Te wszystkie okoliczności nie pozwalały jej na zaplanowanie i zorganizowanie działalności gospodarczej, co zostało uwidocznione w materiale dowodowym. Po zakończeniu zatrudnienia wnioskodawczyni nadal wykonywała czynności wyłącznie marketingowe, które nie przynosiły oczekiwanych rezultatów, a w czerwcu 2022 roku ponownie utraciła klucz licencyjny. Trudno zatem zgodzić się ze stanowiskiem ubezpieczonej, że przez taki okres podejmowała działania zmierzające do rozpoczęcia prowadzenia zajęć metodą ####. Działalność reklamowa własnego przedsięwzięcia (o ile nie jest wykonywana jako główna działalność według PKD) nie stanowi przejawu zorganizowania działalności gospodarczej w sytuacji, gdy stanowi jedyny przejaw aktywności przedsiębiorcy, do tego wykonywany przez okres kilkunastu miesięcy. Taki stan natomiast w przypadku wnioskodawczyni trwał od września 2021 roku do niemalże połowy lipca 2022 roku. Dopiero zatrudnienie pracownika, poprzedzone wydaniem skierowania na badania, zmieniło ten obraz.

Suma powyższych okoliczności nie pozwala na stwierdzenie, że od dnia zarejestrowania działalności do # lipca 2022 roku istniały jakiekolwiek przesłanki pozytywne działalności gospodarczej zdefiniowanej w art. 3 prawa przedsiębiorców. Częściowo z przyczyn obiektywnych, takich jak możliwość prowadzenia zajęć metodą #### dopiero od # września 2021 roku, brak klucza licencyjnego przez większość czasu, choroba, zatrudnienie pełnoetatowe, czy brak zapewnienia sobie klientów.

Sąd w badanym okresie nie dopatrzył się też działań zmierzających do efektywnej zmiany sytuacji, wnioskodawczyni była bierna i utrzymywała wpis w CEIDG celem rozliczenia dotacji, a wsparcie pomostowe pozwalało na częściowe regulowanie zobowiązań. Stan ten utrzymywał się permanentnie co oznacza, że wnioskodawczyni nie podlegała ubezpieczeniom społecznym w okresie od dnia # września 2021 roku do dnia # lipca 2022 roku i w tym zakresie odwołanie podlegało oddaleniu.

Orzeczenie o kosztach Sąd Okręgowy oparł na zasadzie ogólnej odpowiedzialności za wynik procesu, wyrażonej w art. 98 § 1 k.p.c., zgodnie z którą strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Organ rentowy kwestionował podleganie wnioskodawczyni obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej i w tym zakresie jest stroną przegrywającą sprawę. Jak stanowi § 11 zd. 1 przepisu od kwoty zasądzonej tytułem zwrotu kosztów procesu należą się odsetki, w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono, do dnia zapłaty. Stosownie do art. 99 k.p.c. w zw. art. 98 § 3 k.p.c. do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez radcę prawnego zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach.

Na koszty procesu w niniejszej sprawie składało się wynagrodzenie pełnomocnika wnioskodawczyni, którego wysokość Sąd ustalił zgodnie przepisami rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. 2023, poz. 1935, tekst jednolity). w sprawie dotyczącej podlegania ubezpieczeniom społecznym należało zastosować stawkę według § 9 ust. 2 rozporządzenia, która przewiduje stawkę stałą w wysokości 180 złotych. Wobec tego Sąd zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w Lublinie na rzecz #### #### kwotę 180 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy w Lublinie, na podstawie powołanych przepisów oraz art. 477¹⁴ § 1 i 2 k.p.c., orzekł jak w sentencji wyroku.

Z tych względów, na podstawie powołanych przepisów, Sąd orzekł jak w sentencji.