Wyrok w sprawie o wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych, diety i ryczałt za noclegi
Kancelaria reprezentowała Klienta w procesie, w którym domagał się należnego wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych oraz przysługującego mu dodatku za noclegi. Klient Kancelarii był zatrudniony w pozwanej firmie na stanowisku kierowca samochodu ciężarowego w transporcie krajowym. Niejednokrotnie wykonywana praca przekraczała normy czasu pracy oraz wymagała korzystania z noclegu, który odbywał się w kabinie samochodu z powodu braku zapewnienia przez pracodawcę noclegu w hotelu.
Sąd Rejonowy w Chełmie po zapoznaniu się z zeznaniami świadków oraz po analizie przedstawionych dokumentów uznał, że powodowi należy się wynagrodzenie za przepracowane godziny nadliczbowe, a także diety i ryczałt za noclegi. W wydanym wyroku zasądził z tego tytułu łącznie 97 tys. zł na rzecz Klienta Kancelarii.
Zagadnienie poruszone w powyższej sprawie opisujemy w temacie: Dochodzenie roszczeń za nadgodziny - pomoc prawna. Na temat zwrotu kosztów za noclegi piszemy na blogu w artykule: Ryczałt za noclegi dla kierowców w transporcie krajowym samochodu o masie ciężaru powyżej 3,5 tony.
Sygn. akt IV P ##/17
UZASADNIENIE
Pozwem z 22 czerwca 2017 roku (data wpływu, sygn. akt IV ##/17) pełnomocnik powoda #### #### domagał się w imieniu swojego mocodawcy zasądzenia od pozwanego „####” #### #### na rzecz powoda kwot:
- 28.800,00 zł tytułem należności za niewypłacone powodowi wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych oraz dodatek nocny za okres od 11 lipca 2014 r. do 11 czerwca 2017 r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie według przedstawionego w pozwie szczegółowego zestawienia kwot i dat za poszczególne miesiące i lata,
- 6.000,00 zł tytułem należności za niewypłacone powodowi odszkodowanie w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia w związku z rozwiązaniem przez powoda stosunku pracy w trybie art. 55 k.p. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wydania wyroku,
- 7.489,56 zł tytułem ekwiwalentu za 3 lata niewykorzystanego urlopu wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 24 maja 2017 r,
- 5.000,00 zł tytułem zwrotu potrącanych niezgodnie z prawem i bez zgody pracowniczej kwot z wynagrodzenia na rzecz uregulowania kary pieniężnej,
a także zasądzenia kosztów postępowania według norm prawem przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego.
Uzasadniając żądanie pełnomocnik wskazał, że powód od #.03.2012 r. do #.05.2017 r. był zatrudniony w pozwanej firmie na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego w transporcie krajowym w pełnym wymiarze czasu pracy, jeździł samochodem ciężarowym Volvo z naczepą w transporcie krajowym wykonując zazwyczaj ok. 2 - 3 kursy tygodniowo. W ramach powierzonych obowiązków dokonywał transportu i niejednokrotnie prowadziło to do przekroczeń ustalonych przez przepisy prawa norm czasu pracy ujętych w ustawie z dnia 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców. Pozwany nie wypłacał powodowi również dodatku w wysokości 20% wynagrodzenia zasadniczego z tytułu pracy w nocy podczas gdy powód niejednokrotnie świadczył pracę w nocy. Pracodawca nie wypłacił także należnego powodowi odszkodowania w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia w związku z rozwiązaniem przez powoda umowy o pracę w trybie art. 55 k.p., a także ekwiwalentu za niewykorzystany urlop przysługujący powodowi na podstawie art. 171 k.p. Ponadto powodowi należy się zwrot niezgodnie z prawem i bez zgody pracowniczej potrącanych z jego wynagrodzenia kwot na poczet kary pieniężnej nałożonej przez Lubelskiego Wojewódzkiego Inspektora Transportu Drogowego w wysokości 7.000,00 zł, na którą składały się sumy: 2.000,00 zł obciążające kierowcę oraz 5.000,00 zł obciążające pracodawcę. Pozwany systematycznie, co tydzień, potrącał powodowi wbrew przepisom art. 84 k.p. i nast. kwoty z wynagrodzenia za pracę, bez jego zgody, stanowiące całość mandatu opiewającego na kwotę 7.000,00 zł (pozew k. 2-7, pełnomocnictwa k. 9, 1291, substytucje k. 1278 i 1285).
Kolejnym pozwem z 22 czerwca 2017 roku (data wpływu, sygn. akt IV ##/17) pełnomocnik powoda domagał się następnie w jego mocodawcy zasądzenia od pozwanego „####” #### #### kwoty 25.920,00 zł tytułem należności za niewypłacone powodowi diety przysługujące mu za okres od 11 lipca 2014 r. do 11 czerwca 2017 r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwoty 720 zł według sporządzonego w pozwie szczegółowego zestawienia za poszczególne lata i miesiące, przy uwzględnieniu, że dieta krajowa wynosi 30 zł, a powód jeździł około 24 dni i nocy w miesiącu.
W uzasadnieniu pełnomocnik powołał się na okoliczność, iż powód – jako kierowca pojazdu wyposażonego w tachograf cyfrowy, po zakończeniu jazdy i przed udaniem się na wypoczynek, a także przed rozpoczęciem jazdy po zakończeniu odpoczynku, wpisywał na karcie kierowcy miejsce zakończenia i rozpoczęcia jazdy. Na ich podstawie pracodawca sporządzał ewidencję czasu pracy, na odstawie której miał obowiązek wypłacić powodowi należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową, czego nie uczynił (pozew k. 2-8, pełnomocnictwo k. 9).
Trzecim pozwem, który wpłynął do Sądu Rejonowego w Chełmie również 22 czerwca 2017 roku (sygn. akt IV P ##/17) pełnomocnik powoda #### #### wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego „####” #### #### kwoty 38.880,00 zł tytułem ryczałtu za noclegi za okres od 11 lipca 2014 r. do 11 czerwca 2017 r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwoty 1080 zł według sporządzonego w pozwie szczegółowego zestawienia.
Pełnomocnik uzasadnił żądanie tym, iż powód nigdy nie otrzymał należnego wynagrodzenia z tytułu ryczałtu za noclegi w wysokości 150% diety, zaś pozwany nie zapewnił powodowi odpowiedniego i bezpłatnego noclegu w hotelu, bądź innym odpowiednim miejscu, nakazując nocowanie w kabinie samochodu. Kabina samochodu ciężarowego, takiego, jakim jeździł powód, ma miejsce do spania i umożliwia pracownikowi spędzenie noclegu, jednak zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, nie może być to równoznaczne z zapewnieniem pracownikowi bezpłatnego noclegu w rozumieniu odpowiednich przepisów. Umożliwienie spania w kabinie pojazdu, nawet o najwyższej klasie, nigdy nie zapewni kierowcy wygodnego i należytego odpoczynku. Wpływ na ten fakt ma wielkość kabiny, brak sanitariatu, zapewnienie właściwej temperatury odpoczynku, chociażby podczas występowania wysokiego nasłonecznienia lub mrozu. Naturalną formułą rekompensat podróży służbowych jest zwrot kosztów pracownikowi w oparciu o przepisy Kodeksu pracy (pozew k. 2-14, pełnomocnictwo k. 15).
W odpowiedzi na pozew z 9 sierpnia 2017 roku (data wpływu) pełnomocnik pozwanego ustosunkował się do żądań zawartych we wszystkich trzech pozwach w sprawach: IV P ##/17, IV P ##/17 i IV P ##/17 - nie uznając powództw i wnosząc o ich oddalenie oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu z uwzględnieniem kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Ponadto strona pozwana wystąpiła równocześnie z pozwem wzajemnym, w którym domagała się zasądzenia od #### #### na rzecz #### #### kwoty 17.000 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty - tytułem odszkodowania, a także zasądzenia kosztów procesu z powództwa wzajemnego z uwzględnieniem kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.
Uzasadniając stanowisko w sprawie z powództwa #### #### pełnomocnik pozwanego podniósł, iż dochodzone pozwami należności powodowi nie przysługują z następujących powodów:
- 28.000 zł tytułem wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych oraz dodatku rocznego - gdyż według ewidencji czasu pracy powoda oraz wypłat w czerwcu i lipcu 2017 roku powód nie świadczył pracy,
- 6.000 zł z tytułu odszkodowania w związku rozwiązaniem stosunku pracy w trybie art. 55 k.p. - gdyż stosunek pracy został rozwiązany przez pozwanego w trybie art. 52 §1 pkt 1 k.p., od którego powód nie wniósł odwołania,
- 7.489,56 zł z tytułu ekwiwalentu za niewykorzystany urlop - ponieważ ekwiwalent za urlop w należnej kwocie 5.706,56 zł został powodowi wypłacony przekazem z dnia 1 sierpnia 2017 roku,
- 5.000 zł tytułem zwrotu potrąconej kary pieniężnej – gdyż z list płac nie wynikają żadne potrącenia,
- 25.920 zł tytułem diet - gdyż zgodnie z umową o pracę miejscem wykonywania pracy przez powoda był teren całego kraju, a zatem na terenie tym nie był on w podróży służbowej. Powód nie był w podróżach służbowych, ale świadczył pracę na terenie wykonywanych przewozów - zgodnie z treścią stosunku pracy, a nawet gdyby przyjąć, że miejscem świadczenia pracy przez powoda jest siedziba pracodawcy i był on w podróżach służbowych, przewidzianych ustawie o czasie pracy kierowców, to suma diet i tak stanowiłaby kwotę mniejszą niż podana w pozwie,
- 38.880 zł z tytułu ryczałtu za noclegi – z uwagi na to, że zgodnie uregulowaniem zawartym w § 15 ust. 7 Regulaminu pracy obowiązującego w zakładzie pracy pozwanego, zapewnienie przez pracodawcę bezpłatnego noclegu może nastąpić przez zapewnienie odpowiedniego miejsca do spania w kabinie samochodu co jest zbieżne z przepisami Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 roku w sprawie należności przysługującym pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej.
Uzasadniając pozew wzajemny pełnomocnik podniósł, iż powód w dniu 16 września 2016 roku spowodował wypadek drogowy, za co został skazany prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Chełmie VII Wydział Karny z dnia # listopada 2016 roku w sprawie VII W ##/16. W wyniku tego wypadku uszkodzony został samochód pozwanego VOLVO FH 13 nr rejestracyjny LC ###. Samochód stanowił mienie powierzone powodowi z obowiązkiem zwrotu, a zatem powód ponosi odpowiedzialność za szkodę spowodowaną w tym mieniu w oparciu o przepisy Kodeksu pracy. Pozwany szacuje wysokość szkody w samochodzie (koszt naprawy) na kwotę 17.000 zł (odpowiedź na pozew i pozew wzajemny k. 175-178 akt sprawy IV P ##/17, pełnomocnictwo k. 179, substytucje k. 180, 422, 1283).
Postanowieniem z dnia 13 września 2017 roku, na zgodny wniosek pełnomocników stron, Sąd dołączył sprawę IV P ##/17 oraz IV P ##/17 do sprawy IV P ##/17 - celem łącznego rozpoznania (k. 424v).
W toku procesu, po uzyskaniu do akt opinii ekonomicznej, strona powodowa sprecyzowała żądanie z tytułu godzin nadliczbowych oraz z tytułu diet i ryczałtów za noclegi i pismem z dnia 4 października 2018 roku ostatecznie wniosła o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda #### #### kwot:
- 88.623,32 zł tytułem należności za niewypłacone pracownikowi wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych w okresie od dnia 11 sierpnia 2014 roku wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie według zestawienia wskazanego przez biegłego #### #### w II wariancie sporządzonej przez niego opinii,
- 62.010,00 zł za niewypłacone powodowi należności z tytułu diet i ryczałtów za noclegi w podróży służbowej w okresie od dnia 11 lipca 2014 roku wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie (pismo k. 1097-1100).
Na rozprawie bezpośrednio poprzedzającej wydanie wyroku pełnomocnik powoda popierał sprecyzowane powództwo główne, wnosił o oddalenie powództwa wzajemnego oraz o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego (według spisu kosztów zgodnie z pismem z 7 sierpnia 2020 roku k. 1306-1307). Pełnomocnik pozwanego nie uznawał powództwa głównego, wnosił o jego oddalenie oraz popierał powództwo wzajemne i w związku z nim wnosił o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego.
(protokoły rozpraw: z 13.09.2017 roku k. 424-427v, z 06.12.2017 k. 489-494, z 21.02.2018 k. 495-v, z 16.01.2019 k. 1157-1157v, z 13.03.2019 k. 1173, z 29.05.2019 k 1178-v, z 12.06.2019 k. 1179-v, z 13.11.2019 k. 1242-v, z 27.11.2019 k. 1256-v, z 11.12.2019 k. 1263-v, z 22.01.2020 k. 1279-1280, z 12.02.2020 k. 1289-v, z 07.08.2020 k. 1305-v)
Sąd Rejonowy w Chełmie ustalił następujący stan faktyczny:
#### #### został zatrudniony w #### #### #### od # lutego 2012 roku w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony.
Miesięczne wynagrodzenie powoda wynosiło ### zł brutto.
Zgodnie z umową o pracę miejscem wykonywania pracy był teren całego kraju, a zgodnie z informacją o dodatkowych warunkach zatrudnienia (w trybie art. 29 § 3 k.p.) powoda obowiązywała 8-godzinna dobowa i przeciętna 40-godzinna tygodniowa norma czasu pracy. Powoda nie obejmował żaden układ zbiorowy.
Oświadczeniem z 21 maja 2012 roku powód przyjął odpowiedzialność materialną za powierzone mu dokumenty pojazdu i wyposażenie jednostek transportowych, upoważnił pracodawcę do potrącania z należnego mu wynagrodzenia wynikającego z umowy o pracę kwoty równej wielkości poniesionej szkody wyrządzonej w imieniu pracodawcy.
Od 1 kwietnia 2014 roku, zgodnie z „Obwieszczeniem o systemie i rozkładzie czasu pracy obowiązującym w firmie #### #### ####”, powoda obowiązywał równoważny system czasu pracy przy przedłużonym dobowym wymiarze czasu pracy do 12 godzin, rozliczany w jednomiesięcznym okresie rozliczeniowym, pora nocna obowiązywała od godziny 22:00 do godziny 6:00.
Zgodnie z dokumentem pt. „Informacje szczególne dla kierowcy samochodu o dopuszczalnej masie ciężaru powyżej 3,5 tony” czas prowadzenia pojazdu: dzienny nie powinien przekraczać 9 godzin, a tylko dwa razy w tygodniu może wynosić 10 godzin; tygodniowy nie może przekraczać 56 godzin w sześciu dniach prowadzenia pojazdu, a taki czas jazdy nie może spowodować naruszenia maksymalnego czasu pracy, o którym mowa w pkt 8 (pierwszej część) omawianej informacji; dwutygodniowy nie może przekraczać 90 godzin. Przerwy w jeździe: po 4,5 godzinach czasu prowadzenia pojazdu powinna nastąpić przerwa w jeździe trwająca minimum 45 minut; przerwa ta może być podzielona na dwie części trwające odpowiednio minimum 15 minut i minimum 30 minut (koniecznie w takiej kolejności). Odpoczynek dzienny: w każdym 24-godzinnym okresie kierowca powinien skorzystać z odpoczynku dziennego; regularny okres odpoczynku dziennego wynosi nieprzerwanie 11 godzin lub 12 godzin udzielanych w dwóch odcinkach w następującej kolejności (minimum 3 godziny + minimum 9 godzin); w jednym tygodniu kierowca może wykorzystać trzy skrócone dzienne okresy odpoczynku trwające nie mniej niż po 9 godzin. Odpoczynek tygodniowy: w każdym tygodniu kierowca powinien wykorzystać odpoczynek tygodniowy; regularny odpoczynek tygodniowy powinien trwać 45 godzin; raz na dwa tygodnie kierowca może wykorzystać skrócony okres odpoczynku trwający minimum 24 godziny; skrócenie odpoczynku tygodniowego powinno być zrównoważone odpoczynkiem wykorzystanym jednorazowo przed końcem trzeciego tygodnia następującego po tygodniu, w którym skrócono odpoczynek; odpoczynek rekompensujący skrócenie powinien być dołączony do okresu odpoczynku trwającego co najmniej 9 godzin.
(dowód: umowa o pracę k. 306, zaświadczenie o wynagrodzeniu k. 202, informacja o dodatkowych warunkach zatrudnienia k. 302, deklaracja odpowiedzialności materialnej k. 298, obwieszczenie k. 184, informacje szczególne dla kierowcy samochodu o masie całkowitej pow. 3,5 tony k. 185)
Od maja 2012 roku obowiązywał u pozwanego również Regulamin pracy dla pracowników #### #### ####, w którym m. in. w § 15 ustalono, że czasem pracy kierowcy jest czas od rozpoczęcia do zakończenia pracy, który obejmuje wszystkie czynności związane z wykonywaniem przewozu drogowego, w szczególności: 1) prowadzenie pojazdu; 2) załadowywanie i rozładowywanie oraz nadzór nad załadunkiem i rozładunkiem; 3) nadzór oraz pomoc osobom wsiadającym i wysiadającym; 4) czynności spedycyjne; 5) obsługę codzienną pojazdów i przyczep; 6) inne prace podejmowane w celu wykonania zadania służbowego lub zapewnienia bezpieczeństwa osób, pojazdu i rzeczy; 7) niezbędne formalności administracyjne; 8) utrzymanie pojazdu w czystości. W paragrafie tym ustalono również, że czasem pracy kierowcy jest czas poza przyjętym rozkładem czasu pracy, w którym kierowca pozostaje na stanowisku pracy kierowcy w gotowości do wykonywania pracy, w szczególności podczas oczekiwania na załadunek i rozładunek, których przewidywany czas trwania nie jest znany kierowcy przed wyjazdem albo przed rozpoczęciem danego okresu. § 15 ust. 5 stanowił, iż do czasu pracy kierowcy wlicza się przerwę w pracy trwającą 15 minut, którą pracodawca jest obowiązany wprowadzić, jeżeli dobowy wymiar czasu pracy wynosi co najmniej 6 godzin. W § 15 ust. 6 stwierdzono, że do czasu pracy kierowcy nie wlicza się: 1) czasu dyżuru, jeżeli podczas dyżuru kierowca nie wykonywał pracy; 2) nieusprawiedliwionych postojów w czasie prowadzenia pojazdu; 3) dobowego nieprzerwanego odpoczynku; 4) przerwy w pracy, o której mowa w art. 16 ust. 1. W § 15 ust. 7 ustalono, że w każdej dobie kierowcy przysługuje prawo do co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku, który może być wykorzystany w pojeździe, jeżeli pojazd znajduje się na postoju i jest wyposażony w miejsce do spania. W § 16 ust. 3 ustalono, iż pracownicy na stanowisku kierowcy pracują w systemie równoważnym do 12 godzin na dobę (art. 15 ust. 1 ustawy o czasie pracy kierowców). Dalej w § 17 ust. 1 i 2 ustalono, że pora nocna obejmuje od godziny 22:00 do godziny 6:00, a za pracę w porze nocnej pracownicy otrzymują dodatkowe wynagrodzenie określone w regulaminie wynagradzania. § 19 dotyczy regulacji w zakresie godzin nadliczbowych, mocą którego ustalono, że pracą w godzinach nadliczbowych jest praca ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy. Za pracę w godzinach nadliczbowych oprócz normalnego wynagrodzenia pracownicy pozwanego nabywali prawo do dodatku na zasadach określonych w regulaminie wynagradzania. Z § 20 wynika, że w zamian za czas przepracowany w godzinach nadliczbowych, na wniosek pracownika może zostać mu udzielony w tym samym wymiarze czas wolny od pracy. Jeśli tego czasu udziela pracodawca, to przysługuje on w wymiarze o połowę wyższym niż liczba przepracowanych godzin. Pracownikowi nie przysługuje wówczas dodatek do wynagrodzenia.
Zgodnie z Regulaminem wynagradzania dla pracowników pozwanego za pracę w godzinach nadliczbowych, oprócz normalnego wynagrodzenia, przysługuje pracownikowi dodatek w wysokości określonej przepisami Kodeksu pracy, przy czym dodatek nie przysługuje, jeżeli pracownikowi udzielono czasu wolnego od pracy w zamian za tę pracę (§ 9 ust. 1 i 2). Odnośnie wypłaty dodatków za pracę w godzinach nadliczbowych w § 11 ust. 3 określono, że dodatki za pracę w godzinach nadliczbowych, w niedziele, święta oraz w porze nocnej wypłaca się łącznie z wynagrodzeniem zasadniczym na koniec miesiąca, a dodatki za przekroczenie średniotygodniowej normy czasu pracy po zakończeniu okresu rozliczeniowego.
(dowód: regulamin pracy i wynagradzania k. 188- 201)
Powód nie miał możliwości negocjowania warunków umowy o pracę. W okresie zatrudnienia wykonywał pracę jako kierowca w transporcie krajowym, jeździł po całej Polsce samodzielnie, nigdy nie miał zmiennika. W trasę wjeżdżał z bazy pracodawcy w miejscowości #### w niedzielę po południu – ok. 16.00 – 17.00, a wracał z piątku na sobotę w nocy albo w sobotę rano. W ciągu tego czasu robił jeden, dwa, a nawet trzy kursy po Polsce. Pracodawca telefonicznie oraz poprzez smsy wydawał powodowi polecenia, gdzie ma jechać na załadunek czy rozładunek. Pozwany #### #### nie analizował przebiegu tras i nie ustalał z powodem żadnej trasy przejazdu. Powód samodzielnie ustalał sobie rozkład przejazdu. Wyjeżdżając w trasę powód nie otrzymywał delegacji, żadnych zaliczek na wyjazdy ani pieniędzy na diety. Wszystkie potrzeby musiał sobie zapewnić we własnym zakresie - wyżywienie kupował sam, noclegi odbywały się w kabinie samochodu. Autostrady czy parkingi powód opłacał z własnych pieniędzy, po czym przedkładał w firmie rachunek i pracodawca zwracał mu poniesione w tym zakresie koszty. Powód nie otrzymywał wynagrodzenia zgodnie z umową, tzn. w wysokości najniższej krajowej, miał płacone oddzielnie za każdy odbyty kurs. Rozliczenia kursów odbywały się z reguły co tydzień w niedzielę po południu przed kolejnym wyjazdem w trasę, czasami co dwa tygodnie. Powód otrzymywał z reguły tygodniowe wynagrodzenie za wykonaną w tym czasie liczbę kursów. Wyłata pieniędzy następowała do ręki, bez pokwitowania, zaś listę płac i łącznie otrzymane wynagrodzenie powód podpisywał pod koniec miesiąca. Tygodniowo, jak powód wykonał trzy kursy, otrzymywał 1000 zł netto, a jak wykonał jeden kurs do Gdyni i z powrotem, to otrzymywał 650 zł netto. Poza wynagrodzeniem wypłacanym za odbyte kursy powód nie otrzymywał żadnych innych składników wynagrodzenia, nagród czy premii. Taki system wypłaty wynagrodzenia praktykowany był w stosunku do wszystkich kierowców zatrudnionych w pozwanej firmie. W porcie w Gdyni, w zależności od kolejki, powód oczekiwał na załadunek nawet 2-3 dni. Załadowaną tam śrutę sojową powód zawoził następnie do paszarni w Kawęczynie na Mazurach, a następnie jechał do Sokółki lub Suwałk po żwir, który dostarczał na przykład do firmy #### w Chełmie. Wracał na bazę do ### zatankować, zdać dokumenty WZ. Następnie jechał od razu na kolejny załadunek do Hrubieszowa lub Brodów Małych i znowu wracał na bazę, gdzie niejednokrotnie musiał umyć samochód. W Hrubieszowie też niejednokrotnie powód wyczekiwał w kolejce, przy czym nie miał możliwości przespania się, gdyż musiał być czujny i pilnować kolejki. Wyjazd powoda z załadowanym samochodem w kolejną trasę następował z bazy w Chełmie w niedzielę po południu. W niedzielę powód miał 10-12 godzin wolnego. Powód prowadził przyporządkowaną do jego samochodu marki Volvo LC ### książkę GMP, w którą wpisywał załadunki, rozładunki i dezynfekcje. Czas pracy powoda ewidencjonowany był w formie wydruków danych z karty kierowcy i tachografu. W firmie załadunkowej „####” w Hrubieszowie powód pobierał materiały do transportu na podstawie dokumentacji obrazującej między innymi godzinę załadunku, nr rejestracyjny pojazdu i dane kierowcy. Powód, jak i pozostali zatrudnieni w pozwanej firmie kierowcy, mieli nakazane przez #### #### zakładanie magnesu na tachograf. W ogóle warunkiem zatrudnienia było złożenie przez kierowcę oświadczenia, że będzie on korzystał z magnesu. Powód jeździł zatem w delegacje czasie, jaki był wskazany na karcie, a także dodatkowo na magnesie, co powodowało, że tachograf nie rejestrował kilometrów i rzeczywistego czasu pracy powoda. Jazda na magnesie była nakazana przez pozwanego po to, żeby czas pracy kierowcy był zachowany i zgodny z kartą, na której de facto również zdarzały się przekroczenia, a nakaz jazdy z magnesem dotyczył wszystkich kierowców. We wszystkich firmach powód ładował się na magnesie i w czasie załadunku na tachografie i karcie kierowcy oznaczony był czas wolny.
W dniu # kwietnia 2014 roku powód został zatrzymany przez funkcjonariuszy Inspekcji Transportu Drogowego do kontroli, w trakcie której ujawniono naruszenie polegające na nierejestrowaniu za pomocą urządzenia rejestrującego lub cyfrowego urządzenia rejestrującego na wykresówce lub karcie kierowcy wskazań w zakresie prędkości pojazdu, aktywności kierowcy i przebytej drogi. Powód został ukarany mandatem w wysokości 2000 zł, zaś po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego Lubelski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego wydał # czerwca 2014 roku decyzję o nałożeniu na „####” #### #### karę pieniężną w wysokości 5000 zł.
(dowód: zeznania powoda z k. 426-427, 1279v, zeznania świadków: #### #### k. 424v-426, #### #### z k. 489v-491v, #### #### z k. 491v-492v, #### #### z k. 492v-493, #### #### z k. 493-494, książka GMP za okres 01.09.2014 do 23.02.2016 k. 10-75, pismo PW #### w Hrubieszowie z załącznikami w postaci dokumentów WZ k. 478-482, listy płac za okres od czerwca 2014 r. do czerwca 2017 roku k. 204-274, lista płac za sierpień 2017 roku k. 418, delegacje powoda k. 312-346, decyzja o nałożeniu kary pieniężnej k. 160-163)
W dniu 13 września 2016 roku w miejscowości ### na skrzyżowaniu dróg W1839 z W1838 prowadząc - kierując drogą publiczną samochodem ciężarowym m-ki Volvo o nr rej. LC ### wraz z naczepą powód nie zachował szczególnej ostrożności i spowodował zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym w ten sposób, że nie dostosował prędkości jazdy do warunków drogowych i w trakcie wykonywania manewru skrętu w prawo najechał na pojazd m-ki Audi o nr rej. LCH ###, który oczekiwał na możliwość wjazdu na skrzyżowanie, powodując kolizję drogową. Za popełnione wykroczenie z art. 86 § 1 k.w. w zw. z art. 3 ust. 1 ustawy PRD #### #### został ukarany następnie - mocą wyroku nakazowego z # listopada 2016 roku – grzywną. Wyrok uprawomocnił się # listopada 2016 roku. W wyniku zdarzenia w pojeździe pozwanego doszło do uszkodzenia klosza reflektora przedniego lewego, pęknięcia osłony reflektora przedniego lewego i zarysowania narożnika lewego przedniego kabiny na dole. Po zdarzeniu powód zjechał samochodem na bazę do ### i wraz z innym pracownikiem pozwanego zmienił szkło reflektora oraz przetarł rysę temprą, którą kupił za swoje pieniądze, następnie po czterogodzinnej przerwie pojechał w trasę. Powód jeździł tym samochodem jeszcze prawie rok i w tym czasie nie przeprowadzono w nim żadnych napraw. Koszt naprawy pojazdu na dzień szkody z dnia # września 2016 roku wyliczono na 1.650,92 zł brutto.
(dowód: akta sprawy VII W ##/16 SR Chełm, zeznania powoda k 426-427, 1279v, zeznania świadków: #### #### k. 489v-491v i #### #### k 492v-493, opinia pisemna biegłego #### #### k. 1207-1210 akt sprawy wraz z kalkulacją naprawy k. 1211-1214, opinia ustna biegłego k. 1242v)
W maju 2017 roku powód próbował rozwiązać z pozwanym stosunek pracy na mocy porozumienia stron, na co pracodawca w rozmowie się nie zgodził. Wskutek tego powód złożył pismo z 23 maja 2017 roku, w którym zawarł prośbę o rozwiązanie umowy o pracę z dniem 23 maja 2017 roku za porozumieniem stron, prosząc jednocześnie o wypłatę ekwiwalentu za zaległy urlop. Pozwany nie ustosunkował się do pisma powoda i polecił powodowi jazdę w trasy. Powód odmówił wyjazdu w trasę w dniu 27 maja 2017 roku. Łączący powoda i pozwanego stosunek pracy ustał w wyniku oświadczenia pozwanego z # maja 2017 roku – rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia w trybie art. 52 § 1 pkt 1 k.p. Naruszenie przez powoda obowiązków pracowniczych polegało na odmowie załadunku i kierowania pojazdem. Powód nie wniósł odwołania. W świadectwie pracy zostało wykazane, iż powód wykorzystał w 2017 roku urlop wypoczynkowy w wymiarze 4 dni oraz przebywał na zwolnieniu chorobowym w okresie od 22 do 28 stycznia 2013 roku oraz w okresie od 24 lutego do 6 marca 2016 roku.
W dniu 1 sierpnia 2017 roku, po rozwiązaniu stosunku pracy i po wystąpieniu przez powoda z pozwami, pozwany wypłacił powodowi kwotę 5.706,58 zł tytułem ekwiwalentu za niewykorzystany urlop, zaś w dniu 30 sierpnia 2017 roku kwotę 3.129,00 zł za godziny nadliczbowe.
W okresie od 11 lipca 2014 r oku do dnia 11 czerwca 2017 roku powód odbywał podróże służbowe od godziny 16:00 w niedzielę do godziny 04:00 w sobotę i w tych dniach świadczył pracę w wymiarze 12 godzin dziennie od poniedziałku do piątku od godziny 6:00 do godziny 18:00. W niedziele świadczył pracę w wymiarze 2 godzin, z uwagi na fakt, by z niedzieli na poniedziałek nastąpił 12-godzinny dzienny odpoczynek. W soboty powód świadczył pracę w wymiarze 4 godzin, po czym wracał do domu. Powód przekraczał zatem 8-godzinną normę czasu pracy i świadczył ją przez 12 godzin od poniedziałku do piątku.
Szacunkowa liczba godzin nadliczbowych, przy uwzględnieniu pokonywania tras przez powoda na magnesie, przez co nie było możliwości zaewidencjonowania rzeczywistego czasu pracy powoda, wynosi 4090 godzin objętych dodatkiem 100 %, z uwagi na przekraczanie średniotygodniowej normy czasu pracy oraz pracy w niedziele i święta.
Łączna kwota wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych, przy uwzględnieniu stawek wynagrodzenia zasadniczego wynikających z obowiązujących w spornym okresie rozporządzeń, powinna wynosić 88.623,32 zł.
W okresie od 11 lipca 2014 r oku do dnia 11 czerwca 2017 roku powód odbywał krajowe podróże służbowe wyjeżdżając w delegacje w niedziele o godz. 16:00 i wracając w sobotę o godz. 4:00. Należność z tytułu diet i ryczałtów za noclegi winna wynosić 8.435 zł.
(opinia ekonomiczna #### #### z 10.09.2018 roku k. 515-546 i 1106-1137 wraz z załącznikami:
- tabele zawierające wyliczenia wynagrodzenia wraz z ustaleniem ilości godzin nadliczbowych za poszczególne miesiące w okresie od 11 lipca 2014 roku do 11 czerwca 2017 roku – k. 584-619,
- tabela zawierająca łączne zestawienie wartości wynagrodzenia brutto za godziny nadliczbowe w okresie spornym k. 1138;
- obliczenia należności powoda do wypłaty z tytułu diet i ryczałtów za noclegi w podróży służbowej k. 620-626)
Powyższy stan faktyczny Sąd Rejonowy ustalił na podstawie powołanych wyżej dowodów z dokumentów, których autentyczność nie była kwestionowana przez strony.
Ponadto przedstawiony stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zeznania powoda #### #### z k. 426-427 oraz 1279v i zeznania świadków: #### #### z k. 424v-426, #### #### z k. 489v-491v, #### #### z k. 491v-492v, #### #### z k. 492v-493 i #### #### z k. 493-494.
Postanowieniem z dnia 7 sierpnia 2020 Sąd postanowił pominąć dowód z przesłuchania pozwanego w charakterze strony (k. 1305v).
Zeznaniom powoda oraz świadków: #### #### i #### #### Sąd dał wiarę w znacznej części. Sąd odmówił wiary zeznaniom w części, jakoby w dniu 30 maja 2017 roku powód wysłał pozwanemu pocztą oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę w trybie natychmiastowym na podstawie art. 55 § 11 k.p. za to, że pracodawca nie wypłacił mu należnego wynagrodzenia i ekwiwalentu za urlop, gdyż powyższej okoliczności strona powodowa nie potwierdziła w toku postępowania żadnym dokumentem, mimo twierdzeń, iż przesłała oświadczenie przesyłką poleconą. Ostatecznie Sąd uznał, iż stosunek pracy między powodem a pozwanym ustał w dniu 27 maja 2017 roku w wyniku oświadczenia pozwanego złożonego w trybie art. 52 § 1 pkt 1 k.p., od którego powód nie wniósł odwołania.
Ponad powyższe, zeznania powoda i ww. świadków, jak i pozostałych świadków, tj. #### ####, #### #### i #### ####, Sąd uznał za wiarygodne. Wszystkie osoby zgodnie zeznały, iż system pracy nakazany przez pozwanego wymuszał na powodzie wykonywanie pracy w godzinach nadliczbowych, w tym w nocy oraz na magnesie, którego zamontowanie na tachografie powodowało zafałszowanie pracy urządzenia i nie odzwierciedlało rzeczywistego czasu pracy powoda. Ponadto spójne zeznania powoda i świadków potwierdziły, iż powód nocował w kabinie samochodu i nigdy nie otrzymał diet ani ryczałtów za noclegi.
Ustalenia stanu faktycznego co do wysokości należnego powodowi wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, dodatku nocnego oraz diet z tytułu podróży służbowych i ryczałtu za noclegi Sąd oparł na opinii ekonomicznej biegłego #### ####. W ocenie Sądu opinia biegłego jest wnikliwa i rzetelna. Została opracowana na podstawie wszechstronnie przeanalizowanego materiału zgromadzonego w sprawie (dokumentów, zeznań) oraz w oparciu o orzecznictwo i obowiązujące przepisy prawa (ustaw, rozporządzeń). Opinia została wydana w dwóch wariantach, zarówno w zakresie wynagrodzenia przysługującego powodowi z tytułu godzin nadliczbowych, jak i w zakresie przysługujących powodowi diet i ryczałtów za noclegi.
Strona powodowa nie wnosiła zastrzeżeń do opinii i ostateczne żądanie oparła na wyliczeniach wariantu drugiego (pismo k. 1097-1100), strona pozwana kwestionowała opinię w zakresie wariantu pierwszego (pismo k. 1104).
Sąd dał również wiarę korespondującym ze sobą zeznaniom powoda oraz świadków w zakresie dotyczącym uszkodzeń pojazdu Volvo powstałych wskutek kolizji z 13 września 2016 roku, przy czym ustalenia stanu faktycznego co do wysokości szkody Sąd oparł na opinii biegłego z zakresu techniki samochodowej i wycen wartości pojazdów mgr inż. #### ####. W ocenie Sądu opinia biegłego, określająca wysokość szkody na kwotę 1650,92 zł brutto, jest rzetelna, została wydana na podstawie zgromadzonej w aktach sprawy dokumentacji oraz przeprowadzonej analizy i wyliczeń. Strony nie zgłosiły zastrzeżeń do opinii.
Sąd Rejonowy zważył, co następuje:
Powództwo #### #### skierowane przeciwko #### #### prowadzącemu działalność gospodarczą pod firmą „####” #### #### w Chełmie, mając na względzie modyfikację roszczenia dokonaną przez pełnomocnika powoda pismem z dnia 4 października 2018 roku (k. 1097-1100), podlegało uwzględnieniu w części.
Powództwo wzajemne o odszkodowanie podlegało uwzględnieniu również w części.
Z powództwa głównego:
Kwestią sporną było ustalenie czy powód świadczył pracę w godzinach nadliczbowych, a jeśli tak, to czy należne jest mu z tego tytułu wynagrodzenie i w jakiej wysokości oraz czy przysługują mu diety i ryczałt za noclegi w związku z odbywanymi podróżami służbowymi.
W pierwszej kolejności należy zaznaczyć, iż na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, Sąd nie miał żadnych wątpliwości, by uznać, iż powód świadczył pracę w godzinach nadliczbowych, w związku z czym należy mu się wynagrodzenie za przepracowane godziny nadliczbowe, a także diety i ryczałt za nocleg. Powód, poza wypłatą wynagrodzenia za „kurs” w kwocie wynikającej każdorazowo z decyzji pozwanego, nie otrzymywał od niego żadnych zaliczek czy diet, a nocleg spędzał w kabinie swojego samochodu. Pracodawca zwracał jedynie powodowi kwoty poniesione przez niego w podróży na pokrycie kosztów parkowania czy przejazdów autostradą. Potwierdziły to zeznania powoda oraz zeznania wszystkich świadków, jak również złożona do akt dokumentacja w postaci chociażby list płac poświadczających, że #### #### otrzymywał wynagrodzenie w wysokości minimalnej płacy krajowej.
Od 13 lutego 2012 roku do 31 marca 2014 roku powoda obowiązywała 8-godzinna dobowa i przeciętna 40-godzinna tygodniowa norma czasu pracy (zgodnie z art. 129 § 1 k.p.), po czym od 1 kwietnia 2014 roku, zgodnie z „Obwieszczeniem o systemie i rozkładzie czasu pracy obowiązującym w firmie #### #### ####”, powoda obowiązywał równoważny system czasu pracy przy przedłużonym dobowym wymiarze czasu pracy do 12 godzin, rozliczany w jednomiesięcznym okresie rozliczeniowym. Pora nocna obowiązywała od godziny 22:00 do godziny 6:00.
Od maja 2012 roku obowiązywał u pozwanego również Regulamin pracy, w którym m. in. w § 15 ustalono, że czasem pracy kierowcy jest czas od rozpoczęcia do zakończenia pracy, który obejmuje wszystkie czynności związane z wykonywaniem przewozu drogowego.
Stosownie do brzmienia art. 128 § 1 k.p., czasem pracy jest czas, w którym pracownik pozostaje do dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy.
Ponadto czas obecności w pracy to czas od chwili stawienia się pracownika na stanowisku pracy wyznaczonym dla danego pracownika, aż do chwili opuszczenia stanowiska po zakończeniu wykonywania pracy.
Praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy, stanowi pracę w godzinach nadliczbowych (art. 151 § 1 k.p.)
Opierając się na zgodnych zeznaniach wszystkich świadków, a także na podstawie części dokumentów, jakie zostały załączone do akt sprawy, Sąd ustalił, iż w spornym okresie od 11 lipca 2014 roku do 11 czerwca 2017 roku #### #### świadczył pracę w godzinach nadliczbowych i nie otrzymywał za nią wynagrodzenia wraz z dodatkiem. Twierdzenie pozwanego zawarte w odpowiedzi na pozew o tym, iż powód nie wykonywał pracy w ponadnormatywnym czasie, gdyż nie wynika to z załączonej do akt ewidencji jego czasu pracy, nie znalazły potwierdzenia w toku przeprowadzonego postępowania dowodowego. Załączona do akt przez stronę pozwaną ewidencja czasu pracy powoda w rzeczywistości nie odzwierciedlała prawdziwego czasu pracy #### ####. W firmie obowiązywał bowiem ustanowiony przez #### #### „nakaz” jazdy na magnesie, który zakładany na tachograf miał na celu zakłamać czas pracy. Proceder taki jest nielegalny, a powód, jak i pozwany, zostali za to ukarani mandatami.
W toku postępowania Sąd ustalił bezsprzecznie, że powód świadczył pracę w godzinach nadliczbowych. Nie było jednak możliwe szczegółowe ustalenie ilości godzin nadliczbowych przepracowanych w spornym okresie przez powoda, z uwagi na nieewidencjonowanie tychże godzin w rzeczywistej ilości. Sąd nie miał również żadnych wątpliwości co do tego, że pracodawca nie zapłacił powodowi za pracę w godzinach nadliczbowych. Potwierdzają to zarówno zeznania świadków, a przede wszystkim oświadczenia powoda.
Wysokość dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych określają przepisy art. 1511 k.p. Za pracę w nocy, w niedzielę i święta oraz za każdą godzinę pracy nadliczbowej z tytułu przekroczenia przeciętnej tygodniowej normy czasu pracy – powodowi przysługiwał dodatek w wysokości 100% wynagrodzenia.
Wyliczenie wysokości przysługującego powodowi wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych, jak również wyliczenia należności z tytułu podróży służbowych, zostały dokonane przez biegłego sądowego #### #### w oparciu o akta sprawy, w których brak jest dokumentów potwierdzających rzeczywisty czas pracy powoda. Opinia została sporządzona przez biegłego w dwóch wariantach. W wariancie I biegły przyjął dane z ewidencji czasu pracy powoda (złożona przez stronę pozwaną k. 348-405), zgodnie z którą powód w większości badanych miesięcy nie przepracowywał miesięcznej normy czasu pracy, natomiast w wariancie II biegły przyjął, że #### #### odbywał podróże służbowe od godziny 16:00 w niedzielę do godziny 04:00 w sobotę i w tych dniach świadczył pracę w wymiarze 12 godzin dziennie od poniedziałku do piątku od godziny 6:00 do godziny 18:00. W niedziele biegły przyjął, że powód świadczył pracę w wymiarze 2 godzin, z uwagi na fakt, by z niedzieli na poniedziałek nastąpił 12-godzinny dzienny odpoczynek (z Informacji szczególnych dla kierowcy samochodu o dopuszczalnej masie ciężaru powyżej 3,5 tony regularny okres odpoczynku dziennego wynosi nieprzerwanie 11 godzin lub 12 godzin (k. 185). Natomiast w soboty biegły przyjął, że powód świadczył pracę w wymiarze 4 godzin. Stanowisko w tym zakresie argumentował okolicznością, że w materiale dowodowym brak jest danych odnośnie ilości godzin pracy w niedziele, stąd też celem zachowania 12-godzinnego odpoczynku dziennego zasadne było przyjęcie przez niego 2 godzin pracy powoda w niedzielę. Odnośnie pracy w soboty biegły uznał za uzasadnione przyjęcie najwcześniejszej pory powrotu powoda do domu powoda oraz najpóźniejszej godziny rozpoczęcia pracy w niedziele - wynikających z zeznań świadków.
Wybór wariantu należał do Sądu, gdyż biegły do dokonywania takich ocen nie został powołany, lecz do wyliczenia ewentualnie należnego powodowi wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych wraz z dodatkiem nocnym oraz diet i ryczałtu za noclegi w okresie od 11 lipca 2014 roku do 11 czerwca 2017 roku.
Sąd po analizie materiału dowodowego ocenił, że najbardziej prawdopodobny i odpowiadający rzeczywistemu czasowi pracy powoda jest wariant drugi. Biorąc pod uwagę fakt, że powód pracował w różne dni w różnych godzinach (o czym świadczą zeznania powoda przesłuchanego w charakterze strony oraz zeznania świadków), ten wariant odpowiada charakterystyce pracy powoda. Przy uwzględnieniu zgromadzonego materiału dowodowego, który wskazuje, że powód wyjeżdżał w trasę w niedzielę o 16:00 i wracał do bazy w sobotę o 04:00 i w tych dniach świadczył pracę w wymiarze 12 godzin dziennie od poniedziałku do piątku od godziny 6:00 do godziny 18:00, w soboty przez 4 godziny i w niedziele przez 2 godziny, zdaniem Sądu przyjęcie wariantu II było uzasadnione.
Biegły w tym wariancie przyjął, iż powód przepracował łącznie 4090 godzin objętych dodatkiem 100%, z uwagi na przekraczanie średniotygodniowej normy czasu pracy oraz pracy w niedziele i święta.
Biorąc pod uwagę powyższe i w oparciu o przytoczony wyżej art. 1511 k.p. oraz w oparciu o art. 1518 § 1 k.p., który stanowi, iż pracownikowi wykonującemu pracę w porze nocnej przysługuje dodatek do wynagrodzenia za każdą godzinę pracy w porze nocnej w wysokości 20% stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów (a zgodnie z Obwieszczeniem o systemie i rozkładzie czasu pracy u pozwanego pora nocna obowiązywała od godziny 22:00 do godziny 6:00), Sąd zasądził od strony pozwanej na rzecz powoda tytułem wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych i dodatek nocny następujące kwoty:
- 13.822,78 zł brutto za 2014 rok (pkt I wyroku),
- 29.314,54 zł brutto za 2015 roku (pkt II wyroku),
- 30.259,60 zł brutto za 2016 roku (pkt III wyroku),
- 15.225 zł brutto za 2017 roku (pkt IV wyroku),
z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia wymagalności każdej należności za poszczególne miesiące danego roku.
W tym miejscu wskazać należy, że w odpowiedzi na pozew strona pozwana podniosła, iż według przedstawionej ewidencji czasu pracy powoda oraz list wypłat roszczenie o wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych oraz dodatku nocnego powodowi nie przysługuje, a ponadto w czerwcu i lipcu 2017 roku powód nie świadczył pracy. Twierdzenia te nie zostały jednak udowodnione, co również stanowi okoliczność przemawiającą za przyjęciem wariantu II w zakresie zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda ww. kwot tytułem wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych i dodatek nocny.
Zgodnie z regulacją zawartą w art. 775 § 1 k.p., mocą której pracownikowi wykonującemu na polecenie pracodawcy zadanie służbowe poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy lub poza stałym miejscem pracy przysługują należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową. Wysokość oraz warunki ustalania diet i warunki zwrotu kosztów przejazdów, noclegów i innych wydatków, określa rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju.
Odnosząc powyższe na grunt sprawy niniejszej i mając na względzie ustalenia stanu faktycznego jednoznacznie potwierdzające, iż powód nigdy nie otrzymał należnego wynagrodzenia z tytułu diet i ryczałtów za noclegi, Sąd uwzględnił również to powództwo co do zasady, zasądzając w punkcie V wyroku od pozwanego na rzecz powoda kwotę 8.435 zł tytułem diet i ryczałtów za nocleg za 2014, 2015, 2016 i 2017 rok z ustawowymi odsetkami liczonymi od dat wymagalności szczegółowo wskazanych w tym punkcie kwot za poszczególne miesiące i lata.
Powyższa kwota została zasądzona w oparciu o wyliczenia zawarte w opinii ekonomicznej biegłego #### ####, który w wariancie I opinii przyjął do obliczeń dane pozyskane z rozliczeń delegacji złożonych do akt sprawy przez stronę pozwaną (k. 312-346), w oparciu o które ustalił następnie należności z tytułu podróży służbowych do dnia 26 maja 2017 roku (brak rozliczeń za okres od dnia 27 maja do dnia 11 czerwca 2017 roku).
Sąd uznał wariant I opinii w tym zakresie za trafny, z uwagi na fakt, iż strona powodowa nie złożyła żadnych rachunków potwierdzających noclegi. Z materiału dowodowego, tj. treści pozwu oraz zeznań złożonych na rozprawach wynika, że powód nocował w kabinie samochodu, którym jeździł. W związku z tym, iż w przypadku powoda delegacja trwała około 24 dni i nocy w miesiącu, zaś w przypadku ponad 8 godzin pracy pracownikowi będącemu w delegacji przysługuje dieta w pełnej wysokości, tj. 30,00 zł, należało uznać, że powodowi przysługuje dieta oraz ryczałt za noclegi zgodnie z wyliczeniami biegłego zawartymi w załączniku 74 do opinii (k. 620-626).
W punkcie VI wyroku Sąd oddalił powództwo główne w pozostałej części, tj.
- z tytułu diet i ryczałtów za noclegi w podróży służbowej ponad kwotę 8.435 zł - jako niezasadne z podanych wyżej względów;
- o zasądzenie kwoty 6.000,00 zł tytułem należności za niewypłacone powodowi odszkodowanie w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia w związku z rozwiązaniem przez powoda stosunku pracy w trybie art. 55 k.p. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wydania wyroku, gdyż materiał dowodowy sprawy nie pozwolił na uznanie, iż rozwiązanie stosunku pracy powoda i pozwanego nastąpiło właśnie w tym trybie. Jak wynika z oświadczenia pozwanego zawartego na k. 311 akt sprawy, w dniu 27 maja 2017 roku nastąpiło rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia w trybie art. 52 § 1 pkt 1 k.p., od którego powód nie wniósł odwołania,
- o zapłatę kwoty 7.489,56 zł tytułem ekwiwalentu za 3 lata niewykorzystanego urlopu wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 24 maja 2017 roku, gdyż w dniu 1 sierpnia 2017 roku, po rozwiązaniu stosunku pracy i po wystąpieniu przez powoda z pozwami, pozwany wypłacił powodowi kwotę 5.706,58 zł tytułem ekwiwalentu za niewykorzystany urlop (k. 203),
- o zapłatę kwoty 5.000,00 zł tytułem zwrotu potrącanych niezgodnie z prawem i bez zgody pracowniczej kwot z wynagrodzenia na rzecz uregulowania kary pieniężnej, gdyż jak wynika z list płac (k. 204-418) pracodawca nie potrącał z pensji powoda żadnych należności.
Z powództwa wzajemnego:
Nie było sporne to, iż w dniu # września 2016 roku powód spowodował kolizję, wskutek której uszkodzeniu uległ kierowany przez niego pojazd Volvo o numerze rej. LC ###, będący własnością pozwanego.
Jak wynika z oświadczenia z 21 maja 2012 roku (k. 298) powód przyjął odpowiedzialność materialną za powierzone mu dokumenty pojazdu i wyposażenie jednostek transportowych, upoważnił pracodawcę do potrącania z należnego mu wynagrodzenia wynikającego z umowy o pracę kwoty równej wielkości poniesionej szkody wyrządzonej w imieniu pracodawcy.
Zgodnie z art. 124 § 1 pkt 2 k.p. pracownik, któremu powierzono z obowiązkiem zwrotu albo do wyliczenia się narzędzia i instrumenty lub podobne przedmioty (…) odpowiada w pełnej wysokości za szkodę powstałą w tym mieniu.
Szkoda, jaka powstała w wyniku zdarzenia, została wyceniona przez biegłego na kwotę 1650,92 zł. Opinia nie była kwestionowana, stąd też powództwo wzajemne o zapłatę odszkodowania zostało uwzględnione wyłącznie do wskazanej w opinii kwocie i w oparciu o powołany wyżej przepis, zaś w pozostałej części zostało oddalone z oczywistych względów. O odsetkach ustawowych Sąd orzekł od dnia 9 sierpnia 2017 roku, tj. od dnia wniesienia pozwu wzajemnego (pkt VII wyroku i VIII).
O kosztach procesu Sąd orzekł w oparciu o art. 98 § 1 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu).
W punkcie IX wyroku (z powództwa głównego) Sąd zasądził od #### #### prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą „####” #### #### w Chełmie na rzecz #### #### kwotę ### zł tytułem zwrotu kosztów procesu na podstawie paragrafu 9 ust. 1 pkt 2 w związku z paragrafem 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 r., poz, 1804), natomiast rozstrzygnięcie zawarte w punkcie X wyroku zawiera orzeczenie o kosztach postępowania wynikających z powództwa wzajemnego uwzględnionego w części. Sąd zasądził od #### #### na rzecz #### #### prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą „####” #### #### w Chełmie kwotę ### zł tytułem zwrotu kosztów procesu na podstawie paragrafu 9 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r., poz, 1800).
W pozostałej części koszty procesu pomiędzy stronami Sąd wzajemnie zniósł w oparciu o art. 100 k.p.c. (pkt XI wyroku), zaś koszty opinii biegłego #### #### Sąd przejął na rachunek Skarbu Państwa (pkt XII wyroku). Sąd miał przy tym na względzie fakt, że strona pozwana w powództwie głównym, przegrywając proces w części, będzie musiała wydatkować znaczną kwotę na rzecz powoda. Z tego względu Sąd postanowił nie obciążać już pozwanego dodatkowo znaczącymi kosztami poniesionymi na opinię ekonomiczną biegłego #### ####.
W punkcie XIII Sąd z urzędu, na podstawie art. 4772 § 1 k.p.c., nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności w części nie przekraczającej pełnego jednomiesięcznego wynagrodzenia powoda, tj. do kwoty ### zł wynikającej z zaświadczenia złożonego przez pozwanego (k. 202).
Mając na względzie powołaną argumentację Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.
