Uchylenie nakazu zapłaty z weksla dotyczącego opłat abonamentowych za usługi faktoringowe

Klient prowadzący działalność gospodarczą został pozwany o zapłatę kwoty 11 226,30 zł należności z tytułu opłat abonamentowych za usługi faktoringowe. Sąd Rejonowy w Warszawie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym z weksla zgodnie z żądaniem pozwu. Kancelaria reprezentując klienta zaskarżyła nakaz zapłaty wnosząc o jego uchylenie i oddalenie powództwa.

Roszczenie dotyczyło umowy o świadczenie usług faktoringowych z przyznanym Pakietem Płynnościowym w kwocie 14 000 zł, na podstawie której klient płacił miesięczną składkę abonamentową. W ramach zabezpieczenia wystawił weksel własny in blanco upoważniający faktora do wypełnienia weksla na pełną kwotę potencjalnych wierzytelności wraz z odsetkami. Pozwany zawnioskował o zwiększenie wysokości Pakietu Płynnościowego przez co również zwiększyła się wysokość opłaty abonamentowej. Kwota abonamentu została obliczona na podstawie niewłaściwej wartości podwyższonego limitu faktoringowego co wygenerowało wskazane w pozwie należności. Wobec braku terminowej spłaty zadłużenia strona powodowa wypełniła weksel i wezwała pozwanego do jego wykupu, jednak pomimo upływu terminu płatności pozwany nie zapłacił sumy wekslowej, uważając że żądanie jest bezzasadne.

Sąd uznał, że klient wywiązał się z obowiązku uiszczania comiesięcznej opłaty abonamentowej, nałożonego na niego umową o świadczenie usług faktoringowych. Tym samym brak było podstaw do obciążania pozwanego należnościami z tytułu odsetek i z tytułu rekompensaty za odzyskiwanie należności. W związku z powyższym strona powodowa nie była uprawniona do wypełnienia wystawionego przez klienta weksla in blanco będącego zabezpieczeniem przedmiotowej umowy o świadczenie usług faktoringowych.

Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie VIII Wydział Gospodarczy uchylił nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym z weksla i oddalił powództwo.


Wyrok uchylający nakaz zapłaty z weksla dotyczącego opłat abonamentowych za usługi faktoringowe

Sygn. akt VIII GC ##/21

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia # września 2020 roku Idea Money spółka akcyjna z siedzibą w Warszawie (dalej jako: Idea Money S.A.) wniosła o zasądzenie od #### #### , prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą #### #### ####, kwoty 11 226,30 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 4 sierpnia 2020 roku do dnia zapłaty, a także kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych i opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W uzasadnieniu pozwu Idea Money S.A. wskazała, że strony łączyła umowa o świadczenie usług faktoringowych nr ### i tytułem zabezpieczenia należytego wykonania umowy pozwany (faktorant) wystawił weksel własny in blanco wraz z deklaracją wekslową upoważniającą powodową spółkę (faktora) do wypełnienia weksla na pełną kwotę wierzytelności wraz z odsetkami, przysługującą wobec pozwanego z tytułu umowy, oraz wpisania siebie w miejsce osoby, na zlecenie której ma nastąpić zapłata, a wobec braku terminowej spłaty należności wynikających z umowy wypełniła weksel i wezwała pozwanego do jego wykupu, jednak pomimo upływu terminu płatności pozwany nie zapłacił sumy wekslowej (k. 2-4).

W dniu # października 2020 roku Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym dla m. st. Warszawy w Warszawie, działając w sprawie o sygn. akt XV GNc ##/20, wydał nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym z weksla zgodnie z żądaniem pozwu (k. 17).

Zarzutami od nakazu zapłaty #### #### zaskarżył powyższy nakaz zapłaty w całości, wnosząc o jego uchylenie i oddalenie powództwa, a także o zasądzenie od strony powodowej na jego rzecz kosztów procesu, w tym opłaty od zarzutów, kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych i opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Pozwany nie kwestionował zawarcia przedmiotowej umowy faktoringu i wskazał, że na jej podstawie płacił miesięczną składkę abonamentową za tzw. pakiet płynnościowy w wysokości 616,23 zł, a opłata ta była zabezpieczeniem kredytu udzielonego mu przez Idea Bank S.A. i była pobierana z konta pozwanego przez powodową spółkę regularnie, około 20 każdego miesiąca. Pozwany wskazał, że z nieznanych u przyczyn (ponieważ wpłaty z tytułu zaciągniętego zobowiązania spłacał regularnie) Idea Money S.A. wypowiedziała umowę o pakiet płynnościowy. Dodał, że wniósł reklamację, która jednak nie została uwzględniona. Pozwany potwierdził, iż strona powodowa zawiadomiła go o wypełnieniu weksla oraz wezwała do zapłaty zadłużenia, jednak nie zapłacił sumy wekslowej, uznając, że żądanie jest bezzasadne (k. 25-28v).

W piśmie przygotowawczym z dnia 6 lipca 2021 roku Idea Money S.A. podtrzymała swoje stanowisko, wnosząc o utrzymanie w mocy nakazu zapłaty z dnia 28 października 2020 roku. Strona powodowa wyjaśniła, iż w ramach zawartej umowy o świadczenie usług przyznała pozwanemu wnioskowany Pakiet Płynnościowy w kwocie 14 000 zł, a następnie pakiet ten został zwiększony zgodnie z wnioskiem pozwanego i od września 2015 roku wynosił 64 100 zł. Dodała, że na skutek zwiększenia Pakietu Płynnościowego opłata abonamentowa wzrosła do łącznej kwoty 641 zł miesięcznie, jednak pomimo tego pozwany w dalszym ciągu dokonywał on przelewu w kwocie 616,23 zł. W związku z faktem, iż przekazywania kwota nie pozwalała na pokrycie w całości wystawionych faktur VAT zawierających opłatę abonamentową, Idea Money S.A. dokonywała rozliczenia wpływających środków w pierwszej kolejności na najstarsze wymagalne należności. Spowodowało to powstanie zadłużenia, które finalnie doprowadziło do wypowiedzenia przez stronę powodową umowy o świadczenie usług faktoringowych, do czego uprawniona była na podstawie postanowień zawartych w umowie oraz regulaminie. Z ostrożności procesowej Idea Money S.A. wskazała, iż na sumę wekslową składają się następujące faktury VAT:
- nr ##/11/N/2018 na kwotę 174,46 zł,
- nr ##/12/N/2018 na kwotę 171,12 zł,
- nr ##/01/N2019 na kwotę 171,81 zł,
- nr ##/012/N/2019 na kwotę 170,86 zł,
- nr ##/03/N/2019 na kwotę 173,25 zł,
- nr ##/03/F/2019 na kwotę 616,23 zł,
- nr ##/04/N/2019 na kwotę 171,62 zł,
- nr ##/04/F/2019 na kwotę 616,23 zł,
- nr ##/05/N/2019 na kwotę 172 zł,
- nr ##/05/F/2019 na kwotę 616,23 zł,
- nr ##/06/N/2019 na kwotę 172,48 zł,
- nr ##/06/F/2019 na kwotę 616,23 zł,
- nr ##/07/N/2019 na kwotę 172,48 zł,
- nr ##/07/F/2019 na kwotę 616,23 zł,
- nr ##/08/N/2019 na kwotę 172,05 zł,
- nr ##/08/F/2019 na kwotę 616,23 zł,
- nr ##/09/N/2019 na kwotę 171,60 zł,
- nr ##/09/F/2019 na kwotę 616,23 zł,
- nr ##/10/N/2019 na kwotę 171,66 zł,
- nr ##/10/F/2019 na kwotę 616,23 zł,
- nr ##/11/N/2019 na kwotę 170,08 zł,
- nr ##/11/F/2019 na kwotę 616,23 zł,
- nr ##/12/N/2019 na kwotę 171,64 zł,
- nr ##/12/F/2019 na kwotę 616,23 zł,
- nr ##/01/F/2020 na kwotę 616,23 zł,
- nr ##/02/F/2020 na kwotę 616,23 zł,
- nr ##/03/F/2020 na kwotę 616,23 zł,
- nr ##/04/F/2020 na kwotę 616,23 zł,
- nr ##/07/NOD/2020 na kwotę 85,66 zł,
- nr ##/07/NOD/2020 na kwotę 93,27 zł,
- nr ##/07/NOD/2020 na kwotę 85,94 zł,
- nr ##/07/NOD/2020 na kwotę 78,85 zł,
- nr ##/07/NOD/2020 na kwotę 71,53 zł,
- nr ##/07/NOD/2020 na kwotę 64,20 zł,
- nr ##/07/NOD/2020 na kwotę 57,11 zł,
- nr ##/07/NOD/2020 na kwotę 49,78 zł,
- nr ##/07/NOD/2020 na kwotę 42,69 zł,
- nr ##/07/NOD/2020 na kwotę 35,36 zł,
- nr ##/07/NOD/2020 na kwotę 28,04 zł,
- nr ##/07/NOD/2020 na kwotę 21,18 zł,
- nr ##/07/NOD/2020 na kwotę 14,75 zł,
- nr ##/07/NOD/2020 na kwotę 1049 zł, tj. łącznie 11 226,30 zł (k. 340-349).

Na rozprawie w dniu 11 sierpnia 2022 roku pełnomocnik Idea Money S.A. wskazał, że kwota opłaty abonamentowej wynika z tego, iż została zsumowana wartość pierwotnego limitu faktoringowego i podwyższonego limitu faktoringowego, o który wnioskował pozwany, oraz wskazał, iż to powodowa spółka zlecała bankowi pobieranie konkretnej kwoty z rachunku bankowego pozwanego pod warunkiem posiadania odpowiednich środków na rachunku bankowym, a także dodał, że za pakiet płynnościowy za dany miesiąc była wystawiana jedna faktura na wartość zsumowanego limitu faktoringowego (k. 489).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu # marca 2016 roku pomiędzy Idea Bank S.A. (jako kredytodawcą) a #### #### (jako kredytobiorcą) została zawarta umowa kredytu „Kredyt obrotowy w rachunku bieżącym” na cel operacyjny – bieżące finansowanie działalności gospodarczej. Całkowita kwota kredytu wynosiła 28 837,20 zł (pkt III umowy).

Zabezpieczenie umowy stanowił m.in. Pakiet Płynnościowy udostępniony w oparciu o umowę świadczenie usług przez Idea Money S.A. z zastrzeżeniem, że kwota limitu w Pakiecie Płynnościowym stanowiącego zabezpieczenie umowy kredytu wynosi 14 000 zł. Miesięczna opłata abonamentowa za kwotę pakietu dla umowy kredytu na rzecz Idea Money S.A. miała wynosić 172,20 zł (pkt V.4 umowy).

Dowód: umowa kredytu (k. 40-44)

W dniu # marca 2015 roku w Warszawie pomiędzy Idea Money S.A. (jako faktorem) a #### #### (jako faktorantem/klientem) została zawarta umowa o świadczenie usług przez Idea Money S.A. nr ###, w ramach której Idea Money S.A. zobowiązała się na rzecz klienta usług faktoringowych, monitoringowych lub windykacyjnych, których forma i zakres określone były w aktualnie obowiązującym Regulaminie świadczenia usług przez Idea Money S.A., zwanym dalej Regulaminem, stanowiącym Załącznik nr 4 do umowy. Regulamin miał zastosowanie do spraw nieuregulowanych w umowie, a w przypadku rozbieżności pomiędzy umową a Regulaminem wiążące były postanowienia umowy (pkt I.1 umowy).

W ramach usług faktoringowych faktor zobowiązał się do stałego nabywania i finansowania wierzytelności przysługujących faktorantowi od odbiorców z tytułu wykonania umów handlowych albo zobowiązał się do finansowania wierzytelności przysługujących faktorantowi od dostawców z tytułu wykonywania umów handlowych oraz zobowiązał się świadczenia innych usług związanych z finansowaniem i obsługą nabywanych wierzytelności. Faktorant zobowiązał się do stałego przenoszenia przedmiotowych wierzytelności na faktora oraz terminowego regulowania umówionego wynagrodzenia oraz wykonywania innych zobowiązań przewidzianych umową lub Regulaminem (pkt I.2 umowy). W ramach usług monitoringowych lub windykacyjnych Idea Money S.A. zobowiązała się do wykonywania czynności monitoringu lub czynności windykacyjnych dotyczących wierzytelności windykacyjnych. Klient zobowiązał się do terminowego regulowania wynagrodzenia oraz wykonywania innych zobowiązań przewidzianych umową lub Regulaminem (pkt I.3 umowy).

Idea Money S.A. z tytułu świadczonych usług przysługiwało wynagrodzenie określone w Regulaminie oraz Tabeli Opłat i Prowizji, stanowiącej Załącznik nr 3 do umowy, będącej uzupełnieniem postanowień wynikających z umowy i Regulaminu (pkt I.6 umowy).

Strony oświadczyły, że umowa zawierana jest również w celu zabezpieczenia roszczeń Idea Bank S.A. wobec klienta wynikających z zawarcia umowy o kredyt i/lub pożyczkę z klientem (pkt 1 postanowień szczególnych Załącznika nr 1 do umowy).

W pkt 3 postanowień wspólnych dotyczących usług w Załączniku nr 1 do umowy wskazano numer rachunku bankowego klienta: ####, a w pkt 4 – numer rachunku bankowego Idea Money S.A. – ####. Strony uzgodniły, że opłata abonamentowa będzie pobierana przez Idea Bank S.A. z rachunku bieżącego i została przekazana na numer rachunku bankowego Idea Money S.A. Klient zobowiązał się regulować opłatę abonamentową zgodnie z haromonogramem spłat (pkt 8 i 9 postanowień szczególnych w Załączniku nr 1 do umowy). Opłata abonamentowa wynosiła 172,20 zł przy wysokości Pakietu Płynnościowego w kwocie 14 000 zł (pkt 3 Załącznika nr 3 do umowy).

Faktorant zobowiązał się ustanowić prawne zabezpieczenie roszczeń faktora wynikających z umowy w postaci weksla własnego in blanco wraz z deklaracją wekslową faktoranta (wystawcy) oraz pełnomocnictwa do dysponowania przez faktora rachunkiem bankowym faktoranta (pkt IV.2.a umowy).

Dowód: umowa o świadczenie usług wraz z załącznikami (k. 32-39), umowa o rachunek bankowy (k. 55-57), aneks do umowy rachunku bankowego (k. 47-48)

#### #### złożył do dyspozycji Idea Money S.A. wystawiony przez niego weksel własny in blanco, opatrzony klauzulami „bez protestu” oraz „na zlecenie”, jako zabezpieczenia należytego wykonania łączącej faktoranta z Idea Money S.A. umowy o świadczenie usług nr ###. Jednocześnie faktorant oświadczył, że w przypadku niewywiązania się przez niego z umowy, Idea Money S.A. będzie uprawniona do wypełnienia powyższego, składanego wraz z niniejszą deklaracją weksla in blanco na pełną kwotę wierzytelności wraz z odsetkami przysługującymi jej wobec faktoranta z tytułu umowy oraz wpisania siebie w miejsce osoby, na której zlecenie ma nastąpić zapłata. Idea Money S.A. miała być uprawniona przedstawić mu do zapłaty wypełniony weksel, wskazując miejsce i termin płatności wedle swojego uznania, o czym miał zostać zawiadomiony listem poleconym wysłanym na jego adres wskazany w komparycji umowy przynajmniej na 14 dni przed terminem płatności.

Dowód: deklaracja wekslowa (k. 16), weksel (k. 15)

#### #### w związku z zawartą umową o świadczenie usług przez Idea Money S.A. zawnioskował o podwyższenie wysokości limitu faktoringowego w Pakiecie Płynnościowym do kwoty 50 100 zł.

Dowód: wniosek o podwyższenie Pakietu Płynnościowego (k. 387)

Z tytułu opłaty abonamentowej za Pakiet Płynnościowy Idea Money S.A. wystawiła na rzecz #### #### następujące faktury VAT:
- nr ##/03/F/2019 z dnia 31 marca 2019 roku na kwotę 616,23 zł za miesiąc marzec 2019 roku, z terminem zapłaty do dnia 30 kwietnia 2019 roku,
- nr ##/04/F/2019 z dnia 30 kwietnia 2019 roku na kwotę 616,23 zł za miesiąc kwiecień 2019 roku, z terminem zapłaty do dnia 30 maja 2019 roku,
- nr ##/05/F/2019 z dnia 31 maja 2019 roku na kwotę 616,23 zł za miesiąc maj 2019 roku, z terminem zapłaty do dnia 30 czerwca 2019 roku,
- nr ##/06/F/2019 z dnia 30 czerwca 2019 roku na kwotę 616,23 zł za miesiąc czerwiec 2019 roku, z terminem zapłaty do dnia 30 lipca 2019 roku,
- nr ##/07/F/2019 z dnia 31 lipca 2019 roku na kwotę 616,23 zł za miesiąc lipiec 2019 roku, z terminem zapłaty do dnia 30 sierpnia 2019 roku,
- nr ##/08/F/2019 z dnia 31 sierpnia 2019 roku na kwotę 616,23 zł za miesiąc sierpień 2019 roku, z terminem zapłaty do dnia 30 września 2019 roku,
- nr ##/09/F/2019 z dnia 30 września 2019 roku na kwotę 616,23 zł za miesiąc wrzesień 2019 roku, z terminem zapłaty do dnia 30 października 2019 roku,
- nr ##/10/F/2019 z dnia 31 października 2019 roku na kwotę 616,23 zł za miesiąc październik 2019 roku, z terminem zapłaty do dnia 30 listopada 2019 roku,
- nr ##/11/F/2019 z dnia 30 listopada 2019 roku na kwotę 616,23 zł za miesiąc listopad 2019 roku, z terminem zapłaty do dnia 30 grudnia 2019 roku,
- nr ##/12/F/2019 z dnia 31 grudnia 2019 roku na kwotę 616,23 zł za miesiąc grudzień 2019 roku, z terminem zapłaty do dnia 30 stycznia 2020 roku,
- nr ##/01/F/2020 z dnia 31 stycznia 2020 roku na kwotę 616,23 zł za miesiąc styczeń 2020 roku, z terminem zapłaty do dnia 1 marca 2020 roku,
- nr ##/02/F/2020 z dnia 29 lutego 2020 roku na kwotę 616,23 zł za miesiąc luty 2020 roku, z terminem zapłaty do dnia 30 marca 2020 roku,
- nr ##/03/F/2020 z dnia 31 marca 2020 roku na kwotę 616,23 zł za miesiąc marzec 2020 roku, z terminem zapłaty do dnia 30 kwietnia 2020 roku,
- nr ##/04/F/2020 z dnia 21 kwietnia 2020 roku na kwotę 616,23 zł za miesiąc kwiecień 2020 roku, z terminem zapłaty do dnia 21 maja 2020 roku.

Na każdej z faktur VAT wskazano że opłata abonamentowa zostanie pobrana przez Idea Bank S.A. z rachunku bieżącego i przekazana do Idea Money S.A. zgodnie z umową pożyczki/kredytu na podstawie złożonego Idea Bank S.A. zlecenia stałego.

Dowód: faktury VAT (k. 393, 399, 413, 418, 419, 421, 422, 423, 424, 425, 426, 427, 428, 429)

W okresie od sierpnia 2015 roku do kwietnia 2020 roku Idea Bank S.A. pobierała z rachunku bieżącego #### #### (nr ####), a następnie przekazywała na rachunek bankowy Idea Money S.A. (nr ####) następujące opłaty abonamentowe za Pakiet Płynnościowy:
- 172,20 zł w dniu 30 sierpnia 2015 roku za miesiąc sierpień 2015 roku,
- 172,20 zł w dniu 29 września 2015 roku za miesiąc wrzesień 2015 roku,
- 616,23 zł w dniu 20 października 2015 roku za miesiąc październik 2015 roku,
- 172,20 zł w dniu 1 listopada 2015 roku za miesiąc listopad 2015 roku,
- 616,23 zł w dniu 22 listopada 2015 roku za miesiąc listopad 2015 roku,
- 172,20 zł w dniu 8 grudnia 2015 roku,
- 616,23 zł w dniu 20 grudnia 2015 roku za miesiąc grudzień 2015 roku,
- 172,20 zł w dniu 30 grudnia 2015 roku za miesiąc grudzień 2015 roku,
- 616,23 zł w dniu 20 stycznia 2016 roku za miesiąc styczeń 2016 roku,
- 172,20 zł w dniu 31 stycznia 2016 roku za miesiąc styczeń 2016 roku,
- 616,23 zł w dniu 22 lutego 2016 roku za miesiąc luty 2016 roku,
- 172,20 zł w dniu 28 lutego 2016 roku,
- 616,23 zł w dniu 20 marca 2016 roku,
- 172,20 zł w dniu 29 marca 2016 roku,
- 616,23 zł w dniu 20 kwietnia 2016 roku,
- 616,23 zł w dniu 22 maja 2016 roku,
- 616,23 zł w dniu 20 czerwca 2016 roku,
- 616,23 zł w dniu 20 lipca 2016 roku,
- 616,23 zł w dniu 21 sierpnia 2016 roku,
- 616,23 zł w dniu 20 września 2016 roku,
- 616,23 zł w dniu 20 października 2016 roku,
- 616,23 zł w dniu 20 listopada 2016 roku,
- 616,23 zł w dniu 20 grudnia 2016 roku,
- 616,23 zł w dniu 22 stycznia 2017 roku,
- 616,23 zł w dniu 20 lutego 2017 roku,
- 616,23 zł w dniu 20 marca 2017 roku,
- 616,23 zł w dniu 20 kwietnia 2017 roku,
- 616,23 zł w dniu 21 maja 2017 roku,
- 616,23 zł w dniu 20 czerwca 2017 roku,
- 616,23 zł w dniu 20 lipca 2017 roku,
- 616,23 zł w dniu 20 sierpnia 2017 roku,
- 616,23 zł w dniu 20 września 2017 roku,
- 616,23 zł w dniu 20 października 2017 roku,
- 616,23 zł w dniu 20 listopada 2017 roku,
- 616,23 zł w dniu 20 grudnia 2017 roku,
- 616,23 zł w dniu 21 stycznia 2018 roku,
- 616,23 zł w dniu 20 lutego 2018 roku,
- 616,23 zł w dniu 20 marca 2018 roku,
- 616,23 zł w dniu 22 kwietnia 2018 roku,
- 616,23 zł w dniu 20 maja 2018 roku,
- 616,23 zł w dniu 20 czerwca 2018 roku,
- 616,23 zł w dniu 22 lipca 2018 roku,
- 616,23 zł w dniu 20 sierpnia 2018 roku,
- 616,23 zł w dniu 20 września 2018 roku,
- 616,23 zł w dniu 21 października 2018 roku,
- 616,23 zł w dniu 20 listopada 2018 roku,
- 616,23 zł w dniu 20 grudnia 2018 roku,
- 616,23 zł w dniu 20 stycznia 2019 roku,
- 616,23 zł w dniu 20 lutego 2019 roku,
- 616,23 zł w dniu 20 marca 2019 roku,
- 616,23 zł w dniu 21 kwietnia 2019 roku,
- 616,23 zł w dniu 20 maja 2019 roku,
- 616,23 zł w dniu 20 czerwca 2019 roku,
- 616,23 zł w dniu 21 lipca 2019 roku,
- 616,23 zł w dniu 20 sierpnia 2019 roku,
- 616,23 zł w dniu 22 września 2019 roku,
- 616,23 zł w dniu 20 października 2019 roku,
- 616,23 zł w dniu 20 listopada 2019 roku,
- 616,23 zł w dniu 20 grudnia 2019 roku,
- 616,23 zł w dniu 20 stycznia 2020 roku,
- 616,23 zł w dniu 20 lutego 2020 roku,
- 616,23 zł w dniu 22 marca 2020 roku,
- 616,23 zł w dniu 20 kwietnia 2020 roku.

Dowód: historia rachunku (k. 59-252)

Z tytułu opłaty windykacyjnej na podstawie art. 10 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych Idea Money S.A. wystawiła na #### #### następujące noty obciążeniowe:
- nr ##/11/N/2018 z dnia 26 listopada 2018 roku na kwotę 174,46 zł,
- nr ##/12/N/2018 z dnia 21 grudnia 2018 roku na kwotę 171,12 zł,
- nr ##/01/N/2019 z dnia 15 stycznia 2019 roku na kwotę 171,81 zł,
- nr ##/02/N/2019 z dnia 20 lutego 2019 roku na kwotę 170,86 zł,
- nr ##/03/N/2019 z dnia 19 marca 2019 roku na kwotę 173,25 zł,
- nr ##/04/N/2019 z dnia 16 kwietnia 2019 roku na kwotę 343,23 zł,
- nr ##/05/N/2019 z dnia 20 maja 2019 roku na kwotę 172 zł,
- nr ##/06/N/2019 z dnia 21 czerwca 2019 roku na kwotę 172,48 zł,
- nr ##/07/N/2019 z dnia 18 lipca 2019 roku na kwotę 172,48 zł,
- nr ##/08/N/2019 z dnia 20 sierpnia 2019 roku na kwotę 172,05 zł,
- nr ##/09/N/2019 z dnia 19 września 2019 roku na kwotę 171,60 zł,
- nr ##/10/N/2019 z dnia 18 października 2019 roku na kwotę 171,66 zł,
- nr ##/11/N/2019 z dnia 19 listopada 2019 roku na kwotę 170,08 zł,
- nr ##/12/N/2019 z dnia 18 grudnia 2019 roku na kwotę 171,64 zł.

Dowód: noty obciążeniowe (k. 388, 389, 390, 391, 392, 394, 395, 396, 397, 400, 401, 402, 407)

W dniu 15 lipca 2020 roku z tytułu odsetek Idea Money S.A. wystawiła na #### #### następujące noty obciążeniowe:
- nr ##/07/NOD/2020 na kwotę 85,66 zł dot. faktury nr ##/03/F/2019,
- nr ##/07/NOD/2020 na kwotę 93,27 zł dot. faktury nr ##/04/F/2019,
- nr ##/07/NOD/2020 na kwotę 85,94 zł dot. faktury nr ##/05/F/2019,
- nr ##/07/NOD/2020 na kwotę 78,85 zł dot. faktury nr ##/06/F/2019,
- nr ##/07/NOD/2020 na kwotę 71,53 zł dot. faktury nr ##/07/F/2019,
- nr ##/07/NOD/2020 na kwotę 64,20 zł dot. faktury nr ##/08/F/2019,
- nr ##/07/NOD/2020 na kwotę 57,11 zł dot. faktury nr ##/09/F/2019,
- nr ##/07/NOD/2020 na kwotę 49,78 zł dot. faktury nr ##/10/F/2019,
- nr ##/07/NOD/2020 na kwotę 42,69 zł dot. faktury nr ##/11/F/2019,
- nr ##/07/NOD/2020 na kwotę 35,36 zł dot. faktury nr ##/12/F/2019,
- nr ##/07/NOD/2020 na kwotę 28,04 zł dot. faktury nr ##/01/F/2020,
- nr ##/07/NOD/2020 na kwotę 21,18 zł dot. faktury nr ##/02/F/2020,
- nr ##/07/NOD/2020 na kwotę 14,75 zł dot. faktury nr ##/03/F/2020,
- nr ##/07/NOD/2020 na kwotę 10,49 zł dot. faktury nr ##/04/F/2020.

Dowód: noty obciążeniowe (k. 403, 404, 405, 406, 408, 409, 410, 411, 412, 414, 415, 416, 417, 420)

Idea Money S.A. wypełniła weksel własny in blanco z wystawienia #### #### na sumę 11 226,30 zł, określając termin zapłaty na dzień 3 sierpnia 2020 roku.

Dowód: weksel (k. 15)

Pismem z dnia 15 lipca 2020 roku Idea Money S.A. zawiadomiła #### #### o wypełnieniu na zasadach i w trybie określonym w podpisanej deklaracji wekslowej weksla własnego in blanco, wystawionego w celu zabezpieczenia zobowiązań wynikających z umowy o świadczenie usług faktoringowych nr ###. Wskazała, że weksel został wypełniony na kwotę 11 226,30 zł i opatrzony terminem płatności na dzień 3 sierpnia 2020 roku zgodnie z umową oraz regulaminem. Jednocześnie wezwała do wykupienia powyższego weksla poprzez wpłacenie kwoty odpowiadającej sumie wekslowej na rachunek bankowy spółki bądź stawienia się w siedzibie spółki celem okazania i wykupienia powyższego weksla w terminie do dnia 3 sierpnia 2020 roku.

Dowód: wezwanie do wykupu weksla (k. 11), pełnomocnictwo (k. 12), kserokopia książki nadawczej (k. 13-14)

Stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych dowodów z dokumentów, które stanowiły dokumenty prywatne w rozumieniu art. 245 k.p.c., jednak stosownie do treści art. 233 § 1 k.p.c. Sąd, dokonując ich oceny w ramach swobodnej oceny dowodów, uznał je za wiarygodne i przydatne dla ustalenia stanu faktycznego, zwracając jednak uwagę, że dokumenty prywatne stanowiły jedynie dowód tego, że określone w nich osoby złożyły oświadczenia o treści w nich zawartej. Ich autentyczności nie kwestionowano w toku postępowania, a których treść i forma nie budzą wątpliwości Sądu co do ich wartości dowodowej.

Na podstawie art. 2352 § 1 pkt 2 k.p.c. Sąd pominął dowód z przesłuchania stron z uwagi na to, że fakty, które miały zostać wykazane tymi dowodami zostały już wykazane zgodnie z twierdzeniem wnioskodawcy dowodami z dokumentów. Ponadto zgodnie art. 299 k.p.c. jeżeli po wyczerpaniu środków dowodowych lub w ich braku pozostały niewyjaśnione fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, sąd dla wyjaśnienia tych faktów może dopuścić dowód z przesłuchania stron. W orzecznictwie podnosi się, iż kwestia konieczności przeprowadzenia dowodu z przesłuchania strony leży w zakresie swobodnej decyzji sądu, opartej na analizie materiału dowodowego w zakresie jego spójności i zupełności. Dowód z przesłuchania stron jest dowodem posiłkowym, dopuszczalnym tylko wtedy, gdy nie można istotnych dla sprawy okoliczności wyjaśnić innymi dowodami, a w szczególności dowodami z dokumentów i zeznaniami świadków (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 10 marca 2016 r., V ACa 762/15, LEX nr 2108574). Na podstawie całego zgromadzonego materiału dowodowego i zasady z art. 227 k.p.c. Sąd uznał przeprowadzenie tego dowodu za niecelowe i zmierzające jedynie do przedłużenia postępowania (przy uwzględnieniu podanych okoliczności, na które strony miały być słuchane).

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu.

Po przeprowadzeniu postępowania dowodowego nakaz zapłaty wydany w postępowaniu nakazowym z weksla z dnia # października 2020 roku, sygn. akt XV GNc ##/20 został przez Sąd uchylony, a powództwo zostało oddalone.

Zgodnie z art. 493 § 4 k.p.c. jeżeli zachodzą podstawy do odrzucenia pozwu lub umorzenia postępowania, sąd z urzędu postanowieniem uchyla nakaz zapłaty i wydaje odpowiednie rozstrzygnięcie. W innym przypadku sąd wydaje wyrok, którym w całości lub części utrzymuje nakaz zapłaty w mocy albo go uchyla i orzeka o żądaniu pozwu.

Żądanie pozwu w niniejszej sprawie opierało się na zobowiązaniu wekslowym - z weksla własnego in blanco wystawionego przez #### #### jako zabezpieczenie roszczeń Idea Money S.A. z tytułu umowy o świadczenie usług faktoringowych nr ### z dnia 26 marca 2015 roku.

Wierzyciel, który dochodzi wierzytelności wekslowej w zasadzie nie musi wykazywać podstawy prawnej swego żądania, a może poprzestać na przedłożeniu weksla. Zobowiązanie wekslowe ma bowiem samodzielny i abstrakcyjny charakter oraz jest niezależne od podstawy prawnej jego zaciągnięcia.

W ocenie Sądu z treści przedmiotowego weksla (k. 15) wynika ponad wszelką wątpliwość, iż jest on wekslem własnym płatnym bez protestu i brak jest wątpliwości, w jakim charakterze został podpisany przez pozwanego. Przechodząc dalej, wskazać należy, że na skutek wniesionych przez pozwanego zarzutów, spór pomiędzy stronami przeniósł się na płaszczyznę łączącego strony stosunku podstawowego. W relacji pomiędzy wystawcą weksla a remitentem abstrakcyjność weksla ulega znaczącemu osłabieniu. Mianowicie wystawca weksla in blanco może podnieść przeciwko remitentowi zarzuty oparte na stosunku podstawowym i podważać zarówno istnienie, jak i rozmiar zobowiązania wekslowego (art. 10 ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 roku Prawo wekslowe (Dz.U.2016.160 t.j. ze zm., dalej jako: Pr.weksl.). Prowadzi to do tzw. przeniesienia sporu z płaszczyzny stosunku wekslowego na płaszczyznę stosunku prawa cywilnego (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 czerwca 2008 r., IV CSK 65/2008; z dnia 9 stycznia 2004 r., IV CK 331/2002; z dnia 14 marca 1997 r., I CKN 48/97, OSNC 1997/9 poz. 124 oraz uchwałę składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 7 stycznia 1967 r., III CZP 19/96, OSNCP 1968/5 poz. 79 - zasada prawna). Łączność ta przejawia się nie tylko w tym, że zaspokojenie jednego powoduje wygaśnięcie drugiego, lecz także w tym, że bezpodstawność roszczenia cywilnoprawnego pociąga za sobą bezpodstawność roszczenia opartego na wekslu. Stosunek cywilnoprawny zatem rozstrzyga o tym, czy i w jakim zakresie istnieje po stronie dłużnika zobowiązanie wekslowe zaciągnięte wobec wierzyciela w celu zabezpieczenia wierzytelności cywilnoprawnej.

Rodzaj podniesionych przez #### #### zarzutów spowodował przeniesienie sporu na płaszczyznę stosunku prawa cywilnego, jednak to pozwany ponosi ciężar dowodu, że roszczenie powoda z tego stosunku nie istnieje (tak: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 czerwca 2005 r., V CK 780/04, LEX nr 150655). Pozwany ma możliwość podniesienia także zarzutu wypełnienia weksla niezgodnie z deklaracją wekslową.

W ramach powyższego zarzutu konieczne było zbadanie, czy Idea Money S.A. miała prawo wypełnić weksel na wskazaną w nim kwotę, tj. czy w oparciu o stosunek podstawowy po stronie powoda powstało roszczenie o zapłatę kwoty 11 226,30 zł tytułem rozliczenia umowy o świadczenie usług nr ### z dnia 26 marca 2015 roku.

Umowa faktoringu jest to umowa nienazwana o mieszanym charakterze. Jej złożony charakter pozwala na wyodrębnienie elementów charakterystycznych dla różnych typów umów. Ze względu jednak na to, że zarówno przeniesienie wierzytelności, jak i świadczone przez faktora usługi mają charakter równoważny dla istnienia samego faktoringu, podkreśla się brak możliwości dokonania jego subsumpcji pod którykolwiek z unormowanych w prawie pozytywnym stosunków zobowiązaniowych. Z tego też powodu, w braku odrębnej regulacji, faktoring należy uznać za umowę nienazwaną, zaś wobec objęcia jego treścią elementów różnych innych umów przyjmuje się, że jest to umowa o mieszanym charakterze, która łączy w sobie elementy cesji wierzytelności, dyskonta wierzytelności, umowy sprzedaży i umów o świadczenie usług (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 maja 2003 r., V CKN 218/01, OSNC 2004/7-8/, poz. 118). Umowa faktoringu to umowa pośrednictwa handlowego, której celem jest bezzwłoczne pozyskanie przez przedsiębiorcę (faktoranta) środków obrotowych za sprzedane/dostarczone towary lub usługi świadczone na rzecz kontrahentów dla zachowania płynności finansowej przy jednoczesnym przeniesieniu na faktora wierzytelności z istniejących umów sprzedaży lub dostawy, ale jeszcze niewymagalne, a także wierzytelności przyszłych z niezawartych jeszcze kontraktów. Umowa faktoringu spełnia trzy funkcje:
1) finansowanie działalności przedsiębiorcy,
2) usługową poprzez obsługę techniczną oraz prawną, skuteczne zarządzanie wierzytelnościami oraz gospodarowanie przedsiębiorstwem oraz
3) gwarancyjną poprzez przejęcie przez faktora ryzyka niewypłacalności kontrahenta faktoranta. Umowa faktoringu jest umową odpłatną i wzajemną. Oprócz praw głównych i odpowiadających im obowiązków, obejmuje ona swą treścią postanowienia, które wpływają na sposób spełniania wzajemnych świadczeń oraz kreują uprawnienia uboczne.

W umowie strony uzgodniły, że opłata abonamentowa będzie pobierana przez Idea Bank S.A. z rachunku bieżącego i została przekazana na numer rachunku bankowego Idea Money S.A. Klient zobowiązał się regulować opłatę abonamentową zgodnie z haromonogramem spłat (pkt 8 i 9 postanowień szczególnych w Załączniku nr 1 do umowy). Opłata abonamentowa wynosiła 172,20 zł przy wysokości Pakietu Płynnościowego w kwocie 14 000 zł (pkt 3 Załącznika nr 3 do umowy). W pkt 3 postanowień wspólnych dotyczących usług w Załączniku nr 1 do umowy wskazano numer rachunku bankowego klienta: ####, a w pkt 4 – numer rachunku bankowego Idea Money S.A. – ####.

Pozwany w zarzutach od nakazu zapłaty nie kwestionował zawarcia przedmiotowej umowy faktoringu. Podniósł natomiast, że na jej podstawie płacił miesięczną składkę abonamentową za tzw. Pakiet Płynnościowy w wysokości 616,23 zł, a opłata ta była pobierana z konta pozwanego przez powodową spółkę regularnie, około 20 każdego miesiąca.

Zgodnie z dyspozycją art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Skutkiem niewykazania przez stronę prawdziwości twierdzeń o faktach istotnych dla sprawy jest to, że twierdzenia takie zasadniczo nie mogą lec u podstaw sądowego rozstrzygnięcia. Zasady art. 6 k.c. i 232 k.p.c. nie określają zakresu obowiązku zgłaszania dowodów przez strony, ale rozumiane muszą być w ten sposób, że strona, która nie przytoczyła wystarczających dowodów na poparcie swych twierdzeń ponosi ryzyko niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia, o ile ciężar dowodu, co do tych okoliczności, na niej spoczywał (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 27 lutego 2017 r., I ACa 855/16, LEX nr 2256988).

W ocenie Sądu zarzuty pozwanego zasługiwały na uwzględnienie. Jak wynika ze zgromadzonego materiału dowodowego w niniejszej sprawie, w szczególności z wystawionych przez Idea Money S.A. na pozwanego faktur VAT z tytułu opłaty abonamentowej za Pakiet Płynnościowy (na kwotę 616,23 zł każda) oraz historii rachunku pozwanego, comiesięcznie z rachunku bankowego pozwanego o numerze: #### na numer rachunku bankowego Idea Money S.A. – #### dokonywane były przelewy zgodnie z poniższym zestawieniem:

rok miesiąc201520162017201820192020
styczeń616,23 zł
wpłata:
20.01.2016
(k. 74)
616,23 zł
wpłata:
22.01.2017
(k. 108v)
616,23 zł
wpłata:
21.01.2018
(k. 133v)
616,23 zł
wpłata:
20.01.2019
(k. 168v)
616,23 zł
wpłata:
20.01.2020
(k. 210v)
172,20 zł
wpłata:
31.01.2016
(k. 74v)
luty616,23 zł
wpłata:
22.02.2016
(k. 76v)
616,23 zł
wpłata:
20.02.2017
(k. 111)
616,23 zł
wpłata:
20.02.2018
(k. 136)
616,23 zł
wpłata:
20.02.2019
(k. 171v)
616,23 zł
wpłata:
20.02.2020
(k. 216v)
172,20 zł
wpłata:
28.02.2016
(k. 77)
marzec616,23 zł
wpłata:
20.03.2016
(k. 79)
616,23 zł
wpłata:
20.03.2017
(k. 113v)
616,23 zł
wpłata:
20.03.2018
(k. 138)
616,23 zł
wpłata:
20.03.2019
(k. 173v)
616,23 zł
wpłata:
22.03.2020
(k. 220)
172,20 zł
wpłata:
29.03.2016
(k. 80)
kwiecień616,23 zł
wpłata:
20.04.2016
(k. 82)
616,23 zł
wpłata:
20.04.2017
(k. 116)
616,23 zł
wpłata:
22.04.2018 (k. 141)
616,23 zł
wpłata:
21.04.2019
(k. 177v)
616,23 zł
wpłata:
20.04.2020
(k. 224)
maj616,23 zł
płata:
22.05.2016
(k. 85v)
616,23 zł
wpłata:
21.05.2017
(k. 118)
616,23 zł
wpłata:
20.05.2018
(k. 143)
616,23 zł
wpłata:
20.05.2019
(k. 180)
czerwiec616,23 zł
wpłata:
20.06.2016
(k. 88)
616,23 zł
wpłata:
20.06.2017
(k. 120v)
616,23 zł
wpłata:
20.06.2018
(k. 146)
616,23 zł
wpłata:
20.06.2019
(k. 182v)
lipiec616,23 zł
wpłata:
20.07.2016
(k. 91)
616,23 zł
wpłata:
20.07.2017
(k. 122)
616,23 zł
wpłata:
22.07.2018
(k. 149)
616,23 zł
wpłata:
21.07.2019
(k. 185v)
sierpień172,20 zł
wpłata:
30.08.2015
(k. 60v)
616,23 zł
wpłata:
21.08.2016
(k. 94)
616,23 zł
wpłata:
20.08.2017
(k. 123)
616,23 zł
wpłata:
20.08.2018
(k. 151v)
616,23 zł
wpłata:
20.08.2019
(k. 189)
wrzesień172,20 zł
wpłata:
29.09.2015
(k. 63v)
616,23 zł
wpłata:
20.09.2016
(k. 97)
616,23 zł
wpłata:
20.09.2017
(k. 125)
616,23 zł
wpłata:
20.09.2018
(k. 154)
616,23 zł
wpłata:
22.09.2019
(k. 184)
październik616,23 zł
wpłata:
20.10.2015
(k. 65v)
616,23 zł
wpłata:
20.10.2016
(k. 99v)
616,23 zł
wpłata:
22.10.2017
(k. 128)
616,23 zł
wpłata:
21.10.2018
(k. 158v)
616,23 zł
wpłata:
20.10.2019
(k. 188v)
listopad172,20 zł
wpłata:
01.11.2015
(k. 66v)
616,23 zł
wpłata:
20.11.2016
(k. 102v)
616,23 zł
wpłata:
20.11.2017
(k. 129v)
616,23 zł
wpłata:
20.11.2018
(k. 162v)
616,23 zł
wpłata:
20.11.2019
(k. 202)
616,23 zł
wpłata:
22.11.2015
(k. 69)
grudzień172,20 zł
wpłata:
08.12.2015
(k. 70v)
616,23 zł
wpłata:
20.12.2016
(k. 104v)
616,23 zł
wpłata:
20.12.2017
(k. 131v)
616,23 zł
wpłata:
20.12.2018
(k. 166)
616,23 zł
wpłata:
22.12.2019
(k. 207)
616,23 zł
wpłata:
20.12.2015
(k. 71v)
172,20 zł
wpłata:
30.12.2015
(k. 72v)

W niniejszym postępowaniu strona powodowa domagała się należności z tytułu opłat abonamentowych na podstawie wystawionych faktur VAT za okres od marca 2019 roku do kwietnia 2020 roku. Z powyższego zestawienia wynika, że w tym okresie należności objęte tymi fakturami zostały uregulowane przez pozwanego zgodnie z postanowieniami pkt 3 postanowień wspólnych dotyczących usług oraz pkt 8 i 9 postanowień szczególnych określonych w Załączniku nr 1 do umowy, a także z pkt 3 Załącznika nr 3 do umowy.

W odpowiedzi na zarzuty pozwanego Idea Money S.A. wskazała, iż w ramach zawartej umowy o świadczenie usług przyznała pozwanemu wnioskowany Pakiet Płynnościowy w kwocie 14 000 zł, a następnie pakiet ten został zwiększony zgodnie z wnioskiem pozwanego i od września 2015 roku wynosił 64 100 zł. Na skutek zwiększenia Pakietu Płynnościowego opłata abonamentowa wzrosła do łącznej kwoty 641 zł miesięcznie, jednak pomimo tego pozwany w dalszym ciągu dokonywał on przelewu w kwocie 616,23 zł. W związku z faktem, iż przekazywania kwota nie pozwalała na pokrycie w całości wystawionych faktur VAT zawierających opłatę abonamentową, Idea Money S.A. dokonywała rozliczenia wpływających środków w pierwszej kolejności na najstarsze wymagalne należności. Na rozprawie w dniu 11 sierpnia 2022 roku pełnomocnik Idea Money S.A. wskazał, że kwota opłaty abonamentowej w wysokości 641 zł wynika z tego, iż została zsumowana wartość pierwotnego limitu faktoringowego i podwyższonego limitu faktoringowego, o który wnioskował pozwany.

Powyższe twierdzenia powoda nie znajdowały odzwierciedlenia w zgromadzonym materiale dowodowym. W szczególności z akt sprawy nie wynika, że Pakiet Płynnościowy został zwiększony do kwoty 64 100 zł (co implikowało zwiększenie opłaty abonamentowej do kwoty 641 zł), a jedynie do kwoty 50 100 zł zgodnie z wnioskiem pozwanego (k. 387). Ponadto z treści umowy i załączników do niej w żaden sposób nie wynika podstawa do sumowania aktualnego limitu Pakietu Płynnościowego z nowo wnioskowanym limitem tego pakietu.

Przy tym pozwany nie kwestionował, że po zwiększeniu limitu do kwoty 50 100 zł miesięczna opłata abonamentowa zwiększyła się do kwoty 616,23 zł. Na taką też kwotę wystawiane były na pozwanego przez Idea Money S.A. faktury VAT z tego tytułu (na które strona powodowa sama się powoływała, przedkładając je do akt). Jednocześnie pełnomocnik Idea Money S.A. na rozprawie wskazywał, że za pakiet płynnościowy z dany miesiąc była wystawiana jedna faktura na wartość zsumowanego limitu faktoringowego. Dodatkowo na każdej z faktur umieszczono informację, że „Opłata abonamentowa zostanie pobrana przez Idea Bank S.A. z Rachunku Bieżącego i przekazana do Idea Money S.A. zgodnie z umową pożyczki/kredytu na podstawie złożonego Idea Bank S.A. zlecenia stałego”, co niewątpliwie w niniejszej sprawie miało miejsce. Każdorazowo przed datą pobrania środków przez Idea Bank S.A. na rachunku bankowym pozwanego znajdowała się odpowiednia ilość środków finansowych, z których pokrytoby nawet dwukrotność kwot, które widniały na fakturach VAT wystawianych na podstawie umowy faktoringowej.

W świetle powyższych rozważań należało uznać, iż #### #### wywiązał się z obowiązku uiszczania comiesięcznej opłaty abonamentowej, nałożonego na niego umową o świadczenie usług faktoringowych nr ### z dnia 26 marca 2015 roku, dochodzonego przez stronę powodową w niniejszym postępowaniu na podstawie załączonych faktur VAT. Tym samym brak było podstaw do obciążania pozwanego przez Idea Money S.A. należnościami z tytułu odsetek za opóźnienie w zapłacie należności wynikających z tych faktur (skoro zostały uregulowane w terminie, zgodnie z umową), jak i z tytułu rekompensaty za odzyskiwanie należności, wynikających z przedłożonych do akt not obciążeniowych. W konsekwencji należało uznać, że Idea Money S.A. nie była uprawniona do wypełnienia wystawionego przez #### #### weksla in blanco będącego zabezpieczeniem przedmiotowej umowy o świadczenie usług faktoringowych.

Z uwagi na brak zasadności obciążenia pozwanego drugi raz należnościami wynikającymi z faktur VAT dołączonych do odpowiedzi na zarzuty od nakazu zapłaty, nie było możliwe obciążenie faktoranta dodatkowymi kosztami odzyskiwania należności ujętymi w notach obciążeniowych jako: „opłaty win. – z art. 10 ust. o ter. zapłaty w tran. han.”. Chodzi tutaj o koszty odzyskiwania należności, o których mowa w art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 roku o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach (wcześniej: o terminach zapłaty w transakcjach handlowych; Dz.U. z 2013 r. poz. 403 ze zm.; dalej jako u.term.) wierzycielowi, od dnia nabycia uprawnienia do odsetek, o którym mowa w art. 7 ust. 1 lub art. 8 ust. 1 u.term., bez wezwania, przysługuje od dłużnika z tytułu rekompensaty za koszty odzyskiwania należności równowartość kwoty 40 euro przeliczonych na złote według średniego kursu euro ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia roboczego miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym świadczenie pieniężne stało się wymagalne, stanowiącej rekompensatę za koszty odzyskiwania należności. Rekompensata za koszty odzyskiwania należności w wysokości 40 euro przysługuje wierzycielowi bez konieczności wykazania, że koszty te zostały poniesione (zob. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 11 grudnia 2015 r., III CZP 94/15, OSNC 2017/1/5). Jest to uprawnienie, które nie zależy od tego, czy wierzyciel poniósł w konkretnej sytuacji jakikolwiek uszczerbek związany ze spełnieniem przez dłużnika jego świadczenia z opóźnieniem. O tym świadczą przynajmniej dwie okoliczności; ustawodawca wyraźnie stwierdza, że chodzi o rekompensatę rozumianą nie jako wyrównanie konkretnego uszczerbku, który wierzyciel musi wykazać, ale jako zryczałtowaną rekompensatę za koszty, które musi on ponosić w związku z odzyskiwaniem należności. Z uwagi na zapłatę opłaty abonamentowej za okres, na który zostały wystawione faktury VAT, tj. okres, to nie przysługuje stronie powodowej możliwość dochodzenia odsetek i kosztów ubocznych (też kosztów odzyskiwania należności, mogą być naliczone, gdy należność główna jest zasadna i powstało prawo do naliczania odsetek).

To samo dotyczy odsetek skapitalizowanych za opóźnienie w płatności faktur VAT znajdujących się w aktach sprawy. Dodatkowo nie wiadomo, jak zostały wyliczone poszczególne kwoty z not odsetkowych, co uniemożliwia jakikolwiek sposób weryfikacji prawidłowości naliczenia odsetek.

Mając powyższe na uwadze, Sąd uchylił nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym z weksla z dnia # października 2020 roku, wydanego w sprawie o sygn. akt XV GNc ##/20, i oddalił powództwo, o czym orzeczono w pkt I sentencji wyroku.

Konsekwencją oddalenia powództwa było zasądzenie od strony powodowej na rzecz pozwanego kosztów procesu zgodnie z art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c., obejmujących opłatę od zarzutów od nakazu zapłaty w wysokości 563 zł, wynagrodzenie pełnomocnika w osobie radcy prawnego w wysokości ### zł, stanowiącej równowartość stawki minimalnej wynikającej z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2015 r. poz. 1804) oraz kwoty 17 tytułem opłaty skarbowej za udzielone pełnomocnictwo.

Sąd orzekł w wyroku o odsetkach od kosztów procesu na podstawie art. 98 § 11 k.p.c. Zgodnie z tym przepisem, od kwoty zasądzonej tytułem zwrotu kosztów procesu należą się odsetki w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono, do dnia zapłaty. Jeżeli orzeczenie to jest prawomocne z chwilą wydania, odsetki należą się za czas po upływie tygodnia od dnia jego ogłoszenia do dnia zapłaty, a jeżeli orzeczenie takie podlega doręczeniu z urzędu – za czas po upływie tygodnia od dnia jego doręczenia zobowiązanemu do dnia zapłaty (art. 98 § 11 k.p.c.).

Odsetki, o których mowa w powołanym przepisie, należą się stronie z mocy samego prawa. Nie jest w tym zakresie wymagane złożenie wniosku stron postępowania. Wskazują na to zarówno ścisłe określenie wysokości i terminu płatności odsetek, jak i odmienne sformułowania użyte § 11 i 12 k.p.c. O ile w § 12 wskazano, że odsetki tam wymienione muszą być przyznane przez sąd, przy czym sąd powinien określić kwotę, od której odsetki naliczone będą od wcześniejszego terminu, o tyle sformułowanie § 11 wskazuje na przysługiwanie ich z mocy prawa (tak: M. Manowska [w:] A. Adamczuk, P. Pruś, M. Radwan, M. Sieńko, E. Stefańska, M. Manowska, Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom I. Art. 1-477(16), wyd. IV, Warszawa 2021, art. 98; S. Hajnrych [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Koszty sądowe w sprawach cywilnych. Dochodzenie roszczeń w postępowaniu grupowym. Przepisy przejściowe. Komentarz do zmian. Tom I i II, red. T. Zembrzuski, Warszawa 2020, art. 98; T. Demendecki [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz do wybranych przepisów nowelizacji 2019, red. A. Jakubecki, Gdańsk 2019, art. 98).