Odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ustalającej niekorzystną wysokość kapitału początkowego

Wachlarz spraw prowadzonych przez naszą Kancelarię obejmuje również sprawy dotyczące świadczeń z ubezpieczenia społecznego, czyli upraszczając związane z decyzjami Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Warto bowiem pamiętać, że decyzje te, bardziej lub mniej korzystne dla ubezpieczonych, stają się prawomocne jeśli nie zostanie wobec nich złożone odwołanie w terminie 30 dni od ich otrzymania.

Z tego rodzaju sprawą zgłosił się do nas Klient. Dotyczyła ona ustalenia właściwej wysokości kapitału początkowego. Zgodnie bowiem z przepisem art. 173 ust. 3 i 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 roku, którzy przed dniem wejścia w życie ustawy opłacali składki na ubezpieczenie społeczne lub za których składki opłacali płatnicy składek ustala się kapitał początkowy. Ustalenie tego kapitału jest konieczne dla prawidłowego obliczenia przysługującej ubezpieczonemu emerytury. Zdarza się jednak, że ze względu na brak dokumentów lub zauważone przez organ rentowy braki w ich treści, decyzja jest dla ubezpieczonego niekorzystna. W takiej sytuacji jedyną drogą dla zmiany tej decyzji jest zaznaczone już wyżej odwołanie.

Ważne!

Zgodnie z art. 477⁹ § 1 Kodeksu postępowania cywilnego odwołania od decyzji organów rentowych lub orzeczeń wojewódzkich zespołów do spraw orzekania o niepełnosprawności wnosi się na piśmie do organu lub zespołu, który wydał decyzję lub orzeczenie, lub do protokołu sporządzonego przez ten organ lub zespół, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji lub orzeczenia. Uchybienie temu terminowi stanowi, iż co do zasady odpada możliwość dochodzenia zmiany decyzji lub orzeczenia na drodze sądowej.

Stan faktyczny - odwołanie od niekorzystnej decyzji ZUS-u

Nasz Klient urodził się w 1962 roku. W styczniu 2019 roku wniósł o ustalenie kapitału początkowego. Po przeprowadzeniu analizy zgromadzonej dokumentacji pracowniczej wnioskodawcy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie decyzją ustalił mu kapitał początkowy na dzień 1 stycznia 1999 roku. W uzasadnieniu decyzji wskazano, że nie uwzględniono dochodów z lat 1987-1998 dokumentowanych zaświadczeniem Rp-7 z dnia 1 października 2018 roku, ponieważ dokument ten nie zawiera podpisów i pieczątek imiennych pracodawcy. W tej sytuacji za wskazany okres przyjęto wynagrodzenia minimalne. Nadto nie uwzględniono okresu studiów od dnia 1 października 1984 roku do dnia 16 sierpnia 1987 roku z uwagi na błędne wskazanie nazwiska w zaświadczeniu z dnia 27 marca 2018 roku. Zdaniem naszego Klienta wydana przez ZUS decyzja ustalająca kapitał początkowy była nieprawidłowa i wymagała zmiany.

Warto podkreślić, że w analizowanej sprawie przesłuchano świadków, którzy brali udział w wystawianiu kwestionowanych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych dokumentów i wyjaśnili okoliczności ich powstania i zawartości. Została również wywołana opinia biegłego, której zarówno Sąd jak i strony nie kwestionowały.

Odwołanie od decyzji organów rentowych wnosi się na piśmie do organu lub zespołu, który wydał decyzję lub orzeczenie w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji lub orzeczenia.

Ocena prawna Sądu - przesłuchania świadków jako istotny dowód w sprawie

W przedmiotowej sprawie spór sprowadzał się do możliwości ustalenia wyższej wartości kapitału początkowego. Ostatecznie, wskutek kilkukrotnych zmian decyzji poczynionych przez ZUS, spornym w sprawie okresem były lata 1992 (od 1 lipca)-1998. Okres zatrudnienia w latach 1987-1992 (do 30 czerwca) został uwzględniony przez organ rentowy w decyzji z dnia 30 czerwca 2020 roku, podobnie jak okres nauki na studiach wyższych.

Jak wskazał Sąd rozpoznający sprawę zgodnie z § 21 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku w postępowaniach o świadczenia emerytalno-rentowe środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu oraz uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty są zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument, na podstawie, którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia.

Stosownie zaś do treści § 22 cytowanego rozporządzenia jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, środkiem dowodowym stwierdzającym okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania oraz spółdzielczej umowy o pracę jest świadectwo pracy, zaświadczenie płatnika składek lub innego właściwego organu, wydane na podstawie posiadanych dokumentów lub inny dokument, w tym w szczególności legitymacja ubezpieczeniowa czy legitymacja służbowa, legitymacja związku zawodowego, umowa o pracę, wpis w dowodzie osobistym oraz pisma kierowane przez pracodawcę do pracownika w czasie trwania zatrudnienia.

Należy przy tym zauważyć, że w postępowaniu sądowym wszczętym odwołaniem od decyzji organu rentowego, Sąd kieruje się regułami dowodzenia określonymi w art. 227 i nast. Kodeksu postępowania cywilnego, nie jest zaś związany ograniczeniami dowodowymi określonymi dla dowodzenia przed organami rentowymi, co wynika z treści art. 473 k.p.c. Sprawia to, że wysokość uzyskiwanych dochodów może być ustalana wszelkimi dostępnymi środkami dowodowymi, które Sąd uznał za celowe i pożądane. Pomimo zatem uznania przez Sąd, że rację ma organ rentowy wskazując na uchybienia poczynione przy sporządzaniu zaświadczeń o zatrudnieniu i wynagrodzeniu naszego Klienta dotyczących okresu spornego, dopuścił dowód z przesłuchania świadków, którzy potwierdzili autentyczność rzeczonych dokumentów.

Ostatecznie, mając na względzie poczynione ustalenia faktyczne i zaprezentowaną argumentację, jak również opierając się na wnioskach zawartych w opinii biegłego Sąd zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił dla naszego Klienta wysokość kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999 roku na poziomie znacznie korzystniejszym niż uczynił to Zakład Ubezpieczeń Społecznych w zaskarżonej decyzji.

Wyrok z uzasadnieniem w opisywanej sprawie zamieszczaliśmy w dziale Wygrane sprawy w temacie: Wyrok zmieniający decyzję ZUS-u i ustalający korzystną wysokość kapitału początkowego