Rekompensata z tytułu pracy w warunkach szczególnych lub szczególnym charakterze w sytuacji utraty prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym
Zmiana ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych znacznie ograniczyła możliwość przechodzenia na emeryturę w niższym wieku emerytalnym pracownikom, którzy pracowali lub pracują w warunkach szczególnych. W to miejsce ustawa z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych wprowadziła możliwość uzyskania przez pracowników, którzy utracili prawo do wcześniejszego świadczenia rekompensaty zwiększającej zgromadzony w ZUS kapitał emerytalny.
Warunki uzyskania świadczenia.
Zgodnie z art. 2 pkt 5 ustawy o emeryturach pomostowych rekompensata jest to odszkodowanie za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze dla osób, które nie nabędą prawa do emerytury pomostowej. Oznacza to, że przysługuje ona osobom, które mimo pracy w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze nie będą uprawnieni do emerytury w niższym wieku emerytalnym w trybie art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, ani też nie spełniają przesłanek do nabycia prawa do emerytury pomostowej, z tym zastrzeżeniem, że do końca roku 2008 przepracowali na tych stanowiskach co najmniej 15 lat. W takiej sytuacji zgodnie z art. 23 ustawy o emeryturach pomostowych ustalenie rekompensaty następuje na wniosek ubezpieczonego o emeryturę i przyznawana jest ona w formie dodatku do kapitału początkowego, o którym mowa w przepisach ustawy o emeryturach i rentach z FUS.
Procedura uzyskania świadczenia.
Przyznanie rekompensaty powoduje zwiększenie świadczenia emerytalnego uzyskanego w powszechnym wieku emerytalnym. Praca w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze winna zostać stwierdzona stosownym świadectwem pracy. W sytuacji, gdy pracownik nie posiada dokumentów, spełnia natomiast faktycznie przesłanki do uzyskania przedmiotowej rekompensaty, może okresy zatrudnienia w warunkach szczególnych lub szczególnym charakterze udowodnić przed Sądem Pracy za pomocą wszelkich środków dowodowych, w tym z zeznań świadków. Wymaga to jednak odwołania od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych odmawiającej prawa do tego świadczenia. Odwołanie od decyzji w terminie 30 dni kierowane jest za pośrednictwem ZUS do właściwego miejscowo Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych.
Powyższy temat opisujemy również w artykule na blogu pt. Czym jest rekompensata za pracę w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze? Jakie warunki należy spełniać?
