Umowa zlecenia jednoczesna z umową o pracę może skutkować prawem do wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych

Równoczesne zawarcie umowy zlecenia oraz umowy o pracę z dwiema różnymi spółkami należącymi do jednej grupy kapitałowej na wykonywanie czynności takich samych, a więc będących przedmiotem zobowiązania w ramach stosunku pracy i zlecenia skutkuje tym, iż umowa zlecenia nie rodzi stosunku obligacyjnego, gdyż w rzeczywistości obowiązki zleceniobiorcy nie są realizowane na rzecz zleceniodawcy, lecz praca, o której mowa w umowie zlecenia, jest realizowana w ramach stosunku pracy nawiązanego z innym podmiotem (zob. wyrok z 5 listopada 2013 roku II PK 50/13). Taka konstrukcja może skutkować dochodzeniem przez pracownika od pracodawcy wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych przed sądem pracy.

Jak odróżnić czy pracując jednocześnie na umowę o pracę i zlecenie zlecona praca może być traktowana jako stosunek pracy

Jeżeli w trakcie pracy nie możesz odróżnić, czy wykonujesz pracę na podstawie umowy o pracę czy umowy zlecenia, praca de facto jest wykonywana pod kierunkiem i na zlecenie spółki pracodawcy, przez nią jest oceniana co do ilości, istnieje zależność co do czasu, miejsca i sposobu wykonania pracy, a także właśnie ta Spółka pełni stale funkcje kierownicze i nadzorcze wobec Ciebie jako pracownika to taka więź musi być oceniona jako stosunek pracy. Bowiem, skoro pracownik stale wykonuje tę samą pracę i jest ona mu zlecana przy stałej i jednakowej organizacji pracy przez przełożonego, który realizację zadań na bieżąco nadzoruje to wszelkie czynności następowały w ramach więzi pracownik – pracodawca, a więc z umowy o pracę. Faktyczny układ stosunków zatrudnienia wskazuje, że praca stale była wykonywana na rzecz jednego podmiotu – pracodawcy, a zawarte umowy zlecenia nie zostały wypełnione konkretną treścią.

Umowa zlecenie środkiem zastępczym umowy o pracę

Często zdarza się, że umowa zlecenie wykorzystywana jest jako środek zastępczy umowy o pracę pozwalając ponosić niższe koszty zatrudnienia przy jednoczesnym zachowaniu większej swobody w zakresie zawierania i rozwiązywania tejże umowy.

Kancelaria niejednokrotnie zajmowała się sprawami, w których to dwie powiązane kapitałowo spółki nawiązywały w tym samym czasie umowy o pracę oraz umowy zlecenia celem wygenerowania jak najniższych kosztów zatrudnienia.

Spółki w ramach zaplanowanej współpracy dokonują dopiero na koniec okresu rozliczeniowego podziału czasu pracy pracownika w ten sposób, aby obciążenie zleceniodawcy następowało dopiero wówczas, gdy w okresie rozliczeniowym zostały przekroczone normy czasu pracy obowiązujące pracowników i godziny przepracowane ponad normatywny czas pracy były zaliczane na poczet godzin pracy wykonywanej w ramach umów zlecenia.

W takim przypadku kwestią techniczno-organizacyjną jest wtórne przypisywanie pracy spółce-zleceniodawcy wówczas, gdy jej ilość przekracza przyjęty w stosunku pracy limit czasu pracy. Wtedy tylko dochodzi do obciążania tą pracą zleceniodawcy, w czym pracownicy nie uczestniczą czynnie.

Warto zapamiętać

Jeżeli wykonując danego dnia pracę nie jesteś w stanie precyzyjnie wskazać, czy świadczysz ją realizując umowę o pracę, czy też umowę zlecenie, a zadania i wykonywane czynności są w praktyce niepodzielne to prawdopodobnie zawarta z Tobą umowa zlecenia służy wyłącznie rozliczaniu wynagrodzenia za pracę uzyskiwanego w ramach stosunku pracy. Każde przekroczenie norm czasu pracy w każdym okresie rozliczeniowym stanowi więc pracę w godzinach nadliczbowych uprawniającą do uzyskania wynagrodzenia za ten czas.

Co z otrzymanym wynagrodzeniem od zleceniodawcy?

Nie ma podstaw do zaliczenia na poczet należnego pracownikowi wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych kwot jakie wypłaciła mu spółka-zleceniodawca.

Szczególna właściwość stosunku prawnego łączącego pracownika z pracodawcą zakłada osobiste spełnianie świadczenia przez pracownika (w postaci wykonywania pracy określonego rodzaju) oraz stanowiące jego odzwierciedlenie osobiste spełnianie przez pracodawcę z kolei jego świadczenia (w postaci wypłacania wynagrodzenia - art. 22 § 1 k.p.). Szczególna ochrona wynagrodzenia za pracę wyklucza zatem możliwość stosowania przepisów Kodeksu cywilnego o spełnieniu świadczenia w postaci wynagrodzenia za pracę przez inną osobę niż pracodawca (zob. orzeczenie Sądu Najwyższego w wyroku z 13 marca 2014 roku, I PK 157/13; Sąd Najwyższy w wyroku z 4 października 2017 roku, III PK 147/16).

Temat pracy jednocześnie na umowę o pracę i umowę zlecenia szerzej opisujemy na Blogu w artykule: Umowa cywilnoprawna jako próba obejścia przepisów o pracy w godzinach nadliczbowych.

Przykładowy wyrok w prowadzonej przez kancelarię i zakończonej w ostatnim czasie sprawie sądowej dot. prawa do wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych: sprawa 66: Zasądzenie wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych dla pracowników ochrony pracujących jednocześnie na podstawie umowy o pracę oraz umowy zlecenia

Więcej publikacji w kategorii Umowa zlecenia pracowników ochrony.