Wygrana sprawa o emeryturę pomostową przyznaną klientowi pracującemu na stanowisku operator żurawia

Klient złożył do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wniosek o przyznanie emerytury pomostowej, następnie otrzymał odpowiedź w postaci decyzji odmownej. Organ rentowy uzasadnił odmowę przyznania prawa do emerytury pomostowej tym, że wnioskodawca nie udowodnił 15 letniego okresu pracy w szczególnych warunkach. ZUS nie uwzględnił okresu pracy klienta w szczególnych warunkach na stanowisku operator żurawia w zakładach pracy, które są już zlikwidowane przez co nie mógł złożyć świadectw pracy w szczególnych warunkach.

Klient odwołał się do sądu, który po przeprowadzeniu postępowania dowodowego zmienił decyzję ZUS-u i przyznał klientowi prawo do emerytury pomostowej. Kluczowym dowodem były zeznania świadków, którzy opisali rodzaj pracy jaką wnioskodawca wykonywał w spornym okresie. Więcej informacji dotyczących sprawy znajduje się w umieszczonym poniżej uzasadnieniu wyroku.

Więcej informacji

Szerzej o emeryturze pomostowej w temacie: Emerytura pomostowa.


Wyrok w wygranej sprawie o emeryturę pomostową przyznanej klientowi pracującemu na stanowisku operator żurawia

Sygn. akt VIII U ##/21

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie decyzją z dnia # maja 2021 r., znak EPOM/25/020#### na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2022 r., poz. 2461) – dalej jako: „ustawa emerytalna” oraz ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2022 r., poz. 1700) odmówił #### #### prawa do emerytury pomostowej. w uzasadnieniu swego stanowiska organ rentowy wskazał, iż wnioskodawca przed dniem 1 stycznia 1999 r. nie wykonywał prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, a także nie udowodnił okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w wymiarze 15 lat. Zakład nie uwzględnił do pracy wykonywanej w warunkach szczególnych okresów zatrudnienia od dnia 1 maja 1992 r. do dnia 31 października 2005 r., ponieważ nie przedłożył on świadectw wykonywania pracy w szczególnych warunkach. w związku z powyższym, organ rentowy uznał wnioskodawcy za udowodnione okresy składkowe i nieskładkowe w łącznym wymiarze 33 lata, 9 miesięcy i 22 dni (decyzja, k. 12 akt ZUS).

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł #### ####, kwestionując powyższe rozstrzygnięcie. w uzasadnieniu podniósł, iż pracował w szczególnych warunkach jako operator żurawia w latach 1983 – 2011, nie ma przy tym możliwości udokumentowania szczególnych warunków pracy z uwagi na fakt, iż obecnie zakłady pracy, w których był on zatrudniony nie istnieją. Nadto wskazał, iż posiada 43 lata stażu pracy oraz 40 lat okresu składkowego ZUS (odwołanie, k. 3 a.s.).

W piśmie procesowym pełnomocnik wnioskodawcy uzupełniając wniesione przez niego odwołanie wniósł o zmianę w całości zaskarżonej decyzji z dnia # maja 2021 r. i orzeczenie prawa do emerytury pomostowej oraz zasądzenie na rzecz wnioskodawcy od organu rentowego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych. Dodatkowo wniósł o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków na okoliczność wykonywania przez wnioskodawcę pracy w warunkach szczególnych, jej rodzaju i wymiaru. w uzasadnieniu podniósł, iż zakres czynności wnioskodawcy spełnia kryteria pracy w warunkach szczególnych lub szczególnym charakterze, a odmienność nazw stanowisk wynika z niedoprecyzowanego świadectwa pracy przez co wnioskodawca legitymuje się ponad 15 letnim stażem pracy w warunkach szczególnych, zarówno przed dniem 1 stycznia 1999 r. oraz po 31 grudnia 2008 r. (odwołanie, k. 4-8 a.s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie, podtrzymując stanowisko zawarte w treści zaskarżonej decyzji (odpowiedź na odwołanie, k. 12-13. a.s.).

Następnie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie decyzją z dnia # czerwca 2021 r., znak EPOM/25/020#### na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tzw. ustawy emerytalnej) oraz ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych ponownie odmówił #### #### prawa do emerytury pomostowej. Decyzja powyższa zmieniła decyzję z dnia # maja 2021 r. w zakresie ogólnego stażu pracy wskutek częściowego odwołania wniesionego przez wnioskodawcę. Organ rentowy w tym zakresie uznał wnioskodawcy za udowodnione okresy składkowe i nieskładkowe w łącznym wymiarze 41 lat, 3 miesięcy i 1 dzień (decyzja, k. 4. akt ZUS).

Odwołanie od powyższej decyzji złożył pełnomocnik wnioskodawcy wnosząc o jej zmianę i orzeczenie prawa do emerytury pomostowej oraz zasądzenie na rzecz wnioskodawcy od organu rentowego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych (odwołanie, k. 23-27 a.s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie, podtrzymując stanowisko zawarte w treści zaskarżonej decyzji (odpowiedź na odwołanie, k. 30-31 a.s.).

Postanowieniem z dnia 19 sierpnia 2021 roku Sąd Okręgowy połączył powyższe sprawy do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia (postanowienie, k. 36 a.s.).

W toku postępowania pełnomocnik wnioskodawcy sprecyzował, iż spornym w niniejszej sprawie jest okres od 17 listopada 1983 r. do 31 października 2005 r., od 2005 roku przez rok w firmie „Radmar” oraz od 2006 r. do 2011 roku w firmie INV #### #### (protokół, k. 51v a.s.). Strony na dalszym etapie postępowania podtrzymały swoje stanowiska (protokół, k. 102 v a.s.).

Sąd Okręgowy w Lublinie ustalił, co następuje:

#### #### urodził się w dniu # marca 1961 r. (okoliczność bezsporna).

W dniu # kwietnia 2021 r. złożył wniosek o emeryturę pomostową (wniosek – k. 1-2 akt ZUS).

Na podstawie złożonych dokumentów Zakład Ubezpieczeń Społecznych ustalił, że wnioskodawca legitymuje się sumarycznym stażem ubezpieczeniowym w wymiarze 33 lat, 9 miesięcy i 22 dni, w tym 33 lat, 2 miesięcy i 9 dni okresów składkowych oraz 7 miesięcy i 13 dni okresów nieskładkowych (karta przebiegu zatrudnienia – k. 11-11v. akt ZUS).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie nie uznał jako pracy w szczególnych warunkach okresu zatrudnienia od dnia 1 maja 1992 r. do 31 października 2005 r., ponieważ wnioskodawca nie przedłożył świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych. Organ rentowy uznał ponadto, iż wnioskodawca nie spełnia warunku wykonywania przed 1 stycznia 1999 r. pracy w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 32 i 33 ustawy emerytalnej, ponieważ nie przedłożył on świadectw wykonywania pracy w szczególnych warunkach. w tej sytuacji zaskarżoną w niniejszym postępowaniu decyzją z dnia # maja 2021 r. ZUS odmówił #### #### przyznania prawa do emerytury pomostowej (decyzja – k. 12-12v. akt ZUS).

Na skutek odwołania wnioskodawcy od powyższej decyzji organ rentowy zmienił decyzję w zakresie ogólnego stażu pracy #### #### uznając, że wnioskodawca legitymuje się sumarycznym stażem ubezpieczeniowym w wymiarze 41 lat, 3 miesięcy i 1 dzień, w tym 40 lat, 3 miesięcy i 7 dni okresów składkowych oraz 11 miesięcy i 24 dni okresów nieskładkowych. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie w dalszym ciągu jednak nie uznał jako pracy w szczególnych warunkach okresu zatrudnienia wnioskodawcy od dnia 1 maja 1992 r. do 31 października 2005 r., ponieważ nie przedłożył on świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych. w tej sytuacji zaskarżoną w niniejszym postępowaniu decyzją z dnia # czerwca 2021 r. ZUS odmówił #### #### przyznania prawa do emerytury pomostowej (decyzja – k. 4-4v. akt ZUS).

Sąd Okręgowy ustalił, że #### #### podjął po raz pierwszy pracę dnia 1 września 1976 roku, początkowo na stanowisku ucznia nauki zawodu w ramach nauki w Zasadniczej Szkole Zawodowej w okresie od 1976 roku do 1979 roku, a następnie na stanowisku mechanika napraw pojazdów samochodowych w Lubelskich Zakładach Naprawy Samochodów w Lublinie. Zatrudnienie odbywało się w pełnym wymiarze czasu pracy i ustało z dniem 30 czerwca 1980 r. z uwagi na wypowiedzenie złożone przez wnioskodawcę. Do obowiązków wnioskodawcy należało dokonywanie napraw pojazdów ciężarowych oraz autobusów (świadectwo pracy, k. 28 a.s., zeznania wnioskodawcy, k. 51v-52v a.s., k. 103 a.s).

Następnie od dnia 14 sierpnia 1980 r. do dnia 31 października 1983 r. wnioskodawca zatrudniony był w Wojewódzkiej Kolumnie Transportu Sanitarnego w Lublinie na stanowisku mechanik pojazdów samochodowych w pełnym wymiarze czasu pracy. w trakcie zatrudnienia wnioskodawca dokonywał naprawy samochodów osobowych, w szczególności karetek i żuków. Zatrudnienie to ustało za porozumieniem stron (świadectwo pracy, k. 28 a.s., zeznania wnioskodawcy, k. 51v-52v a.s., k. 103 a.s).

Kolejno od dnia 17 listopada 1983 roku wnioskodawca podjął pracę w Przedsiębiorstwie Robót Inżynieryjnych „Energopol” w Lublinie na stanowisku operator dźwigu w pełnym wymiarze czasu pracy. Praca odbywała się w ciągu całego roku. Po zatrudnieniu w Energopolu przez pierwsze trzy miesiące wnioskodawca pracował jako mechanik, ponieważ nie posiadał jeszcze uprawnień maszynisty ciężkich maszyn budowlanych i drogowych, które nabył dopiero dnia 15 kwietnia 1984 r. (umowa o pracę, k. 66 a.s., zaświadczenie, k. 66 a.s., zeznania wnioskodawcy, k. 51v-52v a.s., k. 103 a.s, uprawnienia, k. 66 a.s.).

Na mocy umowy o pracę na czas określony od dnia 2 czerwca 1987 r. do dnia 2 czerwca 1988 r. wnioskodawca został skierowany na budowę w ZSRR jako operator żurawia (umowa o pracę, k. 66 a.s.).

Wraz z wnioskodawcą w okresie od 1989 roku do 2005 roku w ww. zakładzie pracy zatrudniony był również #### #### na stanowisku kierowcy pojazdów ciężarze powyżej 3,5 tony. w okresie zatrudnienia wnioskodawca kierując żurawiem zajmował się ładunkiem, rozładunkiem, zrywaniem i układaniem płyt drogowych, podawaniem materiałów na wysokości, układaniem kręgów. Dźwig, za pomocą którego wnioskodawca wykonywał obowiązki pracownicze był faktycznie dźwigiem typu żuraw posiadającym maszt. Każdy kierowca dźwigu miał przyporządkowany do siebie jeden pojazd, zaś w przypadku awarii kierowca dźwigu nie uczestniczył w jego naprawie tylko brał inny dźwig znajdujący się na placu. Oprócz wnioskodawcy w przedsiębiorstwie zatrudnieni byli również inni operatorzy. Podobnie jak wnioskodawca pracowali oni tylko na dźwigach, nie wykonywali innych prac. Zatrudnienie w powyższym zakładzie pracy ustało dnia 30 kwietnia 1992 r. za porozumieniem stron z uwagi na likwidację przedsiębiorstwa, które zostało przekształcone w spółkę akcyjną (świadectwo pracy, k. 28 a.s., zeznania wnioskodawcy, k. 51v-52v a.s., k. 103 a.s, zeznania #### ####, k. 73v-74 a.s.).

W okresie od 13 marca 1990 r. do 31 sierpnia 1991 r. wnioskodawca w ww. przedsiębiorstwie korzystał z urlopu bezpłatnego. w tym czasie wnioskodawca wyjechał za granice i tam pracował (zeznania wnioskodawcy, k. 51v-52v a.s., k. 103 a.s,)

Od dnia 1 maja 1992 roku do 31 października 2005 roku wnioskodawca zatrudniony był w przekształconej spółce „Energopol” na stanowisku operatora dźwigu w pełnym wymiarze czasu pracy. Przedsiębiorstwo „Energopol” zajmowało się w głównej mierze budową sieci kanalizacyjnej i oczyszczalni ścieków. Co do zasady wnioskodawca świadczył pracę w stałych godzinach od poniedziałku do piątku od 7:00 do 15:00, ale zdarzała się również konieczność pracy w soboty. Zdarzało się również przekroczenie ośmiogodzinnego czasu pracy. Prace jako operator żurawia wnioskodawca świadczył zarówno w Lublinie i poza nim, m.in. we Włodawie, Małaszewiczach. Stosunek pracy został z wnioskodawcą rozwiązany wskutek ogłoszenia upadłości przedsiębiorstwa. Jak wynika z odpisu świadectwa pracy wnioskodawca wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze zgodnie z wykazem A, dział V, poz. 3 pkt. 4 (umowa o pracę, k. 66 a.s., odpis świadectwa pracy, k. 66 a.s., świadectwo, k. 66 a.s., zeznania wnioskodawcy, k. 51v-52v a.s., k. 103 a.s).

Następnie w okresie od 2 listopada 2005 roku do 31 maja 2006 roku wnioskodawca zatrudniony był w spółce „Radmar” sp. z.o.o. w Lublinie na stanowisku kierowca – operator dźwigu w wymiarze ½ etatu. Natomiast od 1 czerwca 2006 do 31 stycznia 2008 r. w pełnym wymiarze czasu pracy. w trakcie zatrudnienia nie było przestojów, a praca odbywała się przez cały rok. w tym zakresie zarówno stanowisko jak i obowiązki jakie wykonywał wnioskodawca nie uległy zmianie. Do jego obowiązków jako operatora żurawia należało zbieranie płyt betonowych pozostałych na placu. Stosunek pracy ustał wskutek rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem. (świadectwo pracy, k. 28 a.s., zeznania wnioskodawcy, k. 51v-52v a.s., k. 103 a.s, zeznania #### ####, k. 74-74v a.s.).

Kolejno od 7 marca 2008 r. do 31 marca 2012 r. wnioskodawca zatrudniony był w firmie #### #### INV na stanowisku operator dźwigu i ładowarki w pełnym wymiarze czasu pracy. Wnioskodawca świadczył pracę zwykle od godziny 6:00, 7:00 i trwała do godziny 14:00, 15:00. Zdarzało się również, że wnioskodawca pracował w godzinach nadliczbowych, ponad wymiar 8 godzin. Firma ta zajmowała się sprzedażą materiałów budowlanych oraz sprzedażą płyt betonowych z placów buraczanych. Do obowiązków wnioskodawcy jako operatora żurawia należało zbieranie płyt betonowych z powierzchni placów buraczanych na terenie województwa lubelskiego. Wnioskodawca w ww. firmie nie wykonywał innego rodzaju prac. Był również jedynym operatorem dźwigu. w trakcie zatrudnienia nie było przestojów, a praca odbywała się przez cały rok. Zarówno w spółce „Radmar” od 2005 roku jak i w późniejszym okresie w firmie #### #### do 2012 roku wraz z wnioskodawcą zatrudniony był #### #### jako kierowca pojazdów do 24 ton. #### #### z tytułu pracy wnioskodawcy nie dokonywał płatności zwiększonych składek na ubezpieczenie społeczne, jak również nie zawarł w świadectwie pracy informacji o wykonywaniu pracy przez wnioskodawcę w warunkach szczególnych. Nie miał także wiedzy czy praca jaką faktycznie wykonywał wnioskodawca jest pracą w warunkach szczególnych (świadectwo pracy, k. 63 a.s., zeznania wnioskodawcy, k. 51v-52v a.s., k. 103 a.s., zeznania #### ####, k. 74-74v a.s., zeznania #### ####, k. 102v-103 a.s.).

W okresie od 12 marca 2012 r. wnioskodawca zatrudniony był w Przedsiębiorstwie Robót Inżynieryjnych „Energopol – Lublin” S.A. na stanowisku robotnik budowlany w pełnym wymiarze czasu pracy. Powyższa umowa zawarta została na czas określony do dnia 31 października 2012 r. w okresie zatrudnienia wnioskodawca pracował w wykopach o wysokości minimalnej 3 metrów związanych z wykonywaniem sieci kanalizacyjnych. Pracę wnioskodawca wykonywał zarówno w Lublinie jak i na terenie województwa lubelskiego (świadectwo pracy, k. 28 a.s., zeznania wnioskodawcy, k. 51v-52v a.s., k. 103 a.s.).

W okresie od 6 listopada 2012 roku wnioskodawca zarejestrowany był w Miejskim Urzędzie Pracy w Lublinie jako bezrobotny i był uprawniony od dnia 14 listopada 2012 r. do zasiłku (decyzja, k. 28 a.s.).

Następnie wnioskodawca w okresie od 22 kwietnia 2013 r. zatrudniony został ponownie w Przedsiębiorstwie Robót Inżynieryjnych „Energopol – Lublin” S.A. na stanowisku robotnik budowlany w pełnym wymiarze czasu pracy. Powyższa umowa została zawarta również na czas określony, do dnia 31 października 2013 r. Obowiązki wnioskodawcy były tożsame jak w przypadku poprzednio zawartej umowy (świadectwo pracy, k. 28 a.s., zeznania wnioskodawcy, k. 51v-52v a.s., k. 103 a.s.).

Kolejno wnioskodawca był zatrudniony na stanowisku portiera w Szpitalu Wojskowym w Lublinie przy ul. M.C. Skłodowskiej. Pracował tam przez okres 6 lat do 2009 roku. Od tego czasu wnioskodawca jest zarejestrowany jako bezrobotny bez prawa do zasiłku (zeznania wnioskodawcy, k. 51v-52v a.s., k. 103 a.s.).

Stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił w oparciu o powołane dowody z dokumentów, w tym z dokumentów zawartych w aktach osobowych wnioskodawcy (w szczególności umowy o pracę, świadectwa pracy) Ich autentyczność w toku procesu nie była kwestionowana przez strony. Ich forma oraz treść nie wzbudziła ponadto wątpliwości, co do ich autentyczności z urzędu, wobec czego zostały one uznane za wiarygodne w całości i jako takie stanowiły pełnowartościowe źródło informacji o okolicznościach faktycznych w sprawie.

Sąd obdarzył ponadto wiarą zeznania świadków #### #### oraz #### ####. Świadkowie są osobami obcymi dla stron, nie zainteresowanymi wynikiem sprawy. Świadkowie pozostawali zatrudnieni wraz z wnioskodawcą, wskazując w sposób szczegółowy zakres wykonywanych przez niego obowiązków pracowniczych, warunków pracy oraz okresu jej świadczenia przez wnioskodawcę w spornym okresie.

Za wiarygodne należy także uznać zeznania świadka #### ####, właściciela firmy, w której zatrudniony był wnioskodawca w okresie od 7 marca 2008 r. do 31 marca 2012 r. Świadek ten w sposób szczegółowy wskazał zakres obowiązków wnioskodawcy, warunki w jakich pracował, a także wymiar dobowego czasu pracy.

Powyższa ocena dotyczy również zeznań samego ubezpieczonego, skoro były one zgodne z wiarygodnymi zeznaniami świadków. Ubezpieczony wiarygodnie opisał swoje obowiązki w spornym okresie i Sąd nie znalazł jakichkolwiek przesłanek do kwestionowania jego zeznań.

Biorąc pod uwagę powyższe Sąd Okręgowy uznał za wiarygodne zeznania ww. świadków. Były one logiczne oraz wzajemnie się uzupełniały, a przez nich fakty znalazły odzwierciedlenie w pozostałym materiale dowodowym, w szczególności w dowodach z dokumentów. Należy wskazać, że organ rentowy nie podniósł okoliczności, które mogłyby godzić w autentyczność ich zeznań. Świadkowie zgodnie zeznali, że ubezpieczony pracował wyłącznie jako operator dźwigu typu żuraw, posiadającego maszt. w szczególności wskazać należy, że świadek #### #### był zatrudniony w przedsiębiorstwie „Energopol” od 1989 do 2005 roku, zaś #### #### w firmie Radmar od 2005 roku, następnie przeszedł wraz z wnioskodawcą do firmy #### ####, gdzie pracował do 2012 roku. Świadkowie ci zgodnie potwierdzili, że #### #### przez cały czas pracy u poszczególnych pracodawców był operatorem żurawia. w tej sytuacji Sąd przyjął, że wnioskodawca pracę wykonywaną w warunkach szczególnych na stanowisku operatora żurawia wykonywał w okresach od 15 kwietnia 1984 r. do 11 marca 1990 r. i po powrocie z urlopu bezpłatnego od 1 września 1991 roku 30 kwietnia 1992 r. w Przedsiębiorstwie Robót Inżynieryjnych „Energopol – Lublin”, kolejno od 1 maja 1992 do 31 października 2005 r. Przedsiębiorstwie Robót Inżynieryjnych „Energopol”, następnie zaś od 1 czerwca 2006 r. do 31 stycznia 2008 r. w „Radmar” sp. z.o.o.” oraz od 7 marca 2008 do 31 marca 2012 r. w IMV #### ####.

Sąd Okręgowy miał przy tym na względzie fakt, uprawnienia operatora dźwigu typu żuraw wnioskodawca nabył dopiero od dnia 15 kwietnia 1984 r. zaś w okresie od dnia 12 marca 1990 r. do dnia 31 sierpnia 1991 r. wnioskodawca przebywał na urlopie bezpłatnym. Ponadto w okresie od 2 listopada 2005 roku do dnia 31 maja 2006 r. wnioskodawca zatrudniony był w spółce „Radmar” sp. z.o.o. w wymiarze ½ etatu. Wobec powyższego okresów powyższych nie można było zaliczyć do stażu pracy w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze. Nie zmienia to jednak faktu, iż wnioskodawca, nawet po odjęciu tychże okresów pracy legitymuje się stażem pracy w warunkach szczególnych w wymiarze 25 lat 9 miesięcy 20 dni.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie jest zasadne.

Emerytury pomostowe zostały wprowadzone do systemu ubezpieczeń społecznych przez ustawę z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2022 r., poz. 1700, zwana ustawą pomostową), która weszła w życie w dniu 1 stycznia 2009 r. i dotyczą ubezpieczonych zatrudnionych w szczególnych warunkach i szczególnym charakterze, urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r. Zastąpiły one emerytury w niższym wieku przyznawane na podstawie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach pracy lub w szczególnym charakterze. Prawo do tego świadczenia było nabywane z reguły w niższym niż wiek emerytalny wieku pod warunkiem wykazania piętnastoletniego okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze. Cechą charakterystyczną emerytur pomostowych, odróżniającą od emerytur w niższym wieku, jest ich przejściowy charakter. Prawo do tego świadczenia ustaje nie tylko z dniem śmierci uprawnionego, ale również z dniem poprzedzającym dzień nabycia prawa do emerytury w wieku powszechnym.

Jak stanowi art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych, prawo do emerytury pomostowej przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1. urodził się po dniu 31 grudnia 1948 r.;
2. ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący, co najmniej 15 lat;
3. osiągnął wiek wynoszący, co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn;
4. ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący, co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;
5. przed dniem 1 stycznia 1999 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych;
6. po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych.

W tym miejscu sygnalizacyjne wskazać należy, iż ustawą z dnia 9 marca 2022 r. o zmianie ustawy o emeryturach pomostowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2022 r., poz. 755) uchylono pkt 7 wyżej cytowanego przepisu art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych, a zatem w obecnym stanie prawnym nie jest już konieczne, aby występujący o przyznanie prawa do emerytury pracownik nie był związany stosunkiem pracy.

Prace w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych oznaczają prace związane z czynnikami ryzyka, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, wykonywane w szczególnych warunkach środowiska pracy, determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi, które mimo zastosowania środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej stawiają przed pracownikami wymagania przekraczające poziom ich możliwości, ograniczony w wyniku procesu starzenia się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w stopniu utrudniającym ich pracę na dotychczasowym stanowisku; wykaz prac w szczególnych warunkach określa załącznik nr 1 do ustawy. z kolei prace o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 3 ustawy o emeryturach pomostowych, to prace wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej, których możliwość należytego wykonywania w sposób niezagrażający bezpieczeństwu publicznemu, w tym zdrowiu lub życiu innych osób, zmniejsza się przed osiągnięciem wieku emerytalnego na skutek pogorszenia sprawności psychofizycznej, związanego z procesem starzenia się; wykaz prac o szczególnym charakterze określa załącznik nr 2 do ustawy.

Natomiast prace w warunkach szczególnych lub prace w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oznaczają prace wymienione w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, które zawiera wykaz takich prac.

Zgodnie z art. 3 ust. 7 ustawy o emeryturach pomostowych za pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze uważa się również osoby wykonujące przed dniem wejścia w życie ustawy prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, zarówno w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy, jak i w rozumieniu art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Poza sporem w niniejszej sprawie było, że wnioskodawca urodził się po dniu 31 grudnia 1948 r. (w dniu 25 marca 1961 r.), ukończył 60 lat (w dniu 25 marca 2021 r.), ma okres składkowy i nieskładkowy wynoszący, co najmniej 25 lat (40 lat, 3 miesiące i 7 dni).

Rozpatrując uprawnienie wnioskodawcy do emerytury pomostowej na podstawie art. 4 ustawy niezbędnym do wykazania było:

1. czy wnioskodawca ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;
2. czy przed dniem 1 stycznia 1999 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych;
3. czy po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych.

Zważyć należy, że dla oceny, czy pracownik pracował w szczególnych warunkach, nie ma istotnego znaczenia nazwa zajmowanego przez niego stanowiska, tylko rodzaj powierzonej mu pracy i jej wykonywanie w warunkach określonych w § 2 ust. 1 rozporządzenia z dnia z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego oraz wzrostu emerytur i rent inwalidzkich dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, a więc stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy (przez 8 godzin dziennie, jeżeli pracownika obowiązuje taki wymiar czasu pracy). Przy ustalaniu okresów pracy w szczególnych warunkach, wymaganych do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym, nie jest dopuszczalne zaliczanie innych równocześnie wykonywanych prac w ramach dobowej miary czasu pracy, które nie oddziaływały szkodliwie na organizm pracownika w stopniu powodującym wcześniejszą utratę zdolności do zatrudnienia i nie zostały wymienione w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 kwietnia 2014 r., II UK 395/13, LEX nr 1455235).

W tym zakresie należy mieć na uwadze fakt, że w postępowaniu sądowym nie znajdują zastosowania ograniczenia w zakresie dopuszczalnych źródeł dowodowych, ustanowione na potrzeby postępowania przed Zakładem Ubezpieczeń Społecznych, a wynikających z rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno–rentowe (Dz. U. z 2011 roku, Nr 237, poz. 1412). Zasadniczym celem postępowania sądowego jest rozstrzygnięcie sprawy po dostatecznym, wszechstronnym wyjaśnieniu jej okoliczności spornych. Ułatwia to art. 473 k.p.c., który wprost stanowi, iż w postępowaniu przed sądem w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych nie stosuje się przepisów ograniczających dopuszczalność dowodu ze świadków i przesłuchania stron. Powyższe oznacza, że każdy fakt może być dowodzony wszelkimi środkami, które Sąd uzna za pożądane, a ich dopuszczenie za celowe (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 10 marca 1984 roku, sygn. akt III UZP 6/84, LEX nr 14625; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 września 1984 roku, sygn. akt III UZP 48/84, LEX nr 14630, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 lipca 1997 roku, sygn. akt II UKN 186/97, OSNP 1998/11/342; wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 29 stycznia 2013 roku, sygn. akt III AUa 808/12, LEX nr 1313299). z przedstawionym poglądem i wynikającymi z niego wnioskami Sąd Okręgowy w pełni się zgadza.

Zgodnie z wykazem A, dział V poz. 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 08.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, praca operatora ciężkich maszyn budowlanych i drogowych została wymieniona w  jako praca w szczególnych warunkach w budownictwie i przemyśle materiałów budowlanych w ocenie Sądu przeprowadzone postępowanie dowodowe w sprawie wykazało w sposób jednoznaczny, że wnioskodawca w okresach od w okresach w okresach od 17 listopada 1983 r. do 30 kwietnia 1992 r., od 1 maja 1992 do 31 października 2005 r., od 1 czerwca 2006 r. do 31 stycznia 2008 r. oraz od 7 marca 2008 r. do 31 marca 2012 r. wykonywał pracę maszynisty ciężkich maszyn budowlanych lub drogowych - jako operator żurawia na podstawie posiadanych uprawnień, które nabył dnia 15 kwietnia 1984 roku stwierdzonych przez Komisję Egzaminacyjno – Kwalifikacyjną Dla Maszynistów Ciężkich Maszyn Budowlanych i Drogowych, które to prace są też wymienione w załączniku nr 2 w punkcie 12 do ustawy pomostowej.

Należy również wskazać, posiłkując się wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 1 czerwca 2010 r, II UK 21/10 (Lex nr 619638), że „dla oceny, czy pracownik pracował w szczególnych warunkach, nie ma istotnego znaczenia nazwa zajmowanego przez niego stanowiska, tylko rodzaj powierzonej mu pracy” (podobnie wyrok SN z dnia 19 maja 2011 r, III UK 174/10 Lex nr 901652).

Z ustaleń faktycznych wynika zatem jednoznacznie, że w okresach od 17 listopada 1983 r. do 11 marca 1990 r., od 1 września 1991 r. do 30 kwietnia 1992 r. od 1 maja 1992 do 31 października 2005 r., od 1 czerwca 2006 r. do 31 stycznia 2008 r. oraz od 7 marca 2008 r. do 31 marca 2012 r. wnioskodawca pracował w rzeczywistości jako operator żurawia posiadającego maszt w pełnym wymiarze czasu pracy i wykonywał wówczas tylko tego rodzaju pracę. a jego staż pracy w powyższych okresach wynosi 25 lat 9 miesięcy 20 dni, a więc znacznie przekroczył wymagany 15 letni okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.

Biorąc pod uwagę powyższe wnioskodawca przed dniem 1 stycznia 1999 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Nie ulega również wątpliwościom, że również po dniu 31 grudnia 2008 r. #### #### nadal wykonywał prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych, toteż również i tę przesłankę należy uznać w okolicznościach niniejszej sprawy za spełnioną. Obowiązki wykonywane przez wnioskodawcę zarówno przed dniem 31 grudnia 2008 jak i po nim były tożsame. Wnioskodawca wykonywał pracę operatora żurawia, posiadał on w tym zakresie stosowne uprawnienia, którymi legitymował się przez cały okres zatrudnienia.

Biorąc pod uwagę powyższe Sąd Okręgowy uznał, że wnioskodawca należycie wykazał legitymowanie się okresem pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych w wymiarze 15 lat. Tym samym spełnił wszystkie warunki z art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych.

Orzeczenie o kosztach w kwocie ## zł zostało wydane zgodnie z art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. oraz § 2 pkt 3 rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. 2018 r., poz. 265).

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy, na podstawie wyżej powołanych przepisów oraz art. 47714 § 2 k.p.c., orzekł jak w punkcie i sentencji wyroku, ustalając #### #### prawo do emerytury pomostowej od dnia 1 kwietnia 2021 r., tj. od miesiąca, w którym złożono wniosek o świadczenie, zgodnie z art. 129 ust. 1 ustawy emerytalnej.